Dzierżawca otrzyma pozwolenie na budowę, ale z terminem rozbiórki odpowiednim do okresu, na jaki zawarł umowę dzierżawy. Oznacza to, że jeżeli będzie ona trwać dziesięć lat, to i pawilon handlowy na tej działce może stać maksymalnie przez dziesięć lat. Po jego upływie trzeba będzie wykonać obowiązek wynikający z decyzji o pozwoleniu na budowę i rozebrać pawilon.

Jak uprzedzić kontrolę

Jeżeli przedsiębiorcy uda się wydłużyć czas trwania dzierżawy, może wystąpić do starosty o zmianę terminu rozbiórki w pozwoleniu na budowę. Nie może jednak zapomnieć, że musi złożyć wniosek w sprawie zmiany decyzji do starosty przed upływem terminu określonego w pozwoleniu.

Teoretycznie po upływie okresu, na jaki dany obiekt został wzniesiony, starosta powinien sprawdzić, czy obowiązek został faktycznie wykonany. W praktyce jednak rzadko urzędnicy przeprowadzają tego typu postępowania sprawdzające.

Kontroli w terenie mogą dokonywać pracownicy powiatowych inspektoratów nadzoru budowlanego i to oni powinni dokonywać ustaleń stanu faktycznego na podstawie informacji z pozwolenia na budowę, które wraz z projektem budowlanym otrzymują od starosty.

Postępowanie ?egzekucyjne

Po protokolarnym ustaleniu przez powiatowego inspektora nadzoru budowlanego, że obiekt, który miał ustalony termin rozbiórki w pozwoleniu na budowę, jest użytkowany mimo upływu tego terminu, starosta, a nie – tak jak w wypadku nakazów rozbiórki – powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, rozpoczyna postępowanie egzekucyjne na podstawie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Wystawia więc tytuł wykonawczy przedsiębiorcy i żąda rozbiórki. Gdy to nie skutkuje, ma prawo wysłać upomnienie albo nałożyć grzywnę w celu przymuszenia. Jej wysokość zależy od tego, czy jest to budynek tymczasowy czy tymczasowa budowla.

Z orzecznictwa

Organem właściwym w sprawie doprowadzenia do rozbiórki obiektów tymczasowych zrealizowanych ?w oparciu na pozwoleniu na budowę określającym termin rozbiórki, jak ?i w oparciu na zgłoszeniu, w którym inwestor wskazał termin rozbiórki, jest organ właściwy do prowadzenia egzekucji administracyjnej obowiązków [...]

Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 lutego 2008 r. II OW 76/07

Niedopuszczalna legalizacja

Obiektu z czasowym pozwoleniem po upływie terminu, na który został wzniesiony, nie uda się zalegalizować. W takiej sytuacji znalazła się mieszkanka Nowego Sącza. Przed laty wybudowała pawilon handlowy na terenie wydzierżawionym od spółdzielni mieszkaniowej. Umowę miała zawartą na 20 lat, po tym okresie udało się jej umowę przedłużyć. Odpowiednio wcześnie nie zadbała jednak o wydłużenie okresu użytkowania pawilonu handlowego. Nikt jednak się tego nie dopatrzył. Teraz chciała sprzedać pawilon, ale potencjalny kupiec dopatrzył się, że pozwolenie na budowę wygasło, i chce zrezygnować z transakcji. Właścicielce pawilonu pozostaje jedynie go rozebrać.

Uwaga! Termin rozbiórki obiektu wskazany w pozwoleniu na budowę może wynikać nie tylko z ograniczenia czasowego dysponowania terenem na cele budowlane, lecz także z zapisów planu miejscowego czy też warunków zabudowy.

podstawa prawna: ustawa z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn. z 2013 r., poz. 1409 ze zm.)

Czyj jest budynek

Przedsiębiorca, który postawił budynek (trwale związany z gruntem) nie będzie jego właścicielem a jedynie nakładów poniesionych na wzniesienie obiektu. Natomiast, gdyby obiekt nie był trwale związany z gruntem (np. kiosk, barak), wtedy będzie własnością dzierżawcy, chyba że strony w umowie dzierżawy postanowią inaczej.

Tymczasowy obiekt budowlany

Jest to obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe;