[b]W 2010 r. zatrudnieni otrzymali, finansowane z funduszu socjalnego, paczki i bony towarowe. Prezenty wydawaliśmy 10 grudnia. Tego dnia wpłynęły też na konto pracowników wynagrodzenia za pracę za listopad.
Zaliczki na podatek z tytułu wydanych świadczeń potrąciliśmy akonto na listopadowej liście płac. Jeden z pracowników z powodu długotrwałej choroby poinformował nas, że z paczki i bonów rezygnuje. Co zrobić z potrąconą zaliczką tego pracownika?
Co zrobić ze składkami i podatkiem, gdy podwładny paczki nie odbierze, a o rezygnacji z niej nie poinformuje?[/b] – pyta czytelnik.
Zarówno paczka, jak i bon to świadczenia wypłacane w naturze, a te w odróżnieniu od wynagrodzenia i wartości pieniężnych są przychodem pracownika nie w momencie pozostawienia do dyspozycji, tylko w chwili ich otrzymania.
To oznacza, że składek i podatku nie należy naliczać akonto, przed ich faktycznym odbiorem. Tym bardziej że świąteczne prezenty to przychód inny niż pracownicze wynagrodzenia, z którego pracownik może w każdej chwili zrezygnować.
Niestety, w opisywanym przypadku pracodawca o tym zapomniał. Z góry założył, że paczki i bony odbiorą wszyscy i wiedząc, że będą wydawane w grudniu, ujął ich wartość już na listopadowej liście płac. Nie byłoby w tym nic złego, gdyby zatrudniony souveniry odebrał. Tak się jednak nie stało, a skutek jest taki, że pracodawca pobrał podatek od przychodu, który faktycznie nie powstał.
[srodtytul]Czas na zmiany[/srodtytul]
Na szczęście zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych naliczone od przychodów powstałych w grudniu wpłacamy na konto urzędu skarbowego (US) do 20 stycznia. Zatem fizycznie pieniądze na podatek nie zostały jeszcze odprowadzone, ale na skutek ich naliczenia listopadowe wynagrodzenie wypłacono niższe. Co zrobić w takiej sytuacji?
Pracodawca powinien był to skorygować jak najszybciej, czyli jeszcze w grudniu dopłacając pracownikowi wartość nadpłaconego podatku. Wstrzymanie się z korektą do następnej listy płac, czyli za grudzień płatnej w styczniu, spowoduje, że nadpłata przejdzie już na nowy rok podatkowy, a pracodawca w PIT-11 za 2010 r. wykaże przychód, do którego faktycznie nie doszło.
Może się jednak zdarzyć, że pracodawca bieżącej korekty nie zrobi, odprowadzając do US niesłusznie naliczoną zaliczkę na podatek. Czy w takiej sytuacji na grudniowej liście płac może podstawę opodatkowania pomniejszyć o wartość przychodu, od którego pobrano nienależny podatek?
Dzięki temu podatek od przychodu uzyskanego w styczniu za grudzień (do zapłacenia najpóźniej 20 lutego) będzie niższy o wartość, którą US otrzymał nienależnie w styczniu za przychód z grudnia za listopad. Pracownik zarobi tym samym więcej, zyskując to, co stracił w poprzednim miesiącu.
– Oczywiście takie postępowanie jest prawidłowe, ale w opisywanej sytuacji może być wątpliwe, bo rozliczenia dotyczyłyby przełomu roku podatkowego. Chodzi o to, że pensja naliczona na grudniowej liście płac będzie wypłacona dopiero w styczniu 2011 r., co spowoduje, że nadpłacony wcześniej podatek zostanie oddany dopiero w nowym roku.
Zajdzie w takiej sytuacji sprzeczność w przychodach, bo w PIT-11 wystawianym za 2010 r. będą one zawyżone, a z kolei za 2011 r. zaniżone. Takiej sytuacji lepiej uniknąć – tłumaczy Joanna Zbyrasz, specjalistka ds. kadr i płac w firmie KR Audyt.
