O obowiązkach muszą pamiętać także ci, którzy pakują towary wytworzone przez innego przedsiębiorcę i wprowadzają je na rynek krajowy.
Nie mogą o nich zapomnieć także firmy importujące towary, których częściami składowymi lub tzw. przynależnościami (np. koło zapasowe) są produkty podlegające opłacie produktowej.
[ramka][b]Kto nie musi[/b]
1. Za 2008 r. z opłaty produktowej wynikającej z [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=185746]ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 90, poz. 607)[/link] nie muszą rozliczać się wprowadzający świetlówki i inne lampy wyładowcze; rozliczą się z nich zgodnie z przepisami [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=179163]o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1495 ze zm.[/link]).
2. Nie muszą składać sprawozdań i płacić opłaty bezpośrednio marszałkowi te firmy, które rozliczają się z pomocą organizacji odzysku.[/ramka]
Sprawozdanie trzeba złożyć do 31 marca marszałkowi województwa właściwemu dla siedziby firmy. Jeżeli firma nie osiągnęła odpowiedniego poziomu recyklingu lub odzysku odpadów opakowaniowych‚ to musi również w tym terminie uiścić opłatę w urzędzie marszałkowskim.
Ponieważ obowiązek uiszczania opłat za opakowania dotyczy bardzo dużej grupy firm koncentrujemy się przede wszystkim na nim.
Wyliczając opłatę za opakowania za ubiegły rok, trzeba pamiętać o:
- aktualnym poziomie odzysku i recyklingu opakowań oraz właściwych stawkach opłaty (za 2008 r. – [b][link=http://grafik.rp.pl/grafika2/287765]patrz tabela[/link][/b]),
- uwzględnieniu recyklingu masy palet drewnianych wprowadzonych na rynek (za 2007 r. nie trzeba było rozliczać się z recyklingu palet).
Pozostałe kwestie związane z wyliczeniami, także formularze sprawozdań jakie przesyła się marszałkowi są takie same jak przed rokiem.
Uwaga! Opłatę produktową trzeba uiścić, gdy przedsiębiorca nie zapewni wymaganego poziomu odzysku i recyklingu wprowadzonych na rynek opakowań i gdy po obliczeniu się okaże, że przekracza ona 50 zł.
JAK WYLICZYĆ OPŁATĘ I WYPEŁNIĆ FORMULARZE - PRZYKŁAD
Prowadząca małą firmę w województwie wielkopolskim Jolanta Porządna musi wypełnić druk sprawozdania, obliczyć opłatę produktową i do 31 marca przesłać marszałkowi odpowiednie dokumenty, a na konto urzędu marszałkowskiego wpłacić wyliczoną kwotę.
Sprawozdanie i opłata dotyczyć będą zarówno odzysku, jak i recyklingu odpadów opakowaniowych. Za 2008 r. już po raz kolejny rozlicza się z obu tych obowiązków.
Zanim to zrobi, musi znać dwie wielkości: masę opakowań, które zostały wprowadzone z produktami na rynek, oraz masę odpadów opakowaniowych, które zostały poddane odzyskowi lub recyklingowi.
Krok po kroku pokażemy, jak nasz przedsiębiorca poradził sobie z rozliczeniem.
[srodtytul]Recykling ogółem nadal bez opłaty[/srodtytul]
Jolanta Porządna pamięta jeszcze sprzed roku, że trzeba zapewnić także recykling opakowań ogółem, a obowiązkowy jego poziom to w 2008 r. - 27 proc. Jednak tak jak przed rokiem nie musi tego robić ani też płacić za niewykonanie tego obowiązku, ponieważ ani w ustawie, ani w żadnym rozporządzeniu nie ma wzoru do wyliczenia tej opłaty. Ustawodawca do dzisiaj nie naprawił tego niedociągnięcia.
[srodtytul]Wiesz w co pakujesz[/srodtytul]
Jolanta Porządna w 2008 r. użyła do pakowania poszczególnych wyrobów toreb oraz worków papierowych i polietylenowych. Jako opakowań transportowych używała skrzyń drewnianych i folii stretch, a także palet drewnianych, z których część kupiła na rynku pierwotnym. Na potrzeby swojej firmy sprowadziła też towary opakowane w kartony i plastik oraz w opakowania metalowe.
Z prowadzonej przez cały rok ewidencji wie, ile opakowań wraz z towarami wprowadziła na rynek.
Właścicielka firmy nie podpisała umowy z organizacją odzysku, musi więc rozliczyć się samodzielnie. Przekazała natomiast do recyklingu trochę zużytych opakowań po surowcach niezbędnych do produkcji, dzięki czemu nieco obniży opłatę produktową.
