Dotacje, subwencje, dopłaty otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków związanych z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, są zwolnione od podatku. Tak wynika z art. 17 ust. 1 pkt 21 ustawy o CIT.
[srodtytul]Wyłączenie z kosztów[/srodtytul]
Jednocześnie nie mogą być kosztem uzyskania przychodów wydatki związane z przychodami wolnymi od podatku. Wyłączone z kosztów podatkowych są też koszty z tytułu odpisów amortyzacyjnych od części wartości środków trwałych (lub wartości niematerialnych i prawnych) odpowiadającej wydatkom zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie, odliczonym od podstawy opodatkowania lub od składników nabytych nieodpłatnie, jeżeli nabycie to nie stanowi przychodu do opodatkowania (art. 7 ust. 3 pkt 3, art. 16 ust. 1 pkt 48, art. 16 ust. 1 pkt 63 ustawy o CIT).
[ramka][b]Przykład[/b]
Na mocy porozumienia o współpracy Alfa spółka z o.o. zobowiązała się do częściowego zwrotu wydatków poniesionych przez jej partnera biznesowego, a związanych z wybudowaniem atrakcyjnej fontanny na jego działce sąsiadującej z nieruchomością Alfy. Przyznana dopłata na pokrycie kosztów, stanowiąca zwrot wydatków związanych z wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, korzysta ze zwolnienia podatkowego. Jednak odpis amortyzacyjny od budowli nie jest w pełnej wysokości kosztem uzyskania przychodów.[/ramka]
[srodtytul]Czasem lepsza darowizna niż dotacja[/srodtytul]
Tego rodzaju dotacje, subwencje czy dopłaty są zwolnione z CIT w roku ich otrzymania, ale w kolejnych latach podlegają pośrednio opodatkowaniu w związku ze zmniejszeniem wielkości odpisów amortyzacyjnych, uznawanych za koszty podatkowe. Prowadzi to z reguły do odroczenia opodatkowania i korzyści odsetkowych, ponieważ oszczędność podatkowa w okresie otrzymania przychodu wolnego od podatku może zostać zainwestowana. Korzyści podatkowe powstają jednak przy założeniu uzyskiwania dochodów przez podatnika. W razie wystąpienia straty w roku otrzymania dotacji zwolnienie jej spod opodatkowania może powodować nawet zwiększenie obciążeń podatkowych przedsiębiorcy >patrz przykłady w ramce.
[srodtytul]Pomoc zagraniczna też zwolniona[/srodtytul]
Poza dotacjami otrzymanymi z budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego wolne od podatku są dochody pochodzące ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej, w tym także z programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO. Pomoc zagraniczna o charakterze zwrotnym (np. kredyty na preferencyjnych warunkach) nie jest obecnie objęta zwolnieniem.
Zwolnienie przynosi korzyści podatkowe, gdy projekt finansowany z takich środków okazuje się rentowny.
[ramka][b]Przykład[/b]
Gamma spółka z o.o. finansuje projekt infrastrukturalny ze środków pochodzących z bezzwrotnej pomocy zagranicznej korzystającej ze zwolnienia podatkowego. Wbrew wcześniejszym prognozom wzrost kosztów usług obcych spowodował, że projekt przyniósł Gammie stratę podatkową. Strat tych (kosztów przekraczających przychody) nie można rozliczyć podatkowo (odliczając od przyszłych dochodów), ponieważ wiążą się one z przychodami (dochodami) wolnymi od podatku.[/ramka]
Zwolnienie określonego typu dotacji skutkuje tym, że nie mogą być one uznane za koszt podatkowy. Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 58 ustawy o CIT nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z wymienionych w ustawie dochodów (przychodów), np. pochodzących ze środków bezzwrotnej pomocy, w tym także ze środków z programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, kwot otrzymanych od agencji rządowych, jeżeli agencje otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa [b](zob. np. interpretacje Izby Skarbowej w Poznaniu z 26 września 2008 r., ILPB3/423-404/08-2/EK, i Izby Skarbowej w Katowicach z 29 września 2008 r., IBPB3/423-548/ 08/NG).[/b]
[ramka][b]Przykład[/b]
Beta spółka z o.o. kupiła specjalistyczną maszynę za 100 000 zł. Wydatek ten w całości był sfinansowany dotacją pochodzącą z budżetu gminy, na której obszarze spółka prowadzi działalność gospodarczą.
W roku otrzymania dotacji Beta poniosła stratę podatkową w wysokości 100 000 zł. Stawka amortyzacyjna dla maszyny wynosi 10 proc. Otrzymanie dotacji wolnej od podatku powoduje, że odpis amortyzacyjny w kolejnych dziesięciu latach nie będzie kosztem uzyskania przychodów, natomiast Beta może rozliczyć stratę w następnych pięciu latach.
Gdyby dotacja podlegała opodatkowaniu, to w roku jej otrzymania nie wystąpiłaby strata, natomiast odpisy amortyzacyjne byłyby kosztami uzyskania przychodów, każdorazowo w wysokości 10 000 zł. W zależności od przyszłych prognoz dochodów otrzymanie zamiast dotacji darowizny podlegającej opodatkowaniu mogłoby okazać się korzystniejsze. Tak by było, gdyby strata poniesiona w roku otrzymania darowizny nie mogła być rozliczona w pełnej wysokości (w okresie następnych pięciu lat), natomiast koszty w postaci odpisów amortyzacyjnych zostałyby całkowicie wykorzystane dla celów podatkowych.[/ramka]
[ramka][b]Przykład[/b]
W grudniu 2006 r. Delta spółka z o.o. miała możliwość sfinansowania zakupu maszyny (1 000 000 zł) w całości dotacją zwolnioną z podatku, pochodzącą z budżetu gminy, na której obszarze prowadzi działalność gospodarczą, albo darowizną podlegającą opodatkowaniu. Prognozowany dochód lub strata podatkowa, bez uwzględnienia przychodów i kosztów związanych z zakupem maszyny, kształtują się następująco (w tys. zł): ([b]> patrz tabele obok[/b])[/ramka]
[i]Autorzy są doradcami podatkowymi w Roedl, Jamroży, Majchrowicz-Bączyk, Smagowicz-Tokarz Kancelaria Prawna sp. k.[/i]