– Jeżeli pracodawca nie skorygował listopadowej listy płac jeszcze w grudniu, to nie powinien tego przenosić na następny rok, tylko w PIT-11 za 2010 r. może wykazać zawyżoną zaliczkę i przychód pomniejszony o wartość świadczenia, od którego pobrano nienależny podatek.
Taki zabieg spowoduje, że przy rocznym rozliczeniu dochodów zatrudnionemu wyjdzie nadpłata, którą US mu zwróci. Natomiast pracodawca nie będzie musiał nic korygować – dodaje Joanna Zbyrasz.
[srodtytul]Ustal wartości[/srodtytul]
Nie wiemy, jaka była w opisywanym przypadku wartość świątecznych prezentów. Tymczasem zasada z nimi związana jest następująca: bony towarowe i świąteczne paczki nie stanowią podstawy wymiaru składek ZUS, jeśli są finansowane z funduszu socjalnego.
Jeśli chodzi natomiast o podatek, to w przypadku bonów towarowych odprowadzamy go od pełnej ich wartości, bo nie są one świadczeniem rzeczowym w rozumieniu [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.[/link]; dalej ustawa o PIT).
Co innego paczki. One korzystają ze zwolnienia dla świadczeń rzeczowych do kwoty 380 zł.
[ramka][b]Zastosujmy teraz powyższe zasady w praktyce.[/b]
Załóżmy, że zatrudniony ma 3500 zł stałej pensji. Dodatkowo otrzymał paczkę o wartości 300 zł i o tej samej wartości bon towarowy. Przychód to 4100 zł, ale oskładkowana jego część to tylko wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3500 zł. Z kolei opodatkowane jest 3800 zł (suma wynagrodzenia za pracę i bonów towarowych).
Zróbmy listę płac z naliczonym niesłusznie podatkiem i dla porównania drugą bez uwzględnienia dodatków, tj. od kwoty 3500. Wtedy zobaczymy, ile by pracownik otrzymał, gdyby pracodawca się nie pospieszył i jaka przez to powstała różnica w podatku i w wynagrodzeniu netto. Sprawdźmy jeszcze dodatkowo, jakby wyglądały rachunki, gdyby pracodawca zdecydował się na korektę podatku dopiero w kolejnym miesiącu, czyli w grudniu nie korzystając z możliwości wyjaśnienia sprawy w PIT-11.
[b]Uwaga![/b] Wyliczenia ujawnią, że nadpłacona kwota podatku to 54 zł. Jeżeli pracodawca skoryguje listę płac przed rozliczeniem z US, to wówczas różnicę w wynagrodzeniu, powstałą na skutek naliczenia nienależnego podatku (54 zł), powinien wpłacić na konto pracownika jak najszybciej, nie czekając na termin wypłaty najbliższej pensji. Ten bowiem przypada już w styczniu nowego roku.
Wstrzymując się do tego czasu naraża się na nieprawidłowości w PIT-11, bo w deklaracji będzie musiał wykazać przychód, do którego faktycznie nie doszło.
