Na mocy przepisów ustawy o ochronie danych osobowych, każdej osobie, której dane podlegają procesowi przetwarzania w zbiorach danych przysługuje szereg uprawnień kontrolnych.

Są one określone w art. 32–35 wymienionej ustawy. I tak, na podstawie art. 32 ust. 1, każdemu przysługuje prawo do kontroli przetwarzania danych, a zwłaszcza do uzyskania wyczerpującej informacji, m.in. na temat: czy taki zbiór istnieje, kto jest jego administratorem, adresu, siedziby, pełnej nazwy takiego administratora, celu, zakresu i sposobu przetwarzania danych.

Można także domagać się informacji, od kiedy przetwarza się dane w zbiorze oraz podania w powszechnie zrozumiałej formie treści tych danych oraz źródła, z którego pochodzą (administrator nie musi go ujawniać, gdy jest zobowiązany do zachowania w tym zakresie tajemnicy informacji niejawnych lub zachowania tajemnicy zawodowej).

To także prawo do żądania informacji o sposobie udostępniania danych, a w szczególności informacji o odbiorcach lub kategoriach odbiorców, którym są one udostępniane. I wreszcie, każdy zainteresowany ma prawo domagać się uzupełnienia, uaktualnienia, sprostowania danych, czasowego lub stałego wstrzymania się z ich przetwarzaniem lub także ich usunięcia, jeżeli są one niekompletne, nieaktualne, nieprawdziwe lub zostały zebrane z naruszeniem ustawy albo są zbędne do realizacji celu, dla którego zostały zgromadzone.

Jak wskazuje Wojciech Rafał Wiewiórowski, generalny inspektor ochrony danych osobowych, o realizację takich praw w pierwszej kolejności należy wnioskować do administratora danych. Dopiero w sytuacji, gdy podjęte działania względem administratora okażą się nieskuteczne w całości lub w części (administrator nie podejmie żadnych działań, nie udostępni danych bez żadnego uzasadnienia, odmówi ich aktualizacji lub usunięcia, itp.), osoba, której dane osobowe są nadal przetwarzane wbrew przepisom, ma prawo złożyć skargę do generalnego inspektora ochrony danych osobowych.

Jeżeli liczymy na wiążącą decyzję w naszej sprawie, skarga (w swojej formie) musi spełniać wymogi określone w kodeksie postępowania administracyjnego oraz ustawy o opłacie skarbowej. W sposób wiążący GIODO wypowiada się bowiem jedynie na mocy decyzji administracyjnej, po przeprowadzeniu stosownego postępowania i zbadaniu wszystkich okoliczności faktycznych sprawy, jak również po dokonaniu analizy stosownych przepisów prawa.

Informacje o tym, w jaki sposób prawidłowo złożyć skargę, można znaleźć na stronie www.giodo.gov.pl.