-Nasza spółka jest eksporterem i zawiera kontrakty forward na sprzedaż posiadanej waluty po określonym w umowie kursie. Spółka wykazuje przychód/koszt w momencie realizacji kontraktu (sprzedaży waluty), wynikający z różnicy pomiędzy kursem negocjowanym a kursem kupna z tabeli banku. Czy prawidłowo? Co w sytuacji, gdy spółka w 2007 r. księguje wpływy waluty na konto walutowe po kursie średnim NBP z dnia poprzedniego (uznając, że nie ma tu kursu faktycznie zastosowanego)? Czy realizując kontrakt forward na sprzedaż waluty, powinna wykazać przychód/koszt pomiędzy:
1) kursem średnim NBP z dnia poprzedzającego dzień realizacji kontraktu a kursem wynikającym z umowy;
2) kursem kupna z tabeli banku a kursem wynikającym z umowy? - pyta czytelnik DF.
Przepisy podatkowe poświęcają rozliczeniom kontraktów terminowych niewiele miejsca. Wynika z nich, że nie są kosztem uzyskania przychodu wydatki związane z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych -do czasu:
- realizacji praw wynikających z tych instrumentów lub
- rezygnacji z realizacji tych praw albo
- ich odpłatnego zbycia - o ile wydatki te nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Oznacza to, że kluczowe przy rozliczaniu podatkowym instrumentów pochodnych (do których zalicza się kontrakty walutowe typu forward zawierane przez spółkę) jest ustalenie momentu realizacji praw wynikających z tych instrumentów, bo dopiero wtedy możemy uznać za koszty podatkowe wydatki związane z ich nabyciem.
Jak rozumiem, spółka zawiera forwardy rzeczywiste na sprzedaż waluty, tj. dochodzi do faktycznej sprzedaży waluty po ustalonym wcześniej kursie. W takim wypadku przychód/koszt podatkowy ustala się na dzień realizacji kontraktu terminowego - jako różnicę między kursem rzeczywistym (tj. kursem średnim ogłaszanym przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu) a kursem umownym (wynikającym z umowy zawartej przez spółkę). Przy ustaleniu dochodu z realizacji instrumentu finansowego bierze się również pod uwagę inne wydatki poniesione przez spółkę a związane z nabyciem instrumentów pochodnych: prowizje, opłaty bankowe, opłaty za utrzymanie rachunku itp.Jeżeli natomiast spółka nie sprzedaje waluty, tylko wpłaca na swoje konto walutowe, to moim zdaniem w ogóle nie dochodzi do realizacji kontraktu terminowego i przychód walutowy rozlicza się na zasadach ogólnych, z pominięciem kontraktu terminowego.
Należy pamiętać, że najistotniejszą kwestią przy określaniu kosztów i przychodów z kontraktów terminowych jest ustalenie momentu realizacji praw wynikających z tych kontraktów. W tym celu trzeba szczegółowo przeanalizować zapisy umowy z bankiem lub instytucją rozliczającą te kontrakty.
