Takie stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 1 grudnia 2017 r. (0111-KDIB2-1. 4010.260.2017.2.AP).
Znak słowno-graficzny stosowany był przez podatnika w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Znak ten od kilku lat jest umieszczany m.in. na opakowaniach wyrobów produkowanych przez spółkę oraz na witrynach i szyldach sklepowych. W 2017 r., w wyniku podjętych starań, podatnik uzyskał prawo ochronne na znak towarowy. Podatnik zwrócił się z pytaniem, czy uzyskanie prawa ochronnego do ww. znaku słowno-graficznego w drodze decyzji wydanej przez Urząd Patentowy, stanowi nabycie, o którym mowa w art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, uprawniające do amortyzacji tego prawa.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej interpretacji uznał, że w wyniku otrzymania decyzji z Urzędu Patentowego podatnik nie dokonał nabycia praw ochronnych do znaku towarowego w rozumieniu art. 16b ust. 1 pkt. 6 ustawy o CIT, a w rezultacie nie jest uprawniony do rozliczania z tego tytułu odpisów amortyzacyjnych.
Zdaniem autorki
Justyna Chojnacka, konsultantka w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte
Komentowana interpretacja wpisuje się w negatywną linię orzeczniczą organów podatkowych, zgodnie z którą prawo ochronne na znak towarowy, nabyte w drodze decyzji Urzędu Patentowego o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy, nie stanowi wartości niematerialnej i prawnej podlegającej amortyzacji zgodnie z art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT
Równolegle do negatywnej linii orzeczniczej organów podatkowych kształtuje się korzystna dla podatników linia orzecznicza sądów administracyjnych. Zdaniem sądów nie ma podstaw do kwestionowania prawa podatników do amortyzacji uzyskanego w drodze decyzji Urzędu Patentowego prawa ochronnego na znak towarowy.
Co ciekawe, stanowisko prezentowane przez sądy administracyjne zdaje się podzielać również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, bowiem w komentowanej interpretacji sam wskazał, że „Nabyte przez podatnika prawa ochronne na te znaki, potwierdzone wydaną przez Urząd Patentowy decyzją, w myśl art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowią zatem wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji podatkowej."
Analizując treść interpretacji nie sposób uniknąć wrażenia, że organ popada w swoistą sprzeczność, odmawiając ostatecznie podatnikowi prawa do amortyzacji uzyskanego prawa ochronnego na znak towarowy, enigmatycznie tłumacząc, że „Wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy w wyniku otrzymania decyzji z Urzędu Patentowego Wnioskodawca nie dokonał nabycia praw ochronnych do znaku towarowego, a jedynie otrzymał decyzję o udzieleniu prawa ochronnego na ten znak towarowy. Nie można jednocześnie utożsamiać pojęcia nabycia praw z ich uzyskaniem."
W dalszej części uzasadnienia Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie wyjaśnił na czym polega wskazana różnica pomiędzy nabyciem a uzyskaniem praw. Tymczasem wynika ona po prostu z braku precyzyjnego wskazania w obowiązującym w chwili wydania interpretacji przepisie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, co należy rozumieć pod pojęciem nabycia wartości niematerialnej i prawnej.
Tym samym, z perspektywy wykładni literalnej, w komentowanej sprawie brak było podstaw do kwestionowania stanowiska podatnika.
Zgodnie z art. 16b ust. 1ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym na dzień wydania komentowanej interpretacji, amortyzacji podlegają nabyte, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania wartości niematerialne i prawne wskazane w tym przepisie.
A contrario, z tego treści przepisu wynika zatem, że amortyzacji nie podlegają wartości niematerialne i prawne wytworzone przez podatników we własnym zakresie.
Jak słusznie podkreślił m.in. NSA w wyroku z 6 kwietnia 2017 r. (II FSK 996/15), fakt rejestracji znaku towarowego nie może być uznany za wytworzenie znaku we własnym zakresie przez spółkę, gdyż następuje na podstawie decyzji organu działającego w granicach stosownych regulacji prawnych. Urząd Patentowy udziela w drodze decyzji prawa ochronnego na znak towarowy, a adresat tej decyzji prawo to nabywa.
W tym miejscu należałoby podkreślić, że we własnym zakresie może zostać wytworzony przez podatnika znak towarowy będący oznaczeniem graficznym lub słownym przedsiębiorstwa lub wytwarzanych w nim towarów. Jednak art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT odnosi się do praw określonych w ustawie o prawie własności przemysłowej, a więc m.in. praw ochronnych na znak towarowych, a nie samych znaków towarowych, stanowiących oznaczenie przedsiębiorstwa. Prawa ochronne na znak towarowy mogą być uzyskane po przeprowadzeniu odpowiedniej procedury, w drodze decyzji wydanej przez Urząd Patentowy, dlatego nie można zgodzić się ze stanowiskiem, że mogą one zostać wytworzone przez podatnika we własnym zakresie.
Zgodnie z powszechnie przyjętym w doktrynie stanowiskiem, w procesie wykładni przepisów prawa podatkowego podstawowe znaczenie ma wykładnia językowa. W świetle jednej z reguł tej wykładni, lege non distenguente, nie wolno interpretatorowi wprowadzać rozróżnień znaczenia użytych w przepisie słów, tam gdzie nie wprowadza ich ustawodawca. Zatem w sytuacji, w której sam ustawodawca nie zdecydował się na rozróżnienie sposobów nabycia wartości niematerialnej i prawnej, należy uznać, że dopuszczalne jest zarówno nabycie pierwotne, jak i nabycie wtórne.
W tym miejscu należy przytoczyć wielo- krotnie podkreślane w orzecznictwie sądów administracyjnych stanowisko, zgodnie z którym brak jest uzasadnionych powodów, które mogłyby być wywodzone, czy to z wykładni gramatycznej, czy systemowej, bądź celowościowej, aby na podstawie art. 16b ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT przyjmować, że w użytym tam pojęciu „nabyte" nie mieści się uzyskanie przez podatnika prawa ochronnego na znak towarowy w drodze decyzji Urzędu Patentowego.
Na marginesie należy podkreślić, że rozwiązanie sporu dotyczącego amortyzacji praw ochronnych do znaków towarowych uzyskanych w wyniku ich rejestracji w Urzędzie Patentowym ma przynieść zmiana brzmienia art. 16b ust. 1 ustawy o CIT, obowiązująca od 1 stycznia 2018 r. Pierwotne brzmienie tego przepisu doprecyzowano, wskazując, że amortyzacji podlegają wartości niematerialne i prawne nabyte od innego podmiotu, wykluczając tym samym amortyzację praw ochronnych nabytych przez podatników w sposób pierwotny.
