Kupione przez spółkę prawa do emisji bilansowo powinny być zaliczone do wartości niematerialnych i prawnych. Podatkowo nie mogą być sklasyfikowane jako wartości niematerialne i prawne, jednak wydatki poniesione na ich nabycie zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów.
Zagadnienie bilansowego i podatkowego rozliczania praw do emisji zanieczyszczeń budzi wiele kontrowersji. Obecnie w praktyce dominuje stanowisko, że prawa do emisji zanieczyszczeń nabyte w celu wykorzystania na potrzeby własne jednostki powinny być bilansowo sklasyfikowane jako wartości niematerialne i prawne. Z kolei dokonywane przez spółkę odpisy umorzeniowe (od wartości początkowej takiej wartości niematerialnej i prawnej) są kosztem bilansowym.
Inaczej jest w przepisach podatkowych. Z uwagi na to, że prawa do emisji zanieczyszczeń nie zostały wskazane (ani bezpośrednio, ani też pośrednio) w definicji zamieszczonej w art. 16b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej ustawa o CIT), nie mogą być uznane za wartości niematerialne i prawne. Nie oznacza to jednak, że wydatki poniesione na nabycie praw do emisji zanieczyszczeń są neutralne podatkowo.
Nie powinno bowiem budzić wątpliwości, że taka inwestycja jest celowa i uzasadniona. Nie została też wyłączona z kosztów przez ustawodawcę (art. 16 ust. 1 ustawy o CIT wymienia jedynie kary, opłaty i odszkodowania, które zostały nałożone za nieprzestrzeganie przepisów w zakresie ochrony środowiska, oraz odsetki od takich zobowiązań). Może więc być uwzględniona w rachunku podatkowym.
Ponieważ prawa te nie są składnikiem majątku trwałego, koszt występuje już w momencie poniesienia.
Autor jest współpracownikiem Vademecum Głównego Księgowego, ABC Wolters Kluwer Polska
