Zgodnie z art. 163 § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AE89BF528781D2C42167CAF23691862B?id=76037]kodeksu pracy[/link] urlop powinien być udzielany zgodnie z planem urlopów. Ustala go pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.

Pracodawca nie ustala planu urlopów, jeżeli zgodzi się na to zakładowa organizacja związkowa.

Dotyczy to także pracodawcy, u którego ona nie działa. Wtedy pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem.

Artykuł 164 § 1 kodeksu pracy mówi, że [b]przesunięcie terminu urlopu może nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami. W myśl § 2 tego przepisu przesunięcie terminu urlopu jest także dopuszczalne z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.[/b] Nie jest to jednak najgorsza sytuacja, jaka może spotkać zatrudnionego.

Zgodnie z art. 167 § 1 kodeksu pracy pracodawca ma bowiem prawo odwołać pracownika z urlopu.

Może to jednak zrobić tylko wtedy, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu.

W takiej sytuacji [b]pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu[/b] (art. 167 § 2 kodeksu pracy).

[srodtytul]Zakład wykaże koszty...[/srodtytul]

W [b]interpretacji z 30 września 2009 r. (ILPB3/423-502/09-6/KS) Izba Skarbowa w Poznaniu[/b] zajmowała się sytuacją, gdy urlop jest przesunięty.

Firma wyjaśniła, że było to konsekwencją otrzymania zwiększonej liczby zamówień. W chwili sporządzenia planu urlopów pracodawca nie znał tych okoliczności. W związku z tym pracodawca zamierza zwrócić koszty poniesione przez pracowników związane z zaplanowanym wypoczynkiem. [b]Chodzi o kwoty wydatków faktycznie poniesionych przez pracownika i udokumentowanych.

Firma spytała, czy może zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów[/b].

Jej zdaniem ma takie prawo, ponieważ w takiej sytuacji pracownikowi przysługuje zwrot. Wprawdzie kodeks pracy obowiązku zrekompensowania tego rodzaju kosztów pracownikowi wyraźnie nie przewiduje, ale należy przyjąć, że wynika on z art. 167 § 2 kodeksu pracy (dotyczy on bardzo podobnej sytuacji – odwołania z urlopu).

Zdaniem wnioskodawcy za zastosowaniem takiej analogii przemawia także art. 8 kodeksu pracy. Zgodnie z nim nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego.

Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.

Izba skarbowa potwierdziła, że poniesione wydatki są kosztem uzyskania przychodów. Powołała się na ich definicję zawartą w art. 15 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link].

Przepis ten stanowi, że są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (z wyjątkami wskazanymi w art. 16 tej ustawy).

Izba podkreśliła, że celem odwołania pracowników z urlopów była realizacja zwiększonej ilości zamówień, a więc uzyskanie wyższych przychodów.

[srodtytul]... a pracownik zapłaci PIT[/srodtytul]

Nie było to jedyne pytanie, które zostało zadane w związku z opisaną sytuacją. Pracodawca zapytał również, [b]czy od wypłaconych kwot należy pobrać zaliczkę na podatek dochodowy pracownika.[/b]

Na to pytanie Izba Skarbowa w Poznaniu odpowiedziała w [b]interpretacji z 30 września 2009 r. (ILPB2/415-704/09-6/WM). [/b]

Nie zgodziła się z wnioskodawcą, że otrzymany przez pracownika zwrot kosztów wypoczynku w wysokości faktycznie poniesionej i udokumentowanej, spowodowany przesunięciem planu urlopu wypoczynkowego przez pracodawcę nie podlega opodatkowaniu. Jej zdaniem uzyskają oni przychód ze stosunku pracy.

To dlatego, że zgodnie z art. 12 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o PIT[/link] są to wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności:

wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na tej podstawie izba skarbowa stwierdziła, że [b]otrzymany przez pracownika zwrot kosztów wypoczynku podlega opodatkowaniu jako przychód[/b] ze stosunku pracy.

[srodtytul]Czy to odszkodowanie?[/srodtytul]

Sprawa nie jest jednak oczywista.

Świadczy o tym [b]interpretacja Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy z 29 września 2006 r. (PD2.2-415-35/06).[/b]

Odpowiedział on na pytanie, czy zwrot poniesionych przez pracownika kosztów pozostających w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu wypoczynkowego jest przychodem podlegającym opodatkowaniu?

Tym razem z wnioskiem wystąpił pracownik. Wyjaśnił, że przebywając na urlopie wypoczynkowym w ośrodku wczasowym, został wezwany do stawienia się w pracy. Wystąpił więc do pracodawcy o zwrot poniesionych kosztów związanych bezpośrednio z odwołaniem z urlopu. Do wniosku dołączył zaświadczenie z ośrodka wczasowego, które potwierdzało wniesienie opłaty za pobyt. Pracodawca zwrócił wnioskowaną kwotę, ale pomniejszoną o podatek.

Urząd zgodził się, że płatnik nie powinien go pobrać. To dlatego, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o PIT[/link] wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Tymczasem pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu na podstawie art.167 § 2 kodeksu pracy.

Urząd podkreślił, że pracodawca może także zrekompensować pracownikowi odwołanie z urlopu, wypłacając mu określone świadczenie pieniężne przewyższające kwotę rzeczywiście poniesionych przez pracownika wydatków. Wszelkie kwoty otrzymane ponad koszty faktycznie poniesione będą stanowić dla niego przychód podlegający opodatkowaniu.

[ramka][b]Gdy dajemy ekwiwalent, uwzględniamy zryczałtowane koszty[/b]

[b]Zakład, który już po wygaśnięciu umowy o pracę wypłaca byłemu zatrudnionemu ekwiwalent za niewykorzystany urlop, przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy uwzględnia zryczałtowane koszty uzyskania przychodu.[/b]

O tym, czy wypłacona kwota jest przychodem ze stosunku pracy, nie decyduje bowiem istnienie stosunku pracy w chwili dokonania wypłaty, lecz to, że przychód ten został osiągnięty z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.[/ramka]