W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą wybór pomiędzy OFE i ZUS, którego należy dokonać do końca lipca, dotyczy... 65 zł miesięcznie. Większość z nich płaci bowiem minimalne składki do ZUS od zryczałtowanej, niskiej podstawy. Zakładając własną firmę, warto mieć to na uwadze i rozważyć dodatkowe oszczędzanie na emeryturę poza obowiązkowym systemem.

Z punktu widzenia przedsiębiorców dylemat, czy odprowadzać składki wprost do ZUS czy raczej do OFE, praktycznie nie istnieje. Niemal wszyscy prowadzący działalność gospodarczą płacą bowiem najniższe możliwe składki ZUS, co oznacza, że i tak muszą liczyć się z groszową emeryturą, bez względu na efekt realizowanej przez rząd reformy systemu emerytalnego – wynika z badania przeprowadzonego przez Tax Care i Idea Bank, w którym wzięło udział 1000 osób prowadzących działalność gospodarczą. Aż 90 proc. ankietowanych przedsiębiorców zadeklarowało, że płaci składki ZUS od minimalnej podstawy.

Od kwietnia do końca lipca można zdecydować, czy w ramach drugiego filaru chcemy oszczędzać na emeryturę i w OFE, i na specjalnym subkoncie w ZUS czy tylko na tym subkoncie. Składki osób, które nie dokonają wyboru, będą trafiać do ZUS.

Przedsiębiorcy mają prawo do płacenia składek na ubezpieczenia społeczne (w skład których wchodzi składka emerytalna) w formie zryczałtowanej – od najniższej możliwej podstawy wymiaru składek, niemającej zazwyczaj odzwierciedlenia w ich faktycznych zarobkach. Najniższa możliwa podstawa dla przedsiębiorców wynosi obecnie 2247,6 zł (60 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, z wyjątkiem osób dopiero rozpoczynających działalność gospodarczą, które mają prawo do jeszcze niższych składek na ubezpieczenia społeczne, ale tylko przez dwa lata), a sama składka emerytalna to 438,73 zł miesięcznie. Oznacza to, że osoby prowadzące działalność gospodarczą i płacące minimalne składki odkładają na emeryturę właśnie taką kwotę, nawet jeśli zarabiają kilkakrotnie czy kilkunastokrotnie więcej, np. 20 tys. zł miesięcznie.

Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by przedsiębiorcy płacili więcej, ale – jak wynika z badania Tax Care i Idea Banku – rzadko z takiej możliwości korzystają. Tylko 10 proc. przedsiębiorców zapewnia, że płaci składki od dobrowolnie zadeklarowanej kwoty. Nawet w przypadku tej grupy nie ma jednak pewności, że jest to podstawa zgodna z faktycznymi zarobkami.

Co to oznacza w kwestii wyboru: ZUS czy OFE? Składka emerytalna przedsiębiorcy „na zwykłym ZUS", jak wspomnieliśmy wcześniej,  wynosi 438,73 zł, czyli 19,52 proc. podstawy. Wybór dotyczy części składki, a dokładnie 2,92 proc. podstawy jej wymiaru (pozostała kwota już trafia do ZUS). W przypadku przedsiębiorców „na zwykłym ZUS" oznacza to zatem, że muszą zdecydować, czy pozostawią ?w OFE ok. 65 zł miesięcznie.

Następstwem odprowadzania do ZUS minimalnych składek jest konieczność dobrowolnego oszczędzania na emeryturę. Jak pokazuje badanie Grupy Idea Banku, wielu przedsiębiorców jest świadomych faktu, że ich emerytura z I i II filaru będzie groszowa. O tym, że prowadzących działalność gospodarczą niewiele obchodzi państwowy system emerytalny, a tym samym jego reforma, świadczyć także może stosunkowo wysoki odsetek przedsiębiorców (40 proc. ankietowanych), którzy z myślą ?o polepszeniu statusu materialnego na emeryturze oszczędzają dobrowolnie. Badania przeprowadzane na większej grupie społecznej pokazują, że regularnie oszczędza na emeryturę co 14. Polak (badanie przeprowadzone przez portal interia.pl ?i Home Brokera). Na wysoki odsetek oszczędzających dobrowolnie wśród przedsiębiorców może mieć jednak wpływ to, że klienci Grupy Idea Banku to osoby mieszkające w większych miastach ?i mające regularny kontakt ?z doradcą finansowym.

Jak duże kwoty odkładają dobrowolnie przedsiębiorcy na emeryturę? Największa grupa (20 proc. wszystkich ankietowanych) odkłada nie więcej niż 300 zł miesięcznie, a 13 proc. – od 301 do 600 zł. Kwotę od 601 do 900 zł miesięcznie oszczędza 3 proc. ankietowanych, natomiast więcej niż 900 zł – 4 proc.

Autorka pracuje w Tax Care

Współpraca: Katarzyna Miazek, Tax Care

Co w oświadczeniu

Osoby, które chcą, aby część ich składki emerytalnej trafiała do OFE, muszą złożyć w ZUS oświadczenie o dalszym przekazywaniu składki do OFE.

Oświadczenie można złożyć:

- ?osobiście, bezpośrednio w każdej terenowej jednostce ?organizacyjnej ZUS,

- ?listownie (można je przesłać do dowolnej jednostki terenowej ZUS),

- ?w formie elektronicznej na Platformie Usług Elektronicznych ?ZUS (PUE) –  pue.zus.pl.

Przy czym:

po zalogowaniu można wypełnić oświadczenie i wysłać ?je przez internet, bez zalogowania można je wypełnić ?i wydrukować w urzędomacie w wybranych placówkach ZUS ?(wykaz 157 placówek na zus.pl)

800 zł emerytury dla przedsiębiorcy

Z wyliczeń Tax Care wynika, że przy założeniu, że średni dochód 38-letniego samozatrudnionego wynosi obecnie ok. 6 tys. zł, ?a szacowana emerytura z ZUS – ok. 800 zł, luka dochodowa wynosi 5200 zł. Ten wynik należy pomnożyć przez 12 (liczbę miesięcy ?w roku), a następnie przez zakładany czas korzystania z odłożonych pieniędzy – na przykład dziesięć lat po przejściu na emeryturę. Obliczony w ten sposób kapitał docelowy wynosi 624 tys. złotych. Jeśli przykładowy 38-letni przedsiębiorca przejdzie na emeryturę ?w wieku 67 lat, a jednocześnie do tej pory w ogóle nie oszczędzał, ma na zgromadzenie powyższej kwoty 29 lat. Przy założeniu 5-proc. stopy zwrotu musiałby zatem odkładać miesięcznie ?ok. 800 zł.