Niejednokrotnie pracodawcy starają się wychodzić naprzeciw potrzebom podwładnych, proponując im różne formy pomocy finansowej. Udzielanie przez zakład wsparcia materialnego, na ogół na pisemny wniosek zatrudnionego, często ma postać pożyczek.

Pieniądze na nie pochodzić mogą zarówno ze środków obrotowych, jak i tych przeznaczonych na działalność socjalną (w tym drugim wypadku pożyczone pieniądze muszą być przeznaczone na cele mieszkaniowe).

Istotne jest, aby kierowanie do zatrudnionych osób tej formy wsparcia odbywało się według ścisłych i zrozumiałych zasad, sprecyzowanych w specjalnie przygotowanym regulaminie lub w którymś z funkcjonujących już aktów wewnątrzzakładowych.

Jasne reguły

Przewidując dla załogi możliwość korzystania z pieniężnych pożyczek, zatrudniający powinni dokładnie ustalić warunki ich przyznawania. Po pierwsze, sposób przyznawania tego wsparcia będzie decydował o konsekwencjach podatkowo-składkowych. Po drugie, pozwoli uniknąć sporów i uchroni przed koniecznością odprowadzania należności publicznoprawnych.

Wypłata określonej kwoty z reguły następuje po uprzednim spisaniu umowy. Ma ona określać strony pożyczki, wysokość pożyczki, ewentualne oprocentowanie, okres, na jaki jej udzielono, sposób spłaty oraz cel, na jaki będzie wykorzystana.

Zaleca się, aby tryb pożyczania przez podwładnych pieniędzy od pracodawcy szczegółowo określał akt wewnątrzzakładowy, tak by zatrudnieni wiedzieli, jak starać się o taką pomoc i komu ona przysługuje.

Co w regulaminie

Firmy często wprowadzają oddzielny regulamin odnoszący się wyłącznie do oferowanych pożyczek. W nim należy wskazać przede wszystkim:

- krąg osób przewidzianych do otrzymania pożyczki,

- tryb składania oraz rozpatrywania wniosków o przyznanie pożyczki,

- wysokość i oprocentowanie pożyczki,

- dopuszczalne formy poręczeń spłaty pieniędzy,

- wzór umowy pożyczki,

- zasady umarzania udzielonej pożyczki (jej części lub całości),

- okoliczności wywołujące natychmiastową wymagalność spłaty udzielonej pożyczki.

Z odsetkami lub bez

Ustawowa definicja umowy pożyczki (art. 720 § 1 kodeksu cywilnego patrz ramka) nie zawiera wymogu jej odpłatności w formie odsetek. Oznacza to, że pożyczkodawcy (np. zatrudniającemu) wolno to robić zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie (bez oprocentowania).

Co mówi przepis

Zgodnie z art. 720 § 1 kodeksu cywilnego przez umowę pożyczki udzielający jej zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Biorący pożyczkę zobowiązuje się natomiast zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.