Z przepisów wynika, że możliwe jest odliczenie wszelkich kosztów, z tym jednak zastrzeżeniem, że mają one związek z prowadzoną działalnością (bezpośredni lub pośredni), a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Brak bezpośredniego skutku (w postaci konkretnego przychodu) nie dyskwalifikuje wydatku na proces arbitrażowy jako kosztu poniesionego w celu osiągnięcia przychodu. Istotne jest przede wszystkim to, czy działanie podatnika spełnia kryterium celowości.

[srodtytul]Tylko racjonalnie uzasadnione...[/srodtytul]

Do podobnych wniosków doszła [b]Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 19 grudnia 2008 r. (IPPB1/415-1117/08-4/EC)[/b].

Na skutek orzeczenia sądu arbitrażowego w Wiedniu podatnik prowadzący działalność gospodarczą został zobowiązany do zapłaty na rzecz innej firmy odszkodowania wraz z odsetkami za dochody utracone w związku ze stwierdzonym przez sąd naruszeniem zobowiązania zapewnienia wyłączności w dystrybucji towarów. Podatnik poniósł również koszty opłat proceduralnych, łącznie z opłatami sądowymi.

Przedsiębiorca twierdził, że zapłata zasądzonej wyrokiem arbitrażowym kwoty ma na celu ochronę przed ewentualnym zwiększeniem straty i egzekucją roszczenia, a tego rodzaju działań nie można uznać za niepowiązane z zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodu. Zapłata zasądzonej kwoty stanowi zachowanie źródeł przychodu także dlatego, że poprzez zapłatę może on dalej współpracować z kontrahentem. Zdaniem przedsiębiorcy zapłata kwoty zasądzonej na rzecz kontrahenta nastąpiła w związku z działalnością gospodarczą, jest konsekwencją racjonalnej ekonomicznie decyzji o budowie własnej sieci dystrybucji towarów, a zatem jest racjonalnie uzasadniona, a jej celem było zabezpieczenie (zachowanie) źródeł przychodów. Z argumentami zgodziła się izba skarbowa, przyznając rację podatnikowi.

[srodtytul]... i związane z przychodami[/srodtytul]

Do podobnych wniosków doszła [b]Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 1 kwietnia 2008 r. (IBPB3/423-23/08/AM (KAN-10/08)[/b]. Zdaniem izby koszty uczestnictwa w procesie arbitrażowym, na które składały się wydatki na obsługę prawną, koszty delegacji prawników reprezentujących spółkę oraz powstałe ujemne różnice kursowe dotyczące tych zobowiązań, pozostawały w związku z uzyskiwanymi przychodami, a więc można było zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodu.

We wspomnianej interpretacji izba skarbowa wyjaśniła również, jak rozliczać tego rodzaju opłaty w czasie.

[srodtytul]Kiedy potrącić[/srodtytul]

Izba przypomniała, że koszty uzyskania przychodu dzielą się na bezpośrednio oraz pośrednio związane z uzyskanym przychodem.

Koszty poniesione w związku z zapłatą kwoty zasądzonej orzeczeniem sądu arbitrażowego są kosztami pośrednimi, bo choć związane są z przychodami, to nie z konkretnymi.

Izba podkreśliła, że w odniesieniu do kosztów innych niż bezpośrednio związane z przychodami zastosowanie znajduje art. 22 ust. 5c ustawy o PIT. Zgodnie z nim koszty uzyskania przychodów, inne niż bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się – zgodnie z art. 22 ust. 5d – dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Elementem decydującym o momencie rozpoznania kosztów uzyskania przychodów jest data, pod którą dany koszt został prawidłowo ujęty w księgach rachunkowych. Jeśli zatem przepisy ustawy o rachunkowości pozwalają zaewidencjonować dany wydatek w ciężar kosztów w danym dniu, to dniem poniesienia kosztu uzyskania przychodów może być dzień, na który ujęto ten wydatek w księgach na podstawie faktury, rachunku lub innego dowodu.