[b]Nie.[/b] Operacja ta nie niesie za sobą żadnych skutków w zakresie podatku dochodowego: ani dla samej spółki obejmującej udziały w innej spółce w zamian za środki ze swojego kapitału rezerwowego (zapasowego), ani dla osób fizycznych – udziałowców tej spółki (polskich i niemieckich).

Na początek warto zajrzeć do przepisów kodeksu spółek handlowych (k.s.h.) dotyczących kapitału zapasowego oraz kapitału rezerwowego spółki.

I tak art. 154 § 3 k.s.h. wskazuje, że tzw. agio emisyjne (różnice między ceną objęcia udziału a jego wartością nominalną) przelewa się na kapitał zapasowy. Z art. 192 k.s.h. wynika z kolei, że kapitały: zapasowy i rezerwowe mogą być tworzone z (niepodzielonego) zysku spółki. Natomiast art. 260 § 1 k.s.h. reguluje sytuację podwyższenia kapitału zakładowego spółki z jej środków własnych (m. in. z kapitału zapasowego).

[b]Ani ustawa o PIT, ani ustawa o CIT nie zawierają szczególnych regulacji dotyczących kapitału zapasowego (rezerwowego).[/b]

Art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT oraz odpowiednio art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o PIT mówi, że dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego, a w spółdzielniach – dochód przeznaczony na podwyższenie funduszu udziałowego oraz dochód stanowiący równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) osoby prawnej.

[b]Przepisy te odnoszą się jednak do sytuacji, gdy operacje finansowe na kapitałach spółki są przeprowadzane wewnątrz tej spółki, a nie do sytuacji, w której kapitał rezerwowy jednej spółki jest przeznaczony na nabycie udziałów w innej spółce i – tym samym – utworzenie jej kapitału zakładowego.[/b]

Biorąc pod uwagę, że udziały w spółce niemieckiej nabywane będą za gotówkę (pieniądze), dla udziałowców nie powstanie także przychód, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT. Zapewne w Niemczech powstanie natomiast obowiązek zapłaty podatku od kapitałów, na podobnych zasadach, na jakich w Polsce płatny jest podatek od czynności cywilnoprawnych w związku z utworzeniem spółki kapitałowej.

[i]Adam Bartosiewicz, współpracownik Vademecum Głównego Księgowego, ABC Wolters Kluwer Polska[/i]