Split payment, podzielona płatność VAT - czy dotyczy też Powiatowego Urzędu Pracy

- Powiatowy Urząd Pracy (PUP) nie jest objęty centralizacją rozliczeń VAT i nie jest czynnym podatnikiem VAT razem z powiatem. Jest natomiast biernym podatnikiem, tzn. zwolnionym od VAT z uwagi na niski nieprzekraczający 200 tys. zł roczny obrót (art. 113 ustawy o VAT). Czy zatem PUP może dokonywać płatności za swoje otrzymywane faktury w mechanizmie podzielonej płatności?

Rzeczywiście przepisy regulujące mechanizm podzielonej płatności nie posługują się terminem „czynnego podatnika VAT" tylko „podatnika". Przykładowo art. 108a ust. 1 ustawy o VAT obowiązujący od 1lipca 2018 r. stanowi iż: „Podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności".

Oznacza to, iż mechanizm podzielonej płatności (MPP) dotyczy wszystkich podatników. Tych czynnych, tj. rozliczających się z podatku VAT i składających deklaracje VAT-7. Także tych zwolnionych podmiotowo od podatku VAT na podstawie art. 113 ustawy o VAT, czyli nie rozliczających VAT i nieskładających deklaracji VAT-7.

Innymi słowy MPP dotyczy wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, tj. wszystkich firm i ich firmowych transakcji oznaczonych symbolem B2B. Wszystkim bowiem przedsiębiorcom (klientom instytucjonalnym) będących posiadaczami rachunków rozliczeniowych, bank zobowiązany był założyć rachunek VAT.

Tak wynika wprost z wprowadzonego nowelą ustawy o VAT i innych ustaw brzmienia art. 62a ust. 1 ustawy – Prawo bankowe, zawartego w rozdziale „Rachunek VAT": „Dla rachunku rozliczeniowego bank prowadzi rachunek VAT".

Wyłączeniu z MPP podlegają tylko transakcje przeprowadzane z klientami indywidualnymi oznaczone symbolem B2C. Klienci ci nie posiadają rachunków rozliczeniowych lecz jedynie oszczędnościowe lub oszczędnościowo rozliczeniowe. Do grupy tej należą także firmy prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, które nie muszą posiadać rachunku rozliczeniowego lecz tylko osobisty. I z niego regulować zobowiązania firmowe.

Zatem MPP dotyczy także Powiatowego Urzędu Pracy (PUP). I to mimo, iż nie jest on objęty centralizacją VAT i nie jest czynnym podatnikiem VAT. Jest tylko podatnikiem biernym, tzn. zwolnionym z podatku VAT, na podstawie art. 113 ustawy o VAT. Oznacza to, iż PUP także może dokonywać płatności za swoje otrzymywane faktury w mechanizmie podzielonej płatności.

Komentarz eksperta

Elżbieta Rogala, niezależny ekspert i wykładowca podatku VAT w budżecie

To o czym piszemy wyżej nie jest przeoczeniem ustawodawcy a raczej jego zamierzeniem. Czyli, że dokonywanie płatności split payment odnosi się nie tylko do „vatowców", ale też „nievatowców". Skoro bowiem przy wprowadzeniu MPP chodziło głównie o walkę z szarą strefą, to blokowanie środków na rachunku VAT dostawcy będzie powszechniejsze wówczas, gdy przelewu należności na dwa konta dostawcy towarów i usług (w tym na jedno z zablokowanymi środkami), będą dokonywać także firmy nabywcze nie będące czynnymi podatnikami VAT. Czyli będą to też tacy nabywcy towarów i usług, którzy korzystają ze zwolnienia od podatku VAT.

Jest to ze wszech miar słuszne, że każdy posiadacz rachunku rozliczeniowego, którzy posiada też rachunek VAT, podlega mechanizmowi płatności split payment. Wszystkie firmy bowiem mogą otrzymać faktury z wykazaną kwotą podatku VAT. Wystawiają je jednak tylko ci dostawcy towarów i usług, którzy są czynnymi podatnikami VAT i powinni odprowadzić ten podatek do urzędu skarbowego, składając w tym celu stosowaną deklarację VAT-7. Zatem w MPP chodzi o dostawcę, który jest wyłącznie czynnym podatnikiem VAT. Zaś nabywca płacący należność temu dostawcy, może być zarówno firmą, która jest czynnym podatnikiem VAT, jak i biernym podatnikiem VAT, tj. zwolnionym od VAT.