[b]Prowadzę działalność gospodarczą i rozliczam się z urzędem skarbowym za pomocą księgi przychodów i rozchodów. Zwolniony przez mnie dyscyplinarnie pracownik odwołał się do sądu i wygrał. Sąd przyznał mu odszkodowanie w wysokości trzymiesięcznej pensji, bo pracownik wcześniej znalazł pracę w innej firmie, a także odsetki za zwłokę. Czy powinienem przy wypłacie tych należności pobrać zaliczkę na podatek, czy też wypłacić je w wysokości brutto? Czy trzeba uwzględnić koszty uzyskania przychodu? [/b]

Odszkodowania za nieuzasadnione lub naruszające przepisy o wypowiadaniu umów o pracę rozwiązanie tej umowy, a o takie odszkodowanie tu chodzi, jest zwolnione z podatku od dochodów osobistych. Podstawą prawną jest art. 21 ust. 1 pkt 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy o PIT[/link], w myśl którego zwolnione od podatku są otrzymane odszkodowania, jeśli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Do takich „odrębnych ustaw” należy m.in. kodeks pracy, który w art. 58 określa zasady ustalania odszkodowania dla pracownika za naruszające przepisy tzw. zwolnienie dyscyplinarne, czyli rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, a także rozwiązanie jej bez wypowiedzenia w sytuacjach przez pracownika niezawinionych (zasady jego przyznawania w wypadku umów terminowych wskazano w 59 k.p.).

[b]Ponieważ od odszkodowania, o które pyta czytelnik, zaliczki na podatek się nie potrąca, a więc wypłaca się je w wysokości brutto, z oczywistych względów nie ustala się też przy tej wypłacie kosztów uzyskania przychodów.[/b]

[b]Nie potrąca się też zaliczek na podatek ani konsekwentnie kosztów uzyskania przychodów od odsetek za zwłokę w zapłacie odszkodowania.[/b] Są one objęte zwolnieniem przewidzianym w art. 21 ust. 95 ustawy o PIT. Wyłącza on z opodatkowania odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułu m.in. stosunku pracy, a do nich należą także odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem i bez wypowiedzenia[b] (tak interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 29 lipca 2009 r., IBPBIL/1/415-412/09/HK)[/b].

Warto dodać, że pracodawca nie potrąca podatku także od wypłaconego pracownikowi na podstawie wyroku lub ugody sądowej zwrotu kosztów procesu. W myśl art. 1 ustawy o PIT opodatkowane są co do zasady dochody. Zwrot kosztów procesu nie jest dochodem, pracownik nie uzyskuje żadnego przysporzenia, bo tylko zwraca mu się poniesiony wydatek.