Pozwalają na to wprowadzone 1 stycznia br. przepisy o jednorazowej amortyzacji większości środków trwałych.

Z jednorazowej amortyzacji mogą skorzystać firmy rozpoczynające prowadzenie działalności gospodarczej i tzw. mali podatnicy. Zgodnie z definicją ustawową mały podatnik to firma, u której wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 800 000 euro. Przelicza się ją na złotówki według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego (w zaokrągleniu do 1000 zł).

Ustawodawca wyłączył z szybkiej amortyzacji tych nowych przedsiębiorców, którzy w roku rozpoczęcia działalności a także w okresie dwóch lat (licząc od końca roku poprzedzającego rok rozpoczęcia) prowadzili działalność samodzielnie lub jako wspólnicy spółki niemającej osobowości prawnej. Wyłączenie dotyczy również osób, których małżonkowie prowadzili taką działalność, jeśli istniała w tym okresie między nimi wspólność majątkowa. Jeżeli po upływie okresu karencji firma nabędzie status małego podatnika, będzie mogła oczywiście skorzystać z szybkiego sposobu amortyzacji.

Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność i nieobjęci wyłączeniem, którzy w pierwszym roku nie mają nic do amortyzowania, mogą skorzystać z dobrodziejstw nowych zasad w następnych latach, pod warunkiem że są małymi podatnikami.

Jednorazowo można zamortyzować składniki majątku zaliczone do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych. Dotyczy to zarówno nowych, jak i używanych środków trwałych. Z preferencji nie skorzystają natomiast podatnicy nabywający budynki lub budowle (grunty nie są amortyzowane co do zasady). Jednorazowej amortyzacji nie podlegają również wartości niematerialne i prawne, do których zaliczane są m.in. spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego i licencje.

W jednym roku można jednorazowo zamortyzować środki trwałe o wartości 50 000 euro. Przelicza się je (w zaokrągleniu do 1000 zł) według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok, w którym środki trwałe zostały ujęte w ewidencji. Na 2007 r. limit ten wynosi 199 000 zł.

W limicie nie są uwzględniane jednorazowe odpisy od środków trwałych (a także wartości niematerialnych i prawnych) o wartości początkowej nie większej niż 3500 zł.

Jeżeli zamortyzujemy tylko część wartości danej rzeczy (w związku z "wyczerpaniem" limitu), to w następnym roku możemy ją rozliczyć na dwa sposoby. Po pierwsze, zastosować metodę degresywną, przyjmując za wartość amortyzacji w pierwszym roku faktycznie dokonany jednorazowy odpis. Po drugie, możemy stosować metodę amortyzacji liniowej według zasad ogólnych (z możliwością podwyższania i obniżania stawek), uznając, że jednorazowy odpis stanowi wartość umorzenia środka trwałego na 1 stycznia kolejnego roku.

Środki trwałe nie muszą być kupione w tym roku, w którym je jednorazowo zamortyzowano. Muszą być natomiast wtedy wprowadzone do ewidencji środków trwałych. Nowy sposób amortyzacji dotyczy więc także tzw. ujawnionych środków trwałych. Można rozliczyć w kosztach nie wcześniej niż w miesiącu, w którym wprowadziliśmy środek trwały do ewidencji (można więc i później). Odpis można też"rozłożyć na raty" i odliczać koszty co miesiąc, co kwartał lub jednorazowo na koniec roku.

Jednorazowa amortyzacja stanowi pomoc de minimis udzieloną w zakresie i na zasadach określonych w aktach prawa wspólnotowego. Tak więc w razie skorzystania z tej preferencji podatnik powinien pamiętać, że:

- wszędzie tam, gdzie będzie to od niego wymagane, musi deklarować, że skorzystał z pomocy de minimis,

- wysokość jednorazowego odpisu zmniejsza ogólny limit dostępnej pomocy de minimis.

Oczywiście jednorazowa amortyzacja nie jest przymusowa. Podatnik może amortyzować składniki majątku na zasadach ogólnych (metodą liniową lub degresywną). Te odpisy amortyzacyjne nie są pomocą de minimis. Autor jest doradcą podatkowym w Kancelarii TAX s.c., Lublin