Są jednak też takie, z których przedsiębiorcy się nie ucieszą. Chodzi o opodatkowanie przy przekształceniu zatrzymanego w spółce zysku.

[srodtytul]Nowości od przyszłego roku... [/srodtytul]

Nowelizację ustawy o CIT znajdziemy w [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=290768]DzU nr 209, pod poz. 1316[/link]. Zmiany wejdą w życie 1 stycznia 2009 r. i będą mieć zastosowanie do dochodów osiągniętych od tej daty (za wyjątkiem przepisów o zaliczkach za ostatni miesiąc roku podatkowego, które wejdą w życie dopiero 1 stycznia 2010 r.).

Jeżeli jednak rok podatkowy spółki nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym i rozpoczął się przed 1 stycznia 2009 r., musi stosować dotychczasowe przepisy do końca rozpoczętego roku podatkowego, natomiast nowe uregulowania od początku kolejnego.

[srodtytul]...tylko zaliczki później [/srodtytul]

[b]Według nowych zasad zaliczka za ostatni miesiąc roku podatkowego będzie płacona w rzeczywistej wysokości (skalkulowanej na podstawie rzeczywistych wyników firmy) do 20 dnia następnego miesiąca. W przypadku roku podatkowego pokrywającego się z kalendarzowym oznacza to, że zaliczka za grudzień będzie płatna do 20 stycznia.[/b]

Dotychczas zaliczka za ostatni miesiąc była płatna do 20 dnia tego miesiąca i w wysokości zaliczki za poprzedni.

[b]Spółka nie będzie musiała odprowadzać zaliczki za ostatni miesiąc, jeżeli do 20 dnia następnego miesiąca złoży roczne zeznanie CIT-8 i wpłaci podatek wykazany w tym zeznaniu.[/b] Te same zasady mają zastosowanie również do zaliczek odprowadzanych kwartalnie.

Nowe reguły rozliczania zaliczek za ostatni miesiąc będzie się stosować dopiero w roku podatkowym rozpoczynającym się od 1 stycznia 2010 r. i później. Dla firm, których rok podatkowy pokrywa się z kalendarzowym, oznacza to, że będą stosować nowe zasady po raz pierwszy do zaliczki za grudzień 2010 r. Do tego czasu powinny odprowadzać zaliczki za ostatni miesiąc roku na dotychczasowych zasadach.

[srodtytul]Jak rozliczyć waloryzowane pożyczki [/srodtytul]

[b]W nowych przepisach uregulowane zostały zasady rozliczania pożyczek i kredytów złotówkowych waloryzowanych do kursu waluty obcej[/b] (tj. pożyczek i kredytów zaciągniętych i spłacanych w złotych jako równowartość kwoty wyrażonej w walucie obcej).

Różnice kursowe powstałe u pożyczkobiorcy i pożyczkodawcy na części kapitałowej pożyczki/kredytu będą odpowiednio ich kosztem lub przychodem podatkowym. Będą ustalane jako różnica między wartością otrzymanej/dokonanej spłaty kapitału pożyczki a kwotą udzielonej/otrzymanej pożyczki.

Jeżeli chodzi o konieczność rozpoznania przychodu do opodatkowania, to w przepisach uwzględniona została praktyka sądów, które dotychczas – wobec braku uregulowań odnoszących się do tego typu pożyczek/kredytów – stwierdzały w większości przypadków, że „dodatnie różnice kursowe” powstałe na takich pożyczkach należy zadeklarować jako przychód do opodatkowania.

Dotychczas sądy często odmawiały jednak możliwości zaliczenia „ujemnych różnic kursowych” powstałych na waloryzowanych pożyczkach do kosztów uzyskania przychodów.

[srodtytul]Więcej zwolnień [/srodtytul]

[b]Rozszerzony został katalog zwolnień przedmiotowych[/b] o dochody izb gospodarczych, organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła, spółdzielczych związków rewizyjnych, działających na podstawie odrębnych ustaw – w części przeznaczonej na cele statutowe z wyłączeniem działalności gospodarczej.

Zwolnione z CIT zostały również odsetki oraz dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez zagraniczne spółki.

[srodtytul]Ceny transferowe[/srodtytul]

W ustawie o CIT implementowana została konwencja UE z 23 lipca 1990 r. w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych. Nowe przepisy dają możliwość korekty dochodów polskiej spółki (a także dochodów oddziałów spółek zagranicznych w Polsce) w sytuacji, gdy dochody realizowane w transakcji z zagranicznym podmiotem powiązanym zostaną uznane przez władze skarbowe innego państwa za dochody zagranicznego podmiotu podlegające opodatkowaniu w tym innym państwie. Korekta jest możliwa, jeżeli przewiduje ją odpowiednia umowa międzynarodowa.

[ramka][b]Przykład[/b]

Polska spółka nabywająca towary od zagranicznej spółki powiązanej wykazuje z tego tytułu koszty, natomiast zagraniczna przychody. Jeżeli zagraniczne władze skarbowe w trakcie kontroli podatkowej prowadzonej u zagranicznego dostawcy zakwestionują zastosowane ceny sprzedaży towarów do spółki polskiej (tj. uznają je za zbyt niskie) i określą z tego tytułu dodatkowy dochód zagranicznego kontrahenta podlegający opodatkowaniu w jego państwie, wówczas polska spółka może wnioskować o odpowiednią korektę kosztów w transakcji z tym podmiotem powiązanym (tj. podwyższenie ich). W efekcie skorygowana (tj. odpowiednio obniżona) może zostać podstawa opodatkowania CIT polskiej spółki.[/ramka]

Sposób i tryb takiej korekty mają być określone przez ministra finansów w rozporządzeniu.

[ramka][b]Preferencje dla darowanej żywności[/b]

Przedsiębiorcy będą mogli zaliczyć do kosztów podatkowych wartość żywności darowanej organizacjom pożytku publicznego z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje. Kosztem będzie cena nabycia lub koszt wytworzenia przekazanych produktów spożywczych (art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT). Jeżeli przedsiębiorca zaliczy do kosztów wartość darowanej żywności, wówczas nie będzie mógł już odliczyć tej darowizny od dochodu.

Przedsiębiorcy będą mieli zatem możliwość wyboru – albo zaliczają darowiznę żywności do kosztów podatkowych, albo odliczają ją od podstawy opodatkowania. To pierwsze rozwiązanie będzie bardziej korzystne dla firm, które wykazują stratę lub które przekazują żywność znacznej wartości, która przekracza u nich 10 proc. dochodu. Zgodnie bowiem z art. 18 ust. 1 ustawy o CIT od podstawy opodatkowania można odliczyć darowizny przekazane na cele charytatywne organizacjom prowadzącym działalność pożytku publicznego łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10 proc. dochodu.

Warto także zwrócić uwagę, że obecnie przy odliczaniu darowizn rzeczowych od dochodu kwotę darowizny stanowi wartość towaru wraz z należnym VAT. Nowe przepisy przewidują natomiast, że kwota darowizny odliczanej od dochodu zawiera tylko taki VAT, który nie podlega odliczeniu zgodnie z ustawą o VAT.[/ramka]

[i]Autorka jest doradcą, podatkowym w kancelarii DLA Piper[/i]