Celem nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów jest przede wszystkim skuteczniejsze eliminowanie praktyk ograniczających konkurencję oraz efektywniejsze prowadzenie postępowań z zakresu kontroli koncentracji. Wskazówki środowisk biznesowych, praktyka UOKiK, doświadczenia międzynarodowych organów ochrony konkurencji dały podstawę do przygotowania nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, by uczynić ją bardziej przyjazną dla przedsiębiorców. Opracowując nowe regulacje, Prezes UOKiK zainicjowała szerokie konsultacje społeczne.

Jednym z rozwiązań zwiększających skuteczność wykrywania niedozwolonych porozumień jest usprawnienie programu łagodzenia kar leniency, który umożliwia uczestnikowi niedozwolonego porozumienia uniknięcie lub obniżenie sankcji finansowej w zamian za współpracę z Urzędem i dostarczenie informacji na temat zmowy. Obecnie tylko podmiot, który jako pierwszy poinformuje Urząd o niedozwolonych praktykach może liczyć na całkowite zwolnienie z kary – pozostali na obniżenie sankcji. Zgodnie z propozycją Urzędu, przedsiębiorca, który złoży wniosek leniency jako drugi lub kolejny, będzie mógł uzyskać dodatkowe obniżenie kary, jeśli poinformuje Urząd o innej zmowie, której również był uczestnikiem. W tej drugiej sprawie będzie ponadto miał status pierwszego wnioskodawcy.

Kolejna nowością w polskim prawie antymonopolowym będzie wprowadzenie możliwości dobrowolnego poddania się karze w sprawach antymonopolowych (ang. settlements). Przedsiębiorca będzie miał możliwość przyjęcia propozycji Urzędu w zamian za obniżenie kary o 10 proc. Tym samym postępowanie będzie trwało krócej niż w normalnym trybie, a praktyka ograniczająca konkurencję zostanie szybciej wyeliminowana z rynku (jeżeli przedsiębiorca odwoła się do sądu, nie będzie mógł skorzystać z obniżenia kary). Innym rozwiązaniem są tzw. środki zaradcze (ang. remedies). W decyzji kończącej postępowanie Prezes UOKiK będzie miał możliwość wskazania przedsiębiorcy  jakie działania ma podjąć w celu usunięcia skutków naruszenia lub zaprzestania niedozwolonej praktyki. Pozwoli to na sprawne przywrócenie konkurencji.

Nowością jest zmiana terminów rozpatrywania spraw z zakresu kontroli koncentracji. Obecnie, niezależnie od stopnia skomplikowania sprawy postępowanie powinno zakończyć się w ciągu dwóch miesięcy (do tego czasu nie wlicza się oczekiwania na odpowiedzi przedsiębiorców). Jak wynika z doświadczenia UOKiK oraz sygnałów płynących od przedsiębiorców to za długo w przypadku mało skomplikowanych transakcji, natomiast zbyt krótko na rozpatrzenie skomplikowanych spraw. Dlatego nowe przepisy wprowadzają postępowania dwuetapowe. Transakcje niebudzące wątpliwości Urzędu z punktu widzenia potencjalnego ograniczenia konkurencji, powinny zakończyć się w ciągu 30 dni. Bardziej złożone będą rozpatrywane w pięć miesięcy. Przedsiębiorcy zyskują pewność odnośnie przewidywanego terminu wydania decyzji, a tym samym możliwość dostosowania do niego swoich planów biznesowych.

Ponadto Prezes UOKiK będzie miał możliwość publicznego ostrzegania o praktykach naruszających zbiorowe interesy konsumentów,  które mogą narazić ich na poważne straty finansowe.

Zgodnie z przyjętym dziś projektem, ustawa wejdzie w życie po upływie sześciu miesięcy od dnia jej ogłoszenia.