Na obniżce stawek amortyzacyjnych też można zyskać

Kto i kiedy może z tego rozwiązania skorzystać?

Dobre może być ono dla tych przedsiębiorców, którzy przewidują możliwość ponoszenia znacznych strat zarówno w bieżącym roku, jak i w kolejnych latach podatkowych. W takich sytuacjach bowiem zmniejszenie odpisów amortyzacyjnych w danym roku (przy jednoczesnym wydłużeniu okresu amortyzacji) powoduje zmniejszenie ponoszonej przez podatnika straty podatkowej, której wykorzystanie jest ograniczone w czasie. Z ustaw podatkowych wynika bowiem, że o wysokość straty poniesionej w roku podatkowym można obniżyć dochód w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym jednak zastrzeżeniem, że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50 proc. kwoty tej straty.

[srodtytul]Zmiana tylko w konkretnym czasie[/srodtytul]

Podatnik może obniżyć stawki określone w wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych. [b]Zmiany stawki dokonuje się, począwszy od miesiąca, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji, albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Obniżone stawki można zatem zastosować nie tylko do już posiadanych i amortyzowanych środków trwałych. Decyzję taką można podjąć już w momencie nabycia środka trwałego[/b].

Pamiętajmy, że obniżenie stawki może nastąpić nie później niż w momencie dokonania pierwszego w danym roku odpisu amortyzacyjnego. Jeśli środki trwałe podatnik wprowadził do ewidencji w poprzednich latach, obniżenie stawek może nastąpić:

- przy amortyzacji miesięcznej – w styczniu,

- przy kwartalnej – na koniec pierwszego kwartału,

- przy jednorazowej dokonywanej na koniec roku – na koniec roku.

Nie ma za to możliwości obniżania stawek w sytuacji, gdy w danym roku dokonano już odpisu amortyzacyjnego przy zastosowaniu stawki z wykazu. Oznacza to, że nie jest dopuszczalna korekta odpisów amortyzacyjnych, które zostały dokonane przy zastosowaniu prawidłowo ustalonych stawek.

[ramka] [b]Przykład[/b]

Przedsiębiorca dokonujący miesięcznych odpisów amortyzacyjnych w lutym 2008 r. zdecydował, że obniży stawkę amortyzacyjną, którą stosował w amortyzacji maszyny produkcyjnej. Ponieważ maszyna jest amortyzowana miesięcznie i podatnik dokonał już w styczniu 2008 r. pierwszego w danym roku odpisu amortyzacyjnego, w stosunku do niej będzie miał prawo stosować obniżoną stawkę dopiero od 2009 r.[/ramka]

[srodtytul]Byle nie do zera[/srodtytul]

Wątpliwe są wysokości, do jakich stawki można obniżyć, ponieważ przepisy podatkowe nie określają takiego limitu. Nie powinno się jednak obniżać stawki do zerowego poziomu, ponieważ byłoby to równoznaczne z wstrzymaniem amortyzacji środka trwałego.

Fiskus może wtedy zarzucić podatnikowi, że zaprzestał dokonywania amortyzacji. Dlatego bezpieczniej jest dokonywać odpisów umorzeniowych przy zastosowaniu stawki na poziomie np. 0,1 proc. Zysk jest podobny, a ryzyko dużo mniejsze.

[srodtytul]Co po powrocie[/srodtytul]

Przepisy nie przewidują wyraźnie możliwości powrotu do stawek pierwotnych. W praktyce jest to jednak akceptowane.

[b]Obniżeniu podlegają jedynie stawki określone w wykazie[/b] (a nie np. stawki indywidualne), a podwyższenie sprowadza się do stosowania również stawki określonej dla danego środka trwałego w wykazie. Oznacza to, że [b]zwiększona stawka nie może być wyższa od stawki określonej w wykazie stawek amortyzacyjnych. [/b]

Podatnik może więc ustalić stawkę w standardowej wysokości określonej w wykazie, powrócić do stawki sprzed jej obniżenia lub też dowolnie ustalić stawkę, nie przekraczając jednak poziomu widniejącego w wykazie. Aby jednak uniknąć ewentualnych kłopotów z fiskusem, warto się zwrócić o interpretację podatkową.

[srodtytul]Jak interpretuje przepisy fiskus[/srodtytul]

Z jednym z takich pytań zwróciła się pewna spółka. Zastanawiała się, czy może obniżyć indywidualnie ustalone stawki amortyzacji od 1 stycznia 2010 r. [b]Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 29 czerwca 2009 r. (IPPB5/423-178/09-2/DG)[/b] wyjaśniła, że podatnicy dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji określonych dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji. Wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego. Spółka dokonała wyboru metody amortyzacji określonej w art. 16j ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym podatnicy, z zastrzeżeniem art. 16l, mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być dla budynków (lokali) i budowli krótszy niż dziesięć lat.

Przepis art. 16j nie określa liczbowo minimalnej i maksymalnej wysokości indywidualnych stawek amortyzacyjnych, ale ustala minimalne okresy amortyzacji. W ten sposób podatnik może wyliczyć maksymalną wysokość stawek amortyzacyjnych.

Należy zatem uznać, iż [b]dokonywanie odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu stawek ustalonych indywidualnie przez podatnika stanowi samodzielną metodę amortyzacji uregulowaną w art. 16j ustawy. Metoda ta nie przewiduje możliwości podwyższenia lub obniżenia stawek amortyzacyjnych w trakcie trwania okresu amortyzacji[/b]. Zmiana stawki spowodowałaby w tym przypadku jednocześnie zmianę metody amortyzacji na określoną w art. 16i ust. 1 ustawy, tj. dokonywania odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu stawek określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych. Zmiana metody amortyzacji stanowiłaby naruszenie art. 16h ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

„[b]Wybrana przez podatnika metoda amortyzacji nie może zostać zmieniona podczas amortyzacji danego środka trwałego. Podatnik ma więc obowiązek raz wybraną metodę stosować aż do pełnego zamortyzowania środka trwałego, co wynika z art. 16h ust. 2 ustawy[/b]” – czytamy w interpretacji.

[ramka][b]Po co to komu[/b]

Obniżoną stawkę amortyzacji można stosować, przesuwając możliwość dokonywania większych odpisów amortyzacyjnych nie w roku ponoszenia strat, ale w roku osiągania wyższych dochodów (w niektórych przypadkach straty nie mogłyby być odliczone, więc koszty z tytułu odpisów amortyzacyjnych przepadłyby). Niektórzy podatnicy mogą chcieć dostosować amortyzację do wartości przychodów uzyskiwanych przy wykorzystaniu majątku trwałego albo też zachować odpis amortyzacyjny z chwilą zbycia środka trwałego, by nie wystąpił w takim przypadku wysoki dochód do opodatkowania.

[b]Ważne [/b]

Wartość obniżenia może być dowolna, stawka może wynieść nawet 0,001 proc. Obniżenie nie może jednak prowadzić do zaprzestania naliczania odpisów amortyzacyjnych.[/ramka]