Ostatnio głośno jest o opodatkowaniu abonamentów medycznych fundowanych pracownikom przez firmy. Sądy administracyjne w ostatnich paru latach różnie odnosiły się do tej kwestii.

Wydaje się, że przynajmniej na razie za sprawą szeroko komentowanej uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z maja tego roku sprawy przybrały niekorzystny dla pracowników obrót i firmy będą musiały w wielu wypadkach naliczać im zaliczki na PIT z tytułu korzystania z abonamentu medycznego.

Tu pojawia się ciekawa kwestia w relacji pracodawcy i pracownika. W naszym systemie podatkowym zatrudnieni są zdani na to, czy firma prawidłowo naliczy ich dochód do opodatkowania i zaliczkę na podatek dochodowy. Zresztą i w praktyce nikt nie zastanawia się nad tym, jak dział finansowy ustala należną od niego zaliczkę na podatek. Jeżeli jednak pracodawca dojdzie dziś do wniosku, że ze względu na wspomnianą uchwałę NSA powinien opodatkowywać abonamenty medyczne i w związku z tym zacznie naliczać wyższą zaliczkę na PIT, to pracownik z dnia na dzień otrzyma niższe wynagrodzenie netto.

Skala obniżenia wynagrodzenia „na rękę” może być jeszcze większa, jeśli pracodawca np. skoryguje zaliczki na podatek za cały miniony rok, potrącając je wszystkie z bieżącego wynagrodzenia zatrudnionego.

Czy zainteresowana osoba może jakoś temu przeciwdziałać? Wydaje się, że nie dysponuje zbyt wieloma narzędziami. Nie może się powoływać na ograniczenia w dokonywaniu potrąceń z wynagrodzenia (art. 87 – 91 kodeksu pracy), ponieważ zaliczka na podatek dochodowy nie jest potrąceniem w rozumieniu tych przepisów.

Nie może również skutecznie się sprzeciwić potrąceniu przez prosty brak zgody, ponieważ pracodawca, jako płatnik, nie działa na jego „zlecenie”, ale tylko wykonuje przepisy podatkowe.

Trudno wyobrazić też sobie skuteczne roszczenie odszkodowawcze przeciwko pracodawcy, ponieważ – upraszczając – musiałoby się ono sprowadzać do tezy, iż pracownik poniósł szkodę z powodu prawidłowego w końcu stosowania przez firmę przepisów podatkowych, co byłoby karkołomne.

Jedynym sposobem na sprzeciwienie się potrącaniu zaliczki na podatek od abonamentów pozostaje więc wszczęcie przez pracownika postępowania przed urzędem skarbowym o stwierdzenie nadpłaty w podatku. To jednak byłoby już działanie skierowane „przeciwko” władzom skarbowym, a nie pracodawcy.

[i]Autor jest partnerem w kancelarii Domański Zakrzewski Palinka[/i]