Z księgowaniem kosztu nie musimy czekać na zapłatę

Z przepisów wynika, że jest to dzień wystawienia dowodu księgowego.

Przypomnijmy, że przedsiębiorcy, którzy prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów, mają do wyboru dwie metody księgowania kosztów. [b]Mogą rozliczać je tak jak w księgach rachunkowych (bezpośrednie wiążą z przychodem, pośrednie odliczają w momencie poniesienia) albo stosować metodę uproszczoną.[/b] Ten drugi sposób polega na rozliczaniu wszystkich kosztów w momencie poniesienia.

Kiedy koszt jest poniesiony? Przyjmuje się, że u przedsiębiorców prowadzących księgę przychodów i rozchodów jest to dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę księgowania. Tak wynika z art. 22 ust. 6b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=9A9DED2C28407263C2C3A694028581CE?id=346580]ustawy o PIT[/link].

[srodtytul]Data z faktury [/srodtytul]

Potwierdził to też [b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 17 lutego 2010 r. (I SA/Po 46/10). [/b]

Właścicielka firmy transportowej prowadząca księgę przychodów i rozchodów zapytała o moment rozliczenia wydatków według metody uproszczonej. Twierdziła, że wydatki należy ujmować w księdze w momencie zapłaty.

Fiskus i sąd mieli jednak inne zdanie. Jak czytamy w wyroku: „za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodu u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu, a definicja ta wyraźnie nawiązuje do koncepcji poniesienia kosztu jako bycia obciążonym kosztem. Poniesienie kosztu nie ma natomiast nic wspólnego z dokonaniem wydatku pokrywającego koszt”.

Podobne stanowisko znajdziemy w interpretacjach organów podatkowych. Spójrzmy na sprawę rozpatrywaną przez [b]Izbę Skarbową w Warszawie w interpretacji z 11 marca 2010 r. (IPPB1/415-31/10-2/EC).[/b] Przedsiębiorca prowadzący księgę przychodów i rozchodów zapytał o moment księgowania kosztów. Jego zdaniem powinna

decydować o tym zapłata. Izba skarbowa uznała jednak to stanowisko za nieprawidłowe. Podkreśliła, że bez względu na metodę prowadzenia podatkowej księgi za moment poniesienia kosztu uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do jego zaksięgowania.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pan Kowalski dostał fakturę za firmowy telefon. Operator sieci komórkowej wystawił ją w marcu. W tym miesiącu pan Kowalski zaksięguje koszt, mimo że zapłacił za nią w kwietniu. [/ramka]

[srodtytul]Wyjątki od zasady [/srodtytul]

Niektóre wydatki, np. wynagrodzenia dla pracowników, zaliczamy do kosztów podatkowych na odmiennych zasadach. Pensję odliczamy w miesiącu, za który jest należna.

Ale musi być wypłacona w terminie wynikającym z przepisów, umowy lub regulaminu wynagradzania. Jeśli firma nie zdąży z wynagrodzeniem na czas, koszty podatkowe rozliczy dopiero w miesiącu zapłaty.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pan Kowalski wypłaca wynagrodzenia do piątego dnia następnego miesiąca. Pensję za marzec przekazał jednak dopiero 12 kwietnia. Będą więc kosztem uzyskania przychodów w kwietniu. [/ramka]

Inaczej jest też przy zakupie towarów handlowych. Z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=CC367A77C9D2604D9D42F52EA21D0FA5?id=170518]rozporządzenia ministra finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów[/link] wynika, że wpisujemy je do księgi niezwłocznie po otrzymaniu (najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży).

Nie ma więc tu znaczenia przyjęta przez podatnika metoda księgowania kosztów. Wyjątki od tej zasady określono w § 30 rozporządzenia, np. u podatników mających przedsiębiorstwo wielozakładowe lub prowadzących księgowość na zasadach przewidzianych dla biur rachunkowych (mogą wpisywać wydatki do 20. dnia następnego miesiąca).

[b]Jeśli towarów nie uda się sprzedać, w remanencie końcowym zwiększą roczny dochód. [/b]

Są też wydatki, które zaliczamy do kosztów dopiero w momencie zapłaty, np. odsetki od kredytu na działalność obrotową.

[ramka][b]Jak jest w księgach rachunkowych[/b]

Dla podatników, którzy prowadzą księgi rachunkowe, ustawodawca podzielił koszty na bezpośrednie i pośrednie. Pierwsze rozliczamy w roku, w którym osiągnęliśmy odpowiadające im przychody.

Dotyczy to też kosztów z lat poprzednich. W tym roku można również potrącić koszty poniesione po jego zakończeniu do dnia:

1) sporządzenia sprawozdania finansowego, nie później jednak niż do upływu terminu do złożenia zeznania, albo

2) złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu na wykonanie tej czynności (dotyczy to podatników, którzy nie muszą sporządzać sprawozdania finansowego).

Jeśli koszt ponieśliśmy później, potrącamy go w następnym roku.

Koszty pośrednie rozliczamy w roku ich poniesienia. Momentem poniesienia kosztu jest dzień, na który ujęto wydatek w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu.

Nie dotyczy to rezerw ani biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Jeśli jednak koszty pośrednie dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, musimy je rozliczyć proporcjonalnie. Chyba że potrafimy określić, w jakiej części dotyczą danego roku.

Te zasady mogą również stosować przedsiębiorcy rozliczający się za pomocą podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Pod warunkiem że wyodrębniają koszty odnoszące się do danego roku. Jeśli nie, będą je rozliczać w roku poniesienia. [/ramka]