Z art. 16 ust. 1 pkt 14 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT [/link]wynika, że darowizny nie są kosztem uzyskania przychodu.

Wyjątkiem są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy o VAT[/link] przekazanych na rzecz podmiotów posiadających status organizacji pożytku publicznego z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te podmioty.

Chodzi o darowiznę towarów, której przedmiotem są produkty spożywcze (z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 proc. oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5 proc.).

Takie same zasady obowiązują w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawie o PIT[/link] (art. 23 ust. 1 pkt 11).

[srodtytul]Zmniejszenie dochodu[/srodtytul]

W myśl art. 18 ustawy o CIT podstawą opodatkowania jest dochód po odliczeniu darowizn:

- przekazanych na cele określone w art. 4 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy lub równoważnym organizacjom, określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innym niż Polska państwie UE lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele;

- na cele kultu religijnego.

Łączna wartość tych odliczeń nie może przekroczyć 10 proc. dochodu (nie uwzględnia się m.in. przychodów ze źródeł przychodów i dotyczących ich kosztów, jeżeli dochody nie podlegają opodatkowaniu albo są wolne od podatku).

Odliczeniom nie podlegają darowizny na rzecz:

- osób fizycznych;

- osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5 proc. oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub handlu tymi wyrobami.

[b]Jeżeli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane VAT, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z tym podatkiem w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego[/b], którą podatnik ma prawo odliczyć z tytułu dokonania tej darowizny.

Przedsiębiorcy przekazujący produkty spożywcze muszą pamiętać, że tej samej darowizny nie mogą jednocześnie zaliczyć do kosztów oraz odliczyć od dochodu.

[srodtytul]W PIT limit jest niższy[/srodtytul]

Ustawa o PIT pozwala odliczyć te same darowizny co przepisy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ponadto pozwala zmniejszyć dochód o wartość krwi przekazanej przez honorowych dawców krwi.

Niższy jest jednak limit: łączna kwota odliczeń z wszystkich tytułów nie może przekroczyć w roku podatkowym 6 proc. dochodu.

Poza tym trzeba pamiętać, że ustawa o PIT pozwala zmniejszyć w ten sposób tylko dochód opodatkowany według skali podatkowej. Wskazanych darowizn nie odliczą więc przedsiębiorcy, którzy rozliczali się stawką liniową.

[srodtytul]Status nie jest istotny[/srodtytul]

Część podatników wciąż ma wątpliwości, czy obdarowany musi posiadać status organizacji pożytku publicznego. Indywidualne interpretacje potwierdzają, że nie jest on niezbędny.

Przykładem jest [b]pismo Izby Skarbowej w Warszawie z 8 grudnia 2008 r. (IPPB5/423-114/08-2/AJ).[/b]

Wyjaśniła ona, że konieczne jest spełnienie dwóch warunków. Po pierwsze darowizna musi być przekazana na cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Przepis ten zawiera bardzo szeroki katalog preferowanych celów. Są to m.in. działalność charytatywna, ochrona i promocja zdrowia, nauka, edukacja, oświata, działania na rzecz osób niepełnosprawnych.

Po drugie obdarowanym musi być organizacja określona w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy lub równoważna organizacja, określona w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innym niż Polska państwie UE lub należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadząca działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych. Chodzi o:

- jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia, nienależące do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku;

- stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego;

- kościelne osoby prawne i kościelne jednostki organizacyjne.

[srodtytul]Datki kościelne[/srodtytul]

Artykuł 55 ust. 7 ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego pozwala odliczyć od dochodu całą darowiznę na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych. Wtedy nie obowiązują limity. Takie regulacje zawierają także ustawy dotyczące innych kościołów. Zasady te dotyczą zarówno osób fizycznych, jak i prawnych.

Artykuł 39 ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego wskazuje przykłady działalności charytatywno-opiekuńczej. Jest to m.in. prowadzenie zakładów dla sierot, starców, osób upośledzonych fizycznie lub umysłowo oraz innych kategorii osób potrzebujących opieki, prowadzenie szpitali i innych zakładów leczniczych oraz aptek, organizowanie pomocy sierotom, osobom dotkniętym klęskami żywiołowymi i epidemiami, ofiarom wojennym, znajdującym się w trudnym położeniu materialnym lub zdrowotnym rodzinom i osobom, w tym pozbawionym wolności.

Wyliczenie to wskazuje, że na tej podstawie nie można np. odliczyć darowizny na budowę kościoła.

Ponadto podatnicy rozliczający darowizny kościelne muszą pamiętać, że kościelna osoba prawna powinna przedstawić im sprawozdanie o przeznaczeniu pieniędzy na preferowaną przez przepisy działalność. Na zdobycie tego dokumentu mają dwa lata od dnia przekazania darowizny.

[ramka][b]Gotówki nie można odliczyć[/b]

Jeżeli przedmiotem darowizny są pieniądze, to musi być ona udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego. Darowizny niepieniężne trzeba potwierdzić dokumentem, z którego wynika wartość tej darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu. Takie wymogi dotyczą zarówno osób fizycznych, jak i prawnych. Mają one zastosowanie także do darowizn odliczanych na podstawie odrębnych ustaw (tzw. kościelnych). [/ramka]