Są jednak wątpliwości, jak to zrobić.

Po spełnieniu pewnych ustawowych warunków umowa leasingu finansowego nieruchomości (np. budynku z gruntem) może być dla celów [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]VAT[/link] traktowana nie jako świadczenie usługi, a jako dostawa towaru. Wówczas należny VAT rozliczany jest jednorazowo przy podpisaniu umowy i wydaniu jej przedmiotu, a nie przy zapłacie poszczególnych, rozłożonych w czasie rat leasingowych.

Gdy dojdzie do przedwczesnego rozwiązania umowy leasingu i zwrotu na rzecz leasingodawcy przedmiotu leasingu, powstaje problem, czy i o jaką kwotę należy obniżyć wartości wykazane na pierwotnej fakturze (patrz. ramka niżej).

[ramka][b]Przykład[/b]

Spółka A (leasingodawca) zawarła ze spółką B (leasingobiorca) umowę leasingu finansowego budynku wraz z gruntem na dziesięć lat. Umowa spełniała warunki uznania jej za dostawę towarów. Z tego względu A wystawiła w ustawowym terminie fakturę VAT na pierwszą ratę leasingową wraz z VAT naliczonym od sumy opłat należnych za cały dziesięcioletni okres umowy.

Po upływie trzech lat z przyczyn leżących po stronie leasingobiorcy doszło do przedterminowego rozwiązania umowy przez leasingodawcę. Czy A powinna skorygować fakturę VAT wystawioną na początku umowy?

O jaką wartość należy skorygować VAT i w jakim okresie rozliczeniowym uwzględnić fakturę korygującą?[/ramka]

[srodtytul]Konieczna korekta[/srodtytul]

Przepisy ustawy o VAT nie odnoszą się wprost do takiej sytuacji. Naszym zdaniem w tym wypadku spółka A powinna wystawić fakturę korygującą do pierwotnej faktury VAT.

Wynika to z tego, że suma rat leasingowych, od której został pierwotnie naliczony VAT, nie będzie już dla leasingodawcy kwotą należną od leasingobiorcy.

W takiej sytuacji należy wystawić fakturę korygującą pomniejszającą obrót (i odpowiednio VAT) o kwotę rat leasingowych, które nie zostaną zapłacone z uwagi na rozwiązanie umowy leasingu.

Taki sposób rozliczenia akceptują także organy podatkowe (por. np. [b]interpretację Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu z 22 lipca 2005 r., PP II 443/1/147/133/05).[/b]

[srodtytul]W całości czy w części[/srodtytul]

Możliwe jest jednak także przyjęcie bardziej formalistycznego stanowiska, zgodnie z którym leasingodawca powinien w całości skorygować pierwotną fakturę VAT (do zera) z uwagi na to, że w efekcie rozwiązania umowy nastąpił zwrot nieruchomości (przedmiotu leasingu) na rzecz leasingodawcy. Jednocześnie leasingodawca powinien wystawić nowe faktury VAT na kwoty rat leasingowych odpowiadających okresowi używania nieruchomości przez leasingobiorcę.

Wydaje się, że takie rozwiązanie nadmiernie komplikowałoby rozliczenia podatkowe i prowadziłoby do znaczących ciężarów administracyjnych po stronie uczestników transakcji, związanych z koniecznością wystawiania dodatkowych faktur i korygowania deklaracji podatkowych.

Z tego względu wystarczająca powinna być bieżąca korekta pierwotnej faktury o kwotę rat, które nie zostaną już zapłacone. Do chwili rozwiązania umowy strony prawidłowo rozliczały VAT od transakcji leasingowej, nie powinny być zatem obarczane dodatkowymi uciążliwymi obowiązkami wynikającymi z nieprzewidzianych zdarzeń, na które nie miały wpływu.

Ponadto taki model korekty VAT o kwotę niezapłaconych rat jest neutralny z punktu widzenia interesów fiskalnych państwa, bowiem prawidłowa kwota należnego VAT była od samego początku odprowadzona na rzecz urzędu skarbowego.

[srodtytul]Moment rozliczenia[/srodtytul]

Z ustawy o VAT wynika, że spółka A obniży podstawę opodatkowania w okresie rozliczeniowym, w którym spółka B otrzymała korektę faktury, pod warunkiem że otrzyma od spółki B potwierdzenie odbioru korekty przed upływem terminu złożenia deklaracji podatkowej za ten okres. Uzyskanie takiego potwierdzenia po terminie złożenia deklaracji podatkowej za ten okres rozliczeniowy pozwoli spółce A na uwzględnienie korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym uzyskała to potwierdzenie.

Natomiast spółka B będzie zobowiązana do zmniejszenia VAT naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymała fakturę korygującą. Przy czym jeżeli spółka B nie odliczyła VAT naliczonego z pierwotnej faktury, a prawo do odliczenia jej przysługuje, wtedy skoryguje (zmniejszy) VAT naliczony na podstawie faktury korygującej dopiero w okresie, w którym odliczy podatek VAT wynikający z pierwotnej faktury.

[ramka][b]Przykład[/b]

Spółka A wystawiła fakturę korygującą 25 września 2009 r. Spółka B otrzymała ją 30 września, a potwierdzenie odbioru korekty dotarło do spółki

A 28 października. W rezultacie, przy miesięcznym rozliczeniu podatku, spółka A może obniżyć VAT należny w rozliczeniu za październik, a spółka B będzie zobowiązana do obniżenia VAT naliczonego we wrześniu, tj. miesiącu otrzymania faktury korygującej.[/ramka]

[ramka][b]Kiedy leasing jest dostawą towarów[/b]

Umowa leasingu finansowego budynku z gruntem może być klasyfikowana dla celów opodatkowania VAT jako dostawa towarów, w sytuacji gdy:

- została zawarta na czas oznaczony,

- suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny VAT, odpowiada co najmniej wartości początkowej budynku i wydatkom na nabycie gruntu,

- zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych od budynku w podstawowym okresie umowy leasingu dokonuje korzystający,

- przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń nią przewidzianych prawo własności nieruchomości zostanie przeniesione na korzystającego.

W takiej sytuacji obowiązek podatkowy w VAT powstanie w momencie otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia

wydania budynku (z gruntem). Oznacza to, że VAT będzie płatny z góry na podstawie faktury wystawionej przy zawarciu umowy, a raty leasingowe płacone w okresie leasingu nie będą powiększane o VAT (dokumentuje się je notami księgowymi).[/ramka]

[i]Autorka jest doradcą podatkowym, partnerem kierującym Zespołem Doradztwa Podatkowego kancelarii Salans

Autor jest doradcą podatkowym w tym zespole[/i]