Jeśli urząd skarbowy uzna, że wartość transakcji odbiega od cen stosowanych na rynku, może oszacować dochód. Rodzic i dziecko są bowiem tzw. podmiotami powiązanymi, o których mówi art. 25 ustawy o PIT.
Oprócz tego strony transakcji muszą oczywiście pamiętać o prawidłowym rozliczeniu przychodów i kosztów.
[srodtytul]Remanent jest zerowy [/srodtytul]
Likwidacja działalności oznacza konieczność sporządzenia i wpisania do ksiąg spisu z natury (remanentu) towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, a także wyposażenia. O zamiarze sporządzenia spisu z natury w innym terminie niż na 1 stycznia lub 31 grudnia przedsiębiorca powinien zawiadomić pisemnie naczelnika urzędu skarbowego co najmniej siedem dni wcześniej.
Dochód trzeba obliczyć uwzględniając różnice remanentowe (art. 24 ust. 2 ustawy o PIT). Remanent końcowy jest w tej sytuacji jednak zerowy (towary zostały bowiem sprzedane w ramach transakcji zbycia przedsiębiorstwa). Różnice remanentów nie zwiększają więc dochodów.
Ponieważ remanent likwidacyjny jest zerowy, przedsiębiorca nie zapłaci zryczałtowanego 10-proc. podatku, o którym mowa w art. 44 ust. 4 ustawy o PIT.
Natomiast przychód ze zbycia przedsiębiorstwa trzeba doliczyć do przychodów z działalności.
[srodtytul]Wyceń składniki majątku[/srodtytul]
Problemy może jednak sprawić ustalenie ceny sprzedaży firmy. Zgodnie z art. 25 ust. 1 i ust. 6 ustawy o PIT musi to być wartość rynkowa. Mamy bowiem tu do czynienia z osobami powiązanymi. Gdyby cena zbycia nie była wartością rynkową, organ podatkowy, zgodnie z art. 25 ust. 1 i ust. 2 ustawy o PIT, może oszacować dochody z tej transakcji. Dlatego cenę przedsiębiorstwa sprzedawanego dzieciom należy określić na poziomie rynkowym. Jednocześnie przy sprzedaży przedsiębiorstwa trzeba dokładnie wyszczególnić wartości rynkowe jego poszczególnych materialnych składników (materiałów i surowców do produkcji, środków trwałych) i wartości niematerialnych i prawnych składających się na cenę zbycia.
Kosztem uzyskania przychodów będą natomiast wszystkie surowce i towary znajdujące się w magazynie w dniu zbycia (zostały one wcześniej wpisane do kosztów w księdze przychodów i rozchodów) oraz niezamortyzowana część składników majątku trwałego.
[srodtytul]Jakie koszty u kupującego [/srodtytul]
Koszty zakupu składników majątku nabywca rozlicza na zasadach ogólnych, przyjmując jako podstawę cenę zbycia każdego z nich wynikającą z umowy sprzedaży.
Również wartość początkową kupionych środków trwałych i wartości niematerialnych ustala się według cen określonych w umowie zbycia przedsiębiorstwa (art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT). W związku z tym sprzedaż przedsiębiorstwa wymaga szczegółowej wyceny każdego ze składników majątkowych.
Warto wspomnieć, że osoba, która nabywa przedsiębiorstwo, ale do tej pory nie prowadziła działalności, może wybrać formę jej opodatkowania. Co do zasady może płacić podatek według skali, liniowy (według stałej stawki 19 proc.), ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub kartę podatkową. Niezawiadomienie urzędu skarbowego o wyborze formy opodatkowania oznacza konieczność opłacania PIT według skali podatkowej.
[ramka] [b]Transakcja bez VAT[/b]
Sprzedaż przedsiębiorstwa dziecku nie będzie opodatkowana VAT. Zgodnie bowiem z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT jej przepisów nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem właściciel firmy sporządzi tylko umowę sprzedaży swojego przedsiębiorstwa, nie musi natomiast wystawiać na taką transakcję faktury.
Sprzedawca nie musi też odprowadzać podatku od remanentu towarów, o którym mowa w art. 14 ustawy o VAT. Wskutek zbycia całego przedsiębiorstwa remanent na zakończenie działalności jest bowiem zerowy. Sprzedawca nie musi także robić korekt VAT naliczonego związanego ze zbywanym majątkiem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa.
U nabywcy przedsiębiorstwa nie pojawi się w takiej sytuacji VAT naliczony od przejętego majątku. Oczywiście przy sukcesywnej sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów wyprodukowanych z surowców otrzymanych w wyniku nabycia przedsiębiorstwa będzie odprowadzany VAT należny (praktycznie w całości, ponieważ VAT naliczony przy przejęciu tych towarów nie występował).
Pamiętać jednak trzeba, że sprzedaż przedsiębiorstwa będzie opodatkowana PCC.[/ramka]
[i]Autor jest doradcą podatkowym z Kancelarii Doradztwa Podatkowego Pama s.c.[/i]