A niektóre są w ogóle zwolnione z podatku.
Coraz częściej w zakładach pracy organizowane są dla pracowników różnego rodzaje festyny i pikniki, w ramach których przeprowadza się konkursy. Dla zwycięzców oczywiście przewidziane są nagrody. Jak je opodatkować? Zależy od rodzaju konkursu.
Pierwszy rodzaj to zawody, w których rywalizacja między pracownikami wiąże się z wynikami wpracy. Tego rodzaju współzawodnictwo motywuje pracowników do podnoszenia wydajności i jakości pracy. Należy je więc zaliczyć do systemu wynagradzania pracowników. Jeżeli zatem pracodawca ogłasza konkurs na najwydajniejszego pracownika, to od wartości nagrody musi pobrać zaliczkę na podatek dochodowy, zaliczając ją do przychodów ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dalej updof).
Drugi rodzaj to zawody organizowane w ramach większej imprezy (np. festynu), które opierają się na współzawodnictwie na polu sportowym, artystycznym itp. Nagrody w takich konkursach nie są przychodem ze stosunku pracy, gdyż ich uzyskanie nie wiąże się z wykonywaną pracą. Należy zakwalifikować je jako przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 updof. Takie wygrane, na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 2 updof, opodatkowane są zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 10 proc. ich wartości. Od nagrody pieniężnej płatnik pobiera podatek z kwoty wygranej. Natomiast od wygranej niepieniężnej podatnik musi przed jej otrzymaniem wpłacić płatnikowi kwotę należnego podatku.
Nie zawsze pracownik obciążony będzie podatkiem. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 68 updof zwolnione są wygrane w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagrody związane ze sprzedażą premiową - jeżeli ich jednorazowa wartość nie przekracza 760 zł.
Opisane warianty opodatkowania dotyczą wygranych w konkursach. Przepisy nie precyzują jednak, co należy rozumieć przez pojęcie "konkurs" bądź "wygrana w konkursie". W związku z tym konieczne jest odwołanie się do wykładni słownikowej tych określeń. Zgodnie ze "Słownikiem języka polskiego PWN" konkursem jest "impreza, przedsięwzięcie dające możność wyboru najlepszych wykonawców, autorów danych prac". W związku z tym za nagrodę w konkursie uznać można wyłącznie świadczenie przekazywane najlepszym wykonawcom, autorom. W interpretacjach organów podatkowych spotyka się pogląd, że określenie "wygrana w konkursie" nie dotyczy nagród pocieszenia. W konsekwencji nie stosuje się do nich przepisów dotyczących wygranych w konkursach. Należy je więc uznać za przychody z tzw. innych źródeł, opodatkowane na zasadach ogólnych i nieobjęte zwolnieniem z art. 21 ust. 1 pkt 68 updof.
Odmiennie organy podatkowe traktują nagrody - wręczane zwycięzcom czy uczestnikom konkursu - w postaci dyplomu, medalu czy pucharu. Traktowane są one jako sposób uhonorowania tych osób, mają wartość emocjonalną i nie stanowią przysporzenia majątkowego. Takie stanowisko przedstawiła np. Izba Skarbowa w Olsztynie w interpretacji z 14 lipca 2004 r. (PDF/0051-301/04), w której czytamy: "należy stwierdzić, że medal - jako wyróżnienie, nie stanowi przychodu z innych źródeł (...) i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu".
Autor jest starszym asystentem podatkowym w BDO Numerica