- Jestem pozwanym przedsiębiorcą w sprawie o zapłatę. Pozew wytoczyła sp. z o.o. W procesie przed sądem I instancji powódka była reprezentowana przez pełnomocnika – adwokata. Przed ostatnią rozprawą rezygnację złożyli wszyscy członkowie zarządu tej spółki. Natomiast inne osoby w ich miejsce nie zostały powołane. W rezultacie powodowa spółka pozostała bez tego organu. Ostatnia rozprawa odbyła się, a wyrok – uwzględniający powództwo – został wydany. Czy to postępowanie jest ważne? – pyta czytelnik.
Zgodnie z art. 38 kodeksu cywilnego osoba prawna, a więc m.in. sp. z o.o., działa poprzez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i oparty na statucie. W świetle natomiast art. 201 kodeksu spółek handlowych zarząd prowadzi sprawy sp. z o.o. i ją reprezentuje. Brak w składzie tego organu sąd, na podstawie art. 202 k.p.c., powinien wziąć pod uwagę z urzędu w każdym stanie sprawy.
W sprawie czytelnika sąd powinien był zatem zobowiązać sp. z o.o. do uzupełnienia braku w zakresie zdolności procesowej w wyznaczonym terminie. Po bezskutecznym zaś upływie zakreślonego czasu sąd zobligowany byłby znieść postępowanie w zakresie nim dotkniętym i zawiesić je.
Skoro w opisanym przypadku tak się nie stało, to brak organu powołanego do reprezentowania strony (sp. z o.o.) stanowi przyczynę nieważności postępowania niezależnie od tego, czy w jej imieniu działa pełnomocnik.
Do takich wniosków doszedł Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 21 maja 2015 r., I ACa 1735/14.
Jeżeli więc powództwo zostało uwzględnione, wówczas czytelnik może, choć nie jest to obowiązek (bo sąd odwoławczy powinien uwzględnić nieważność postępowania z urzędu bez względu na to, czy wskazano na nią w apelacji), podnieść zarzut nieważności postępowania z uwagi na brak zarządu powodowej sp. z o.o.
podstawa prawna: art. 70 § 1, art. 71, 174 § 1 pkt 2 w zw. z art. 71, a nadto art. 379 pkt 2 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 218)
podstawa prawna: art. 201 § 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. DzU z 2015 r. poz. 4)
podstawa prawna: art. 38 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2015 r. poz. 539)
