Naczelny Sąd Administracyjny przesądził, że spółka sprzedająca oraz wynajmująca samochody nie musi płacić kary za nieopłacenie abonamentu za radia zamontowane w samochodach.

Powołał się na prawo cywilne. Zdaniem NSA radioodbiornik na stałe zamontowany w samochodzie jest jego częścią składową i dzieli jego los. Skoro samochód jest przeznaczony do najmu lub sprzedaży, to nie ma obowiązku opłacenia abonamentu.

Nie wszystkie składy NSA podzielają ten pogląd. Wcześniej w podobnych sprawach zapadały inne wyroki.

Odbiorniki bez opłaty

Kilka lat temu w siedzibie Bemo Motors sp. z o.o. w Poznaniu pracownicy poczty przeprowadzili kontrolę. Okazało się, że spółka nie zarejestrowała 15 odbiorników radiowych i nie opłaciła za nie abonamentu. Wszystkie odbiorniki były zamontowane w samochodach i były sprawne. Na tej podstawie dyrektor Centrum Obsługi Finansowej Poczta Polska SA naliczył spółce opłatę w wysokości 2542,50 zł.

Spółka odwołała się do ministra administracji i cyfryzacji (obecnie tego typu sprawami zajmuje się minister infrastruktury i budownictwa). Tłumaczyła, że odbiorniki są zamontowane w samochodach demonstracyjnych. Nie było więc powodu ich rejestrować. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy abonamentowej obowiązkowi rejestracji nie podlegają odbiorniki przeznaczone przez przedsiębiorcę do sprzedaży lub przekazane osobom trzecim na podstawie umów do używania.

Minister utrzymał jednak decyzję dyrektora centrum w mocy. Powołał się na art. 2 ustawy o opłacie abonamentowej.

Używasz, to płać

Ze wspomnianego przepisu wynika domniemanie, że osoba, która posiada odbiornik radiofoniczny lub telewizyjny w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu, używa go. A skoro tak, to ciąży na niej obowiązek jego rejestracji na poczcie i opłacenia abonamentu. W tym konkretnym wypadku spółka używała 15 odbiorników i czy tego chce czy nie, płacić musi.

Zdaniem Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji art. 5 ust. 2 pkt 3, na który powołała się spółka, nie ma w jej wypadku zastosowania. Radioodbiorniki są integralną częścią samochodów stanowiących własność spółki. Do przedmiotu zaś działalności strony nie należy udostępnianie odbiorników, ale sprzedaż i wynajem samochodów innym osobom, a skoro tak, odbiorniki zarejestrować musi.

Spółka nie poddała się i wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. WSA uchylił obie decyzje nakładające opłatę sankcyjną na spółkę.

WSA uznał, że spółka wynajmuje samochody i je sprzedaje. Udostępniając samochody, przekazuje swoim klientom również radioodbiorniki. Oznacza to, że nie ma obowiązku ich zarejestrowania. Nie służą one bowiem pracownikom firmy.

Ministerstwo nie pogodziło się z przegraną i wniosło skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego, a ten oddalił skargę.

Jego zdaniem WSA wydał prawidłowy wyrok.

Nie stały na stojaku

– Organy kontrolujące spółkę nie wykazały, że firma dysponowała przenośnymi radioodbiornikami, które dodawała do samochodów – tak uzasadniając wyrok, mówił sędzia sprawozdawca Cezary Kosterna.

– Odbiorniki były na stałe zamontowane w samochodzie i dzieliły jego los, a to oznacza, że razem z nim trafiały do klientów – tłumaczył sędzia Kosterna

Jakie obowiązki przewidują przepisy

- Posiadacz sprawnego odbiornika radiofonicznego i telewizyjnego ma obowiązek zarejestrować go na poczcie (osobiście lub online) w ciągu 14 dni od nabycia. Następnie

-  Przedsiębiorca nie może się tłumaczyć, że nie ogląda telewizji albo nie słucha radia. Z abonamentu nie zwalnia płacenie za telewizję kablową lub satelitarną.

- Pracownicy poczty przeprowadzają kontrole w firmach. Jeśli stwierdzą, że posiada niezarejestrowany odbiornik, mogą wymierzyć karę w wysokości 30-krotności miesięcznej opłaty abonamentowej obowiązującej w dniu stwierdzenia używania niezarejestrowanego odbiornika. Kara może objąć pięć lat wstecz, dlatego bywa dotkliwa.

- Całoroczny abonament w 2017 r. wynosi za radio 75,60 zł, a za radio i telewizję – 245,10 zł.

Sygn. akt: II GSK 3164/15