O udzielenie wsparcia pracodawcy powinni dowiadywać się w powiatowym urzędzie pracy właściwym dla miejsca prowadzenia działalności. Można tam uzyskać informacje o aktualnych możliwościach finansowych urzędu, wniosku, zawarciu umowy ze starostą odnoszącej się do konkretnego z poniższych rozwiązań itp. Przybliżamy więc te formy ułatwień.
Jednorazowa refundacja składek na ubezpieczenia społeczne
Na podstawie umowy zawartej ze starostą pracodawca ma szansę uzyskać zwrot poniesionych kosztów za opłacone składki na ubezpieczenia społeczne (w części finansowanej przez pracodawcę). Maksymalna refundacja nie przekroczy 300 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu spełnienia warunków koniecznych do zrealizowania tego wsparcia. Obecnie jest to 4500 zł.
Pracodawca musi spełnić trzy podstawowe przesłanki:
- zawrzeć ze starostą umowę o refundacji dotyczącą imiennie wskazanej osoby jeszcze przed zatrudnieniem tego bezrobotnego,
- zatrudniać skierowanego przez urząd pracy bezrobotnego w pełnym wymiarze czasu pracy przez minimum 12 miesięcy,
- po upływie 12 miesięcy zaangażowania nadal zatrudniać tę osobę.
Dofinansowanie na stanowisko pracy
Prowadzący działalność gospodarczą może otrzymać refundację kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego w wysokości określonej w umowie. Nie będzie to jednak więcej niż sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia. Maksymalnie jest to 20 980,92 zł (przy przeciętnym wynagrodzeniu w drugim kwartale 2012 r. w wysokości 3496,82 zł).
Ważne!
Refundacji tej można udzielić także osobie fizycznej, osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, zamieszkującej lub mającej siedzibę na terytorium Polski, będącej posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu
lub prowadzącej dział specjalny produkcji rolnej, o którym mowa w
ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych
lub w
ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych
. Muszą jednak w każdym z ostatnich sześciu miesiący zatrudniać co najmniej jednego pracownika na cały etat. O takie wsparcie mogą także starać się niepubliczne przedszkola i szkoły.
Trzeba jednak przy tym spełnić następujące wymogi:
- bezrobotny ma być zatrudniony, co oznacza wykonywanie zadań na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego oraz umowy o pracę nakładczą,
- pracodawca musi utrzymywać przez 24 miesiące refundowane stanowisko pracy,
- przez ten okres bezrobotnego trzeba zatrudniać w pełnym wymiarze czasu pracy.
Staż i przygotowanie zawodowe dorosłych
Staż to swoista forma świadczenia pracy przez bezrobotnego i nabywania przez niego umiejętności praktycznych. Nie zawiera on jednak umowy z podmiotem, na rzecz którego będzie wykonywał te czynności. Z jednej strony pozwala to bezrobotnym zaistnieć na rynku pracy, często jest to dla nich pierwsza okazja zapoznania się z wykonywaniem określonych zadań. Z drugiej strony szef ma szansę gruntownie sprawdzić przydatność takiej osoby w firmie, nie zaciągając szczególnych zobowiązań.
Poza tym znacznie spadają tu koszty pracy związane z wykonywaniem zadań przez stażystę, a nie osobę w pełni opłacaną przez pracodawcę.
Niskie stypendium, długi staż
Staż może trwać do:
- sześciu miesięcy – dotyczy to większości bezrobotnych w szczególnej sytuacji na rynku pracy,
- 12 miesięcy – bezrobotni do ukończenia 25. roku życia i ci w okresie 12 miesięcy od dnia określonego w dyplomie, świadectwie lub innym dokumencie poświadczającym ukończenie szkoły wyższej, którzy nie ukończyli 27. roku życia.
Jedynym obciążeniem finansowym dla pracodawcy są koszty przeszkolenia na temat bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przeciwpożarowego w zakresie wynikającym z zadań, które stażysta ma wykonywać. Dochodzą także koszty związane z zapewnieniem BHP (odzież, obuwie robocze, środki higieny osobistej, posiłki i napoje regeneracyjne).
Stażysta otrzymuje stypendium, które wypłaca starosta. Obecnie jest to 953,10 zł.
Tu warto zwrócić uwagę na regulacje dotyczące czasu pracy stażysty. Nie może on przekraczać ośmiu godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Dla bezrobotnego zaliczonego do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności maksymalny czas zajęć to siedem godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.
Wynika to z rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 20 sierpnia 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania stażu przez bezrobotnych (DzU nr 142, poz. 1160), które nie zostało znowelizowane po ostatnich zmianach ustawy o rehabilitacji i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Bezrobotny nie może odbywać stażu w niedziele i święta, w porze nocnej, w systemie pracy zmianowej ani w godzinach nadliczbowych. Starosta ma prawo przystać na realizację stażu w niedzielę i święta, w porze nocnej lub w systemie pracy zmianowej, jeśli charakter pracy w danym zawodzie wymaga takiego rozkładu. Dopiero jego zgoda jest podstawą zlecania wykonywania takiej pracy. Bezrobotnemu odbywającemu staż przysługuje prawo do okresów odpoczynku na zasadach przewidzianych dla pracowników.
Przygotowanie zawodowe dorosłych polega na praktycznej nauce zawodu dorosłych lub przyuczeniu ich do pracy, ale bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. Przeprowadza się to według programu obejmującego nabywanie umiejętności praktycznych i wiedzy teoretycznej zakończonego egzaminem.
