Tak wynika z wyroku WSA w Bydgoszczy z 19 sierpnia 2008 r. (I SA/Bd 261/08).
Skarżąca (spółka holdingowa spółki zagranicznej) wystąpiła o stwierdzenie i zwrot nadpłaty w CIT. Była ona efektem zaniżenia kosztów uzyskania przychodów. Spółka nie zaliczyła bowiem do kosztów opłaty na rzecz wyłącznego dystrybutora towarów spółki zagranicznej za wycofanie się z rynków sprzedaży przez nią kontrolowanych oraz powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej. Później uznała jednak, że wydatek ten powinien być zaliczony do kosztów podatkowych.
Organy podatkowe odmówiły stwierdzenia nadpłaty. Sprawa trafiła przed WSA. Sąd uchylił zaskarżoną decyzję. Przyjął, że w oświadczeniu intencyjnym między spółką zagraniczną i holdingiem ustalono, że kompensacja obejmie dwa elementy: zakończenie umowy dystrybucyjnej oraz przeniesienie działalności dystrybucyjnej podmiotów zależnych dystrybutora. WSA uznał, że rozwiązanie umowy dystrybucyjnej nastąpiło w wyniku zawarcia umowy między skarżącą i wyłącznym dystrybutorem, i to ta umowa decydowała o zakończeniu dystrybucji. Natomiast umowa skarżącej z podmiotem zależnym dystrybutora dotyczyła jedynie przejęcia sieci dystrybucji i know-how. Gdyby umowa dystrybucyjna nie została rozwiązana, dystrybutor mimo zbycia sieci, mając ważną umowę, mógłby prowadzić działalność konkurencyjną poprzez inny podmiot powołany do tej działalności. Zatem spójne są wszystkie umowy przewidujące rozliczenia skarżącej, a wypłata na rzecz dystrybutora jest uzasadniona i ma związek z przychodem zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
WSA uznał, że rekompensata wypłacona zbywcy sieci dystrybucji i know-how za powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej poniesiona została w celu uzyskania przychodów. Rozstrzygnięcie takie, mając na uwadze warunki gospodarki rynkowej, należy uznać za trafne. Wiedza o funkcjonowaniu sieci dystrybucji oraz dostęp do bazy danych o klientach i kontrahentach stanowi kapitał, który ma wartość rynkową. Klauzule zakazujące prowadzenia określonej działalności gospodarczej często towarzyszą umowom sprzedaży przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części i z reguły w każdym z tych przypadków przewidziane są gratyfikacje pieniężne dla byłych zleceniobiorców, menedżerów lub zbywców przedsiębiorstwa. Organy podatkowe z reguły przyznają podatnikom prawo do potrącania tego rodzaju kosztów (m.in. Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 10 października 2005r., PB1/4218-SIP-4/05, Zachodniopomorski Urząd Skarbowy w interpretacji z 15 września 2004r., PO-3/423/416/US/04, Izba Skarbowa w Gdańsku w interpretacji z 1 czerwca 2004r., BI/005-0712/03), uznając, że wydatki związane z działaniami przedsiębiorcy nakierowanymi na zwiększenie podaży, jak i na zdobycie rynków dla towarów i usług (w tym także poprzez przejęcie klientów obsługiwanych dotychczas przez konkurentów) pozostają w związku z przychodem. Związek ten jednak jest pośredni, na co zwracają uwagę organy podatkowe, wskazując, że wydatki te powinny być rozliczane w czasie proporcjonalnie do okresu, w jakim obowiązuje umowa o zakazie podejmowania działań konkurencyjnych.
Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
