Renata Krupa-Dąbrowska

Pozwolenie na użytkowanie jest niezbędne, jeżeli obiekt budowlany wymaga pozwolenia na budowę i należy do jednej z następujących kategorii: V, IX-XVIII, XX, XXII, XXIV, XXVII-XXX (art. 55 prawa budowlanego). Co kryje się pod tymi liczbami, określa załącznik do prawa budowlanego (patrz ramka).

Tylko inwestor i inspektor

Pozwolenie na użytkowanie wydaje powiatowy nadzór budowlany (rzadziej wojewódzki nadzór) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego. I co najważniejsze jedyną stroną postępowania jest tylko inwestor.

Uwaga! O pozwolenie trzeba się także starać, gdy w trakcie budowy zostały dokonane istotne odstępstwa od projektu budowlanego. Jest ono wymagane także, jeżeli w trakcie budowy powiatowy inspektor miał zastrzeżenia i nałożył obowiązek jego uzyskania.

Prawo budowlane nie określa, ile czasu ma nadzór na wydanie pozwolenia na użytkowanie. Dlatego stosuje się w takich sytuacjach przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie z nim na wydanie decyzji nie powinno się czekać dłużej niż dwa miesiące.

Wizyty w urzędach

Po zakończeniu budowy a przed wystąpieniem o uzyskanie pozwolenia na użytkowanie trzeba wystąpić o zajęcie stanowiska do m.in.

To, czy muszą się wypowiedzieć wszystkie te instytucje, czy nie, zależy przede wszystkim od rodzaju inwestycji. Na pewno będzie to niezbędne przy inwestycjach typu przedszkole czy szkoła. Przepisy dają im na zajęcie stanowiska 14 dni od otrzymania zawiadomienia. Jeżeli tego nie zrobią, to uważa się, że nie zgłosiły sprzeciwu ani uwag, a tym samym udzieliły milczącej zgody.

Bez kontroli ani rusz

Powiatowy inspektor, zanim wyda pozwolenie, musi przeprowadzić obowiązkową kontrolę. Jest ona bezpłatna a przeprowadza się ją na wezwanie budującego. Z art. 59a prawa budowlanego wynika, że inspektor nadzoru sprawdza, czy obiekt został wybudowany zgodnie z projektem zagospodarowania działki lub terenu oraz projektem architektoniczno-budowlanym. Inspektor interesuje się też: kubaturą, powierzchnią zabudowy, wysokością, długością, szerokością i liczbą kondygnacji budynku oraz jak zostały wykonane widoczne elementy nośne układu konstrukcyjnego. Bada też geometrię dachu oraz wykonanie urządzeń budowlanych, np. przejazdów, placów postojowych, ogrodzenia.

Nie może też zapomnieć o instalacjach: wodno-kanalizacyjnych, elektrycznej, centralnego ogrzewania. Do obowiązków inspektora należy też sprawdzenie, czy stosowano wyroby budowlane szczególnie istotne dla bezpieczeństwa konstrukcji i bezpieczeństwa pożarowego oraz uporządkowano teren budowy.

Uwaga! Inspektor nadzoru powinien przeprowadzić kontrolę w ciągu 21 dni od wystosowania wezwania przez budującego.

Z takiej kontroli sporządza się protokół. Protokołu z kontroli nie można wyrzucić. Prawo budowane nakazuje przechowywać go przez cały okres istnienia obiektu.

Jeżeli w trakcie obowiązkowej kontroli okaże się, że doszło do istotnych naruszeń projektu budowlanego, inspektor nadzoru może nałożyć kary pieniężne. Są one bardzo wysokie.

Jakie obiekty

Pozwolenia na użytkowanie wymagają m.in.