Przygotowanie zawodowe dorosłych odbywa się w formie:
- praktycznej nauki zawodu dorosłych umożliwiającej przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub egzaminu czeladniczego,
- przyuczenia do pracy dorosłych mającego na celu zdobycie wybranych kwalifikacji zawodowych lub umiejętności niezbędnych do wykonywania określonych zadań zawodowych, właściwych dla zawodu występującego w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy.
Praktyczna nauka zawodu dorosłych trwa od 12 do 18 miesięcy, a ich przyuczenie do pracy od trzech do sześciu miesięcy.
W trakcie przygotowania zawodowego bezrobotny otrzymuje stypendium w tej samej wysokości, jaka przysługuje w trakcie stażu. Stypendium nie obciąża pracodawcy – wypłaca je starosta.
Pracodawca dostaje jednorazową premię po przygotowaniu zawodowym dorosłych za każdy pełny miesiąc 461,80 zł. Starosta refunduje pracodawcy, z którym zawarł umowę w sprawie realizacji przygotowania zawodowego dorosłych, określone w umowie wydatki poniesione na uczestnika takiego przygotowania zawodowego.
W szczególności chodzi o materiały i surowce, eksploatację maszyn i urządzeń, odzież roboczą, posiłki regeneracyjne i inne środki niezbędne do realizacji programu przygotowania zawodowego dorosłych w wymiarze do 2 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale za każdy pełny miesiąc realizacji programu.
Roboty publiczne i prace interwencyjne
Ustawa o promocji zatrudnienia przewiduje dwie formy typowego zaangażowania. Zatem pracodawca zawiera z daną osobą umowę o pracę, czyli inaczej niż np. przy stażach. Jednak wynagrodzenia i obciążenia składkowe od nich refunduje urząd pracy.
Są to:
- roboty publiczne, czyli zatrudnienie bezrobotnego nie dłużej niż 12 miesięcy przy wykonywaniu prac organizowanych przez gminy, organizacje pozarządowe statutowo zajmujące się ochroną środowiska, kulturą, oświatą, kulturą fizyczną i turystyką, opieką zdrowotną, bezrobociem oraz pomocą społeczną, a także spółki wodne i ich związki, jeżeli prace finansują lub dofinansowują samorząd terytorialny, budżet państwa, fundusze celowe, organizacje pozarządowe, spółki wodne i ich związki,
- prace interwencyjne – zatrudnienie bezrobotnego przez pracodawcę, które nastąpiło w wyniku umowy zawartej ze starostą i ma na celu wsparcie osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy.
Przy robotach publicznych już sama definicja zawęża krąg pracodawców (dokładniej - organizatorów robót publicznych). Natomiast przy pracach interwencyjnych wymienia się pracodawców, którzy nie mogą ich organizować. Są to ci będący:
- partiami lub organizacjami politycznymi,
- posłami lub senatorami na potrzeby biur poselsko-senatorskich,
- organizacjami związków zawodowych, z wyjątkiem upoważnionych do prowadzenia pośrednictwa pracy związkowych biur pracy oraz klubów pracy,
- organizacjami pracodawców, z wyjątkiem upoważnionych do prowadzenia pośrednictwa pracy biur oraz klubów pracy,
- urzędami naczelnych i centralnych organów administracji państwowej,
- kościołami lub związkami wyznaniowymi, z wyłączeniem osób prawnych i jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
- przedstawicielstwami państw obcych.
Prac interwencyjnych nie mają prawa także organizować pracodawcy w trudnej sytuacji ekonomicznej w rozumieniu art. 1 pkt 7 rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (DzU UE L 214 z sierpnia 2008 r., str. 3). Nie wolno tego także robić w powiatowych i wojewódzkich urzędach pracy.
Zasadniczo prace interwencyjne i roboty publiczne połączone są z refundacją wynagrodzeń i naliczanych od nich składek przez okres do:
- sześciu miesięcy – refundacja dotyczy każdego miesiąca,
- 12 miesięcy – refundacja dotyczy co drugiego miesiąca.
Przy pracach interwencyjnych mamy jeszcze kolejne warianty wsparcia:
- do 18 miesięcy – w stosunku do bezrobotnych do 25. roku życia, osób długotrwale bezrobotnych albo po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego, bezrobotnych kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia oraz bezrobotnych niepełnosprawnych w wysokości nieprzekraczającej minimalnego wynagrodzenia za pracę i składek na ubezpieczenia społeczne od tego wynagrodzenia, jeżeli zwrot obejmuje koszty poniesione za co drugi miesiąc,
- do 24 miesięcy – przy zatrudnieniu bezrobotnych powyżej 50. roku życia,
- przez okres do czterech lat – przy zatrudnieniu osób bezrobotnych powyżej 50. roku życia, refundacja za co drugi miesiąc zatrudnienia.
Jeżeli do pracy w zakresie prac interwencyjnych z dwóch ostatnich punktów są kierowani bezrobotni, którzy:
- spełniają warunki konieczne do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego, refundację przyznaje się do 80 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia,
- nie spełniają warunków koniecznych do uzyskania świadczenia przede- merytalnego, refundację przyznaje się w wysokości do 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę i składek społecznych od refundowanego wynagrodzenia >patrz tabela.
Jeżeli pracodawca bezpośrednio po zakończeniu prac interwencyjnych trwających co najmniej sześć miesięcy zatrudniał skierowanego bezrobotnego przez dalsze sześć miesięcy i po tym okresie nadal go zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy, starosta może przyznać jednorazową refundację wynagrodzenia w wysokości uprzednio uzgodnionej. Nie będzie to jednak więcej niż 150 proc. przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu spełnienia tego warunku.