[b]LISTOPADOWA LISTA PŁAC Z UWZGLĘDNIENIEM PODATKÓW AKONTO[/b]
[b]Krok 1. Składki społeczne[/b]
emerytalna 3500 zł x 9,76 proc. = 341,60 zł
rentowe 3500 zł x 1,5 proc. = 52,50 zł
chorobowa 3500 zł x 2,45 proc. = 85,75 zł
razem 479,85 zł
[b]Krok 2. Składki zdrowotne[/b]
podstawa oskładkowania 3500 zł – 479,85 zł = 3020,15 zł
pełna składka zdrowotna 3020,15 zł x 9 proc. = 271,81 zł
składka zdrowotna do odliczenia od podatku 3020,15 x 7,75 proc. = 234,06
[b]Krok 3. Podstawa opodatkowania[/b]
3800 zł – (479,85 zł + 111,25 zł) = 3208,90 zł; po zaokrągleniu 3209 zł
[b]Krok 4. Zaliczka do US[/b]
(3209 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 531,29 zł
531,29 zł – 234,06 zł = 297,23 zł; po zaokrągleniu 297 zł
[b]Krok 5. Do wypłaty[/b]
4100 zł – (479,85 zł + 271,81 zł + 297 zł + 300 zł + 300 zł) = 2451,34 zł
[b]LISTOPADOWA LISTA PŁAC KORYGUJĄCA NALICZONY NIESŁUSZNIE PODATEK JESZCZE PRZED JEGO ZAPŁACENIEM DO US[/b]
[b]Krok 1. Składki społeczne[/b]
emerytalna 3500 zł x 9,76 proc. = 341,60 zł
rentowe 3500 zł x 1,5 proc. = 52,50 zł
chorobowa 3500 zł x 2,45 proc. = 85,75 zł
razem 479,85 zł
[b]Krok 2. Składki zdrowotne[/b]
podstawa oskładkowania 3500 zł – 479,85 zł = 3020,15 zł
pełna składka zdrowotna 3020,15 zł x 9 proc.= 271,81 zł
składka zdrowotna do odliczenia od podatku 3020,15 x 7,75 proc. = 234,06
[b]Krok 3. Podstawa opodatkowania[/b]
3500 zł – (479,85 zł + 111,25 zł) = 2908,90 zł; po zaokrągleniu 2909 zł
[b]Krok 4. Zaliczka do US[/b]
(2909 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 477,29 zł
477,29 zł – 234,06 = 243,23 zł; po zaokrągleniu 243 zł
[b]Krok 5. Do wypłaty[/b]
3500 zł – (479,85 zł + 271,81 zł – 243 zł) = 2505,34 zł
[b]GRUDNIOWA LISTA PŁAC KORYGUJĄCA NADPŁACONY PODATEK JUŻ PO JEGO ZAPŁACENIU DO US[/b]
[b]Krok 1. Składki społeczne[/b]
emerytalna 3500 zł x 9,76 proc. = 341,60 zł
rentowe 3500 zł x 1,5 proc. = 52,50 zł
chorobowa 3500 zł x 2,45 proc. = 85,75 zł
razem 479,85 zł
[b]Krok 2. Składki zdrowotne[/b]
podstawa oskładkowania 3500 zł – 479,85 zł = 3020,15 zł
pełna składka zdrowotna 3020,15 zł x 9 proc.= 271,81 zł
składka zdrowotna do odliczenia od podatku 3020,15 x 7,75 proc. = 234,06
[b]Krok 3. Podstawa opodatkowania[/b]
3200 (wynagrodzenia pomniejszone o wartość bonów, od których pobrano nienależny podatek) – (479,85 zł + 111,25 zł) = 2608,90 zł; po zaokrągleniu 2609 zł
[b]Krok 4. Zaliczka do US[/b]
(2609 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 423,29 zł
423,29 zł – 234,06 = 189,23 zł; po zaokrągleniu 189 zł
[b]Krok 5. Do wypłaty[/b]
3500 zł – (479,85 zł + 271,81 zł + 189 zł) = 2559,34 zł [/ramka]
[ramka][b]Trochę teorii, trochę praktyki[/b]
Jeżeli pracownik rezygnuje z paczki i bonów, to dla bezpieczeństwa warto uzyskać od niego pisemne oświadczenie. Dzięki temu pracodawca zabezpieczy się na wypadek ewentualnej sytuacji, gdy po powrocie ze zwolnienia lekarskiego zatrudniony poprosi o zaległe souveniry.
Przychodem ze stosunku pracy są otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Tak stanowi art. 11 ustawy o PIT. [/ramka]
