W okresie zawieszenia wykonywania działalności przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Przepisy jednak dopuszczają podejmowanie się niektórych zadań w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Dopuszczalne jest również przyjmowanie należności, które powstały przed datą zawieszenia działalności. Ponadto istnieje obowiązek regulowania zobowiązań powstałych przed tą datą. Przedsiębiorca ma również prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie. Może także osiągać przychody finansowe, również z działalności prowadzonej przed zawieszeniem.

[srodtytul]Czasem z deklaracją...[/srodtytul]

Wiele z tych czynności wiąże się z osiąganiem podlegających opodatkowaniu: przychodów (podatek dochodowy) i obrotów (VAT). Dlatego też ustawodawca nie mógł całkowicie zrezygnować z obowiązku stosowania urządzeń ewidencyjnych i deklaracji. W VAT zwolnił podatników z obowiązku składania deklaracji VAT-7 i VAT-7K za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy.

Przewidział jednak sytuacje, w których te deklaracje będą musiały być złożone. I tak przedsiębiorca, który zawiesił wykonywanie działalności, będzie obowiązany złożyć deklarację w przypadku, gdy jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE, gdy dokona wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, gdy dokona importu usług lub nabędzie towary – w zakresie których stanie się podatnikiem.

Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji nie dotyczy również okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego oraz nie dotyczy okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.

Załóżmy, że podatnik rozliczający się miesięcznie z VAT zawiesił działalność gospodarczą 12 stycznia 2010 r. W kwietniu 2010 r. dokonał sprzedaży opodatkowanej regałów wykorzystywanych w przedsiębiorstwie. Następnie, 27 czerwca 2010 r., wznowił działalność. W takiej sytuacji powinien złożyć deklarację VAT-7 za styczeń, kwiecień i czerwiec. Będzie miał prawo nie składać deklaracji za luty, marzec i maj 2010 r.

[srodtytul]... i zapisami w księdze [/srodtytul]

Ponadto zawieszenie działalności gospodarczej nie zwalnia podatnika z prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów dla celów podatku dochodowego. W księdze tej powinny być ujęte wszelkie te zdarzenia gospodarcze, które podatnik zgodnie z zapisami [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=345827]ustawy o swobodzie działalności gospodarczej[/link] ma prawo wykonywać w okresie zawieszenia wykonywania działalności.

Przywilej dla podatnika polega w tym wypadku jednak na zwolnieniu go z obowiązku wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, jeśli w tym okresie osiągnął jakieś dochody. Jednak będzie musiał się z tych przychodów rozliczyć, składając po upływie roku zeznanie podatkowe. Będzie musiał również zapłacić podatek wynikający z tego zeznania.

W okresie zawieszenia wykonywania działalności powstawać mogą także koszty uzyskania przychodu oraz podatek naliczony. Dlatego podatnik VAT, który zawiesił działalność, może być zainteresowany złożeniem deklaracji podatkowej w celu uzyskania zwrotu podatku, nawet jeśli nie ma takiego obowiązku. Żaden przepis mu tego nie zabrania.

[srodtytul]Koszty wolno uwzględnić[/srodtytul]

Z kolei ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, pozwalając podatnikom na dokonywanie operacji mających na celu zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu, uzasadnia jednocześnie zaliczenie stosownych wydatków do kosztów podatkowych na zasadach ogólnych.

Podatnik ma prawo zaliczyć do kosztów wydatki na zakup towarów i usług, których będzie używał w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu (np. koszty utrzymania rachunków bankowych, koszty utrzymania lokalu, w którym przedsiębiorca ma siedzibę, miejsce wykonywania działalności, podatek od nieruchomości, opłaty z tytułu użytkowania wieczystego itp.). Dotyczy to również odpisów amortyzacyjnych.

[ramka][b]Prawo do amortyzacji jest odroczone[/b]

Na mocy art. 22 ust. 8 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy o PIT[/link] kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a – 22o, z uwzględnieniem art. 23.

Natomiast nie podlegają amortyzacji składniki majątku (środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne), które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po tym, w którym zawieszono albo zaprzestano tej działalności.

W okresie zawieszenia wykonywania działalności żaden środek trwały (także pojazd samochodowy) nie będzie podlegał amortyzacji. Jednak z wyłączeniem tych, które są przeznaczone na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów (np. magazyny, w których są przechowywane niesprzedane zapasy).

Brak możliwości amortyzowania środków trwałych w okresie zawieszenia nie oznacza, że podatnik nigdy nie zaliczy do kosztów odpisów amortyzacyjnych przypadających na ten okres.

Cały czas obowiązuje art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, który nakazuje amortyzować rzecz aż do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową. Zatem prawo do zaliczenia odpisu amortyzacyjnego do kosztów podatkowych zostanie jedynie odroczone.[/ramka]

[i]Autor jest doradcą podatkowym w Podkarpackim Biurze Analiz Podatkowych[/i]