Wynajmujący (gmina) postanowił o umorzeniu czynszu dzierżawnego za lokal w związku z epidemią COVID-19. Faktura za czynsz została wystawiona w marcu z terminem płatności także w marcu. Czy w związku z umorzeniem czynszu dzierżawnego za lokal, wynajmujący powinien zrobić korektę tej faktury na zero oraz zrobić korektę deklaracji VAT-7 i JPK_VAT? Czy wszystko należy pozostawić „po staremu", tj. nie korygować faktury, zażądać od najemcy samego podatku od towarów i usług, zadeklarować go i odprowadzić do urzędu skarbowego? – pyta czytelnik.
Czytaj także: Koronawirus: czy od obniżki czynszu trzeba zapłacić podatek? Odpowiedź Ministerstwa Finansów
Umorzenie czynszu dzierżawnego za lokal w związku z COVID-19 (tj. zaniechanie jego poboru) to nie to samo co odstąpienie od jego ustalania. Tylko to drugie, czyli odstąpienie od ustalania czynszu (nawet czasowe) na podstawie właściwej umowy z najemcą np. o użyczeniu lokalu, mogłoby nie podlegać opodatkowaniu VAT. Faktura wystawiona w marcu z terminem płatności także w marcu jest zatem prawidłowa i nie trzeba jej korygować do zera. Korekta faktury do zera oznaczałaby, że do realizacji umowy (najmu) w ogóle nie doszło. A przecież najem był nadal wykonywany, tylko wynajmujący nie pobierał czynszu z tego tytułu. W konsekwencji, wynajmujący nie powinien korygować tej faktury do zera. Nie powinien także korygować deklaracji VAT-7 ani JPK_VAT. Powinien natomiast zażądać od najemcy (usługobiorcy) samego podatku od towarów i usług. A to dlatego, że VAT jest przerzucalny na nabywcę. Powinien także zadeklarować VAT i odprowadzić go do urzędu skarbowego. Aby od najemcy wynajmujący mógł nie pobierać nie tylko czynszu dzierżawnego, ale także samego podatku, musiałoby istnieć zarządzenie o zaniechaniu poboru VAT od umorzonego czynszu dzierżawnego w ramach wakacji czynszowych.
Można by takie umorzenie czynszu potraktować jako 100-proc. rabat w rozumieniu art. 29 ust. 4 ustawy o VAT i wtedy można by zmniejszyć podstawę opodatkowania poprzez wystawienie faktur korygujących. Jednakże w przypadku jednostek samorządu terytorialnego (gmin, powiatów i województw oraz ich jednostek organizacyjnych) nie jest to możliwe. Jednostki te mogą bowiem jedynie umorzyć przysługujące im należności, ale nie mogą stosować 100-proc. rabatu.
Autorka jest ekspertem ds. VAT
Podstawa prawna: art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret trzeci oraz art. 29a ust 1, ust. 10 pkt 1 oraz ust. 13–16 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekt jedn. DzU z 2020 r. poz. 106 ze zm.)
