Przepisy podatkowe zawierają własną definicję samochodu osobowego. Od 2007 r. w ustawach o podatkach dochodowych przyjęto takie same kryteria, jak w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawie o VAT[/link].
Jednak po wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Magoora znów pojawił się rozdźwięk, bo auto, które jest traktowane jako ciężarówka dla celów VAT (co pozwala na pełne odliczenie VAT przy zakupie, leasingu i od paliwa do niego - patrz tekst: "[link=http://www.rp.pl/artykul/387904.html]Znowu wolno odliczać cały VAT od pojazdów z kratką[/link]"), dla celów [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]PIT[/link] i [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]CIT[/link] może nadal pozostawać samochodem osobowym. A to oznacza, że:
- z tytułu jego amortyzacji można wliczyć w koszty firmy odpisy od wartości nieprzekraczającej 20 tys. euro,
- nie wchodzi w grę jednorazowa ani degresywna amortyzacja,
- limitowane są koszty ubezpieczenia takiego auta,
- jeśli nie zostało wprowadzone do ewidencji środków trwałych, wydatki na jego używanie są kosztem tylko w granicach limitu kilometrówki wynikającego z ewidencji przebiegu pojazdu.
Jakie samochody podlegają tym ograniczeniom? Z art. 5a pkt 19 ustawy o PIT i art. 4a pkt 9 ustawy o CIT wynika, że nie tylko typowe samochody osobowe, ale też inne pojazdy samochodowe, których dopuszczalna masa całkowita (dmc) nie przekracza 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu nie więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą. W ramach tej ostatniej kategorii są jednak pewne wyjątki.
Mimo dmc nieprzekraczającej 3,5 tony wskazane ograniczenia nie mają zastosowania, gdy kupujemy pojazdy samochodowe:
1) mające jeden rząd siedzeń (oddzielony od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą), klasyfikowane na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van,
2) mające więcej niż jeden rząd siedzeń (oddzielonych od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą), w których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków przekracza 50 proc. długości pojazdu,
3) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,
4) w których kabina kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków to konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu (czyli ciągniki siodłowe), a ponadto:
5) pojazdy specjalne w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym, o przeznaczeniach wymienionych w załączniku nr 9 do ustawy o VAT (agregaty elektryczne/spawalnicze, bankowozy, koparki, koparko-spycharki, ładowarki, podnośniki do prac konserwacyjno-montażowych, pojazdy pomocy drogowej, do prac wiertniczych, oczyszczania i zimowego utrzymania dróg, żurawie samochodowe).
Przy pojazdach mających więcej niż jeden rząd siedzeń (wymienionych w pkt 2):
- długość części bagażowej mierzymy po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę między podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi,
- długość pojazdu to odległość między dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a tylną krawędzią podłogi tej części pojazdu, która jest przeznaczona do przewozu ładunków; mierzymy ją w linii poziomej wzdłuż pojazdu, między dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a punktem wyprowadzonym w pionie od tylnej krawędzi podłogi tej części, która jest przeznaczona do przewozu ładunków.
Spełnienie warunków wymienionych w pkt 1 – 4, pozwalających na niezaliczenie pojazdu do kategorii samochodu osobowego, musi potwierdzać zaświadczenie wydane po dodatkowym badaniu technicznym przeprowadzonym przez okręgową stację kontroli pojazdów oraz adnotacja w dowodzie rejestracyjnym o spełnieniu tych wymagań (art. 4b ustawy o CIT, art. 5c ustawy o PIT). Kopię zaświadczenia należy dostarczyć w ciągu 14 dni od jego otrzymania naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego. Poinformować trzeba też (w terminie siedmiu dni) o zmianach konstrukcyjnych powodujących, że pojazd przestaje spełniać wskazane warunki.
Taka definicja samochodu osobowego dla celów podatków dochodowych obowiązuje od 1 stycznia 2007 r. Do samochodów kupionych przed tą datą mają zastosowanie stare przepisy (zob. art. 6 nowelizacji ustawy o PIT z 16 listopada 2006 r. i art. 3 nowelizacji ustawy o CIT z tego samego dnia).
Przypomnijmy, że z obowiązującej od 1 stycznia 2001 r. do końca 2006 r. definicji samochodu osobowego, zawartej w art. 23 ust. 3 a ustawy o PIT i art. 16 ust. 3 a ustawy o CIT, wynikało, że jest to samochód, który:
- nie ma homologacji producenta lub importera wymaganej dla samochodów innych niż osobowe oraz
- którego dopuszczalna ładowność nie przekracza 500 kg.
Przy czym oba te warunki muszą być spełnione łącznie.