Nowe przepisy, rozszerzające kompetencje PIP, zawarte są w ustawie z 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (Dz.U. z 2022 r. poz. 1079). Weszły one w życie 4 czerwca 2022 r.
Kontrola wszystkich podmiotów zatrudniających
Zgodnie z przepisami ustawy o pracowniczych planach kapitałowych, „podmiotem zatrudniającym”, na którym ciąży obowiązek wdrożenia i obsługi PPK, jest nie tylko pracodawca, ale także np. zleceniodawca zatrudniający zleceniobiorców podlegających z tytułu tej umowy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym czy podmiot, w którym działa rada nadzorcza, jeżeli członkowie tej rady są wynagradzani z tytułu pełnienia swojej funkcji. Po ostatnich zmianach w ustawie o PPK, jeżeli pracodawca lub zleceniodawca nie posiada numeru identyfikacyjnego (NIP lub REGON), status podmiotu zatrudniającego ma płatnik składek na ubezpieczenia społeczne. Obecnie każdy podmiot zatrudniający może być kontrolowany przez PIP w zakresie obowiązków wynikających z ustawy o PPK.
Czytaj więcej:
Ściganie wykroczeń dotyczących PPK
Tak jak dotychczas, do zadań PIP należy ściganie wykroczeń polegających na:
· niedopełnieniu obowiązku:
- terminowego zawarcia umowy o zarządzanie PPK,
- terminowego zawarcia umowy o prowadzenie PPK lub
- terminowego dokonywania wpłat do PPK,
· niezgłaszaniu wymaganych ustawą o PPK danych lub zgłaszaniu nieprawdziwych danych albo udzielaniu w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawianiu ich udzielenia,
· nieprowadzeniu dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK, a także
udział w postępowaniu w sprawach dotyczących tych wykroczeń w charakterze oskarżyciela publicznego.
Czytaj więcej:
Sprawcą wskazanych wyżej wykroczeń może być osoba będąca podmiotem zatrudniającym albo osoba obowiązana do działania w imieniu podmiotu zatrudniającego. Za niedopełnienie obowiązku terminowego zawarcia umowy o zarządzanie PPK grozi kara grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego, a za popełnienie innych wymienionych wyżej wykroczeń (np. za niezawarcie umowy o prowadzenie PPK czy za niedokonywanie wpłat do PPK) - kara grzywny w wysokości od 1000 zł do 1 000 000 zł.
Skutki nakłaniania do rezygnacji z PPK
Wykroczeniem jest także nakłanianie osoby zatrudnionej lub uczestnika PPK do rezygnacji z oszczędzania w PPK, jeżeli robi to osoba będąca podmiotem zatrudniającym bądź osoba upoważniona do działania w imieniu podmiotu zatrudniającego lub działająca z jego inicjatywy.
Po zmianie przepisów, również te wykroczenia są ścigane przez PIP. Za nakłanianie do rezygnacji z oszczędzania w PPK grozi kara grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego.
Ważne:
Posiłkując się definicją „wynagrodzenia”, zawartą w ustawie o PPK, należy przyjąć, że przez fundusz wynagrodzeń rozumie się sumę (w danym roku obrotowym) podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób zatrudnionych, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tzw. trzydziestokrotność), oraz z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. [koniec ważne]
W przypadku wszystkich omawianych wykroczeń z zakresu PPK (po zmianach również w przypadku nakłaniania do rezygnacji z tego programu) PIP może nałożyć - w drodze mandatu karnego - grzywnę w wysokości do 2000 zł, a także wnieść do sądu wniosek o ukaranie - grzywna wyższa niż 2000 zł może zostać orzeczona przez sąd.
Autorka jest ekspertem, PFR Portal PPK