Zużyte palety spaliła w swoim zakładowym piecu, co wykazała w karcie ewidencji odpadu jako odzysk we własnym zakresie metodą R1. Dzięki temu będzie mogła to uwzględnić przy obliczeniu ogólnego poziomu odzysku. Jednak spalenie w piecu jest uznawane tylko za formę odzysku, nie jest natomiast recyklingiem. Jolanta Porządna będzie więc musiała w tym roku po raz pierwszy zapłacić za recykling palet.
Pani Jolanta nie przekazywała innych opakowań do odzysku (poza tymi, które oddała do recyklingu będącego formą odzysku), zapłaci więc zapewne za to, że nie osiągnęła odpowiednich poziomów odzysku. Nasz przedsiębiorca musi też doliczyć do masy opakowań papierowych masę etykiet (wydrukowanych na papierze). Rozliczy także drewniane skrzynki i palety kupione na rynku pierwotnym. Doliczy też masę metalowych zamknięć do swoich opakowań. Pokazujemy krok po kroku jak rozliczała się pani Porządna.
[srodtytul]KROK 1. Przygotowanie formularzy[/srodtytul]
Sprawozdanie za 2008 r. Porządna przedłoży na drukach, których wzory opublikowano w [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184223]rozporządzeniu ministra środowiska w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej (DzU z 2006 r. nr 226, poz. 1654)[/link]. Są to te same formularze OŚ-OP1 co przed rokiem.
Pani Porządna wypełni także druk zawarty w załączniku do tego rozporządzenia pod numerem 1.2 – Rodzaj oraz masa odpadów opakowaniowych poddanych odzyskowi, w tym termicznemu przekształcaniu w spalarniach i współspalarniach odpadów z odzyskiem energii (dalej piszemy, skąd weźmie dane do jego wypełnienia).
Wypełni także formularz z działu 2 tego rozporządzenia. Poda w nim wysokość należnej opłaty produktowej.
[srodtytul]KROK 2. Co należy uwzględnić[/srodtytul]
Jolanta Porządna w 2008 roku:
- zużyła do wprowadzonych w kraju produktów 500 kg opakowań z tworzyw sztucznych,
- zużyła też 500 kg opakowań z papieru i tektury,
- kupiła 36 palet nowych drewnianych po ok. 14 kg każda (ważyły razem 500 kg), używała też palet z rynku wtórnego oraz wprowadziła na rynek 300 kg innych opakowań drewnianych.
- miała w opakowaniach 10 kg elementów metalowych,
Pani Porządna po raz pierwszy będzie musiała rozliczyć recykling nowych palet. Podobnie jak przed rokiem pani Jolanta uwzględni je też przy obliczaniu poziomu odzysku. Palet z rynku wtórnego nie będzie rozliczać, bo opakowania używane wielokrotnie rozlicza bowiem tylko pierwszy wprowadzający
[srodtytul]Co można odliczyć[/srodtytul]
Porządna zbierała zużyte u siebie w firmie opakowania. Przekazała mającej odpowiednie uprawnienia firmie recyklingowej 150 kg makulatury opakowaniowej i 100 kg zużytych opakowań plastikowych (w tym wypadku liczy się tylko recykling, z którego powstaje produkt z tworzywa, a także 2 kg opakowań metalowych. Ma na to odpowiednie dokumenty potwierdzające odrębnie odzysk i recykling.
Na tych drukach recykler podał też informacje o zastosowanych rodzajach recyklingu, które Porządna wpisze w formularzu 1.2 – Rodzaj oraz masa odpadów opakowaniowych poddanych odzyskowi, w tym termicznemu przekształcaniu w spalarniach i współspalarniach odpadów z odzyskiem energii. Z karty ewidencji odpadu prowadzonej w zakładzie dla odpadowych palet pani Porządna wyliczyła, że do odzysku poprzez spalenie w zakładowym piecu wykorzystała ich 500 kg.
[srodtytul]Według nowych stawek[/srodtytul]
Firma musi zapłacić za 2008 rok po 2,73 zł za kilogram odpadów plastikowych (obowiązuje 16-proc. poziom recyklingu), po 0,65 zł za kilogram papieru i tektury (obowiązuje 49-proc. poziom recyklingu), po 0,33 zł za opakowania z drewna (obowiązuje 15-proc. poziom recyklingu), 0,82 zł za kilogram opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej, obowiązuje przy tym 25 proc. poziom recyklingu ([link=http://grafik.rp.pl/grafika2/287769]patrz tabela[/link])
[srodtytul]KROK 3.Obliczanie opłaty za recykling[/srodtytul]
Opłatę Porządna wyliczy według wzoru:
[b]N = W x (p – o): 100 x s[/b]
Poszczególne litery oznaczają:
N – wysokość należnej opłaty produktowej w złotych
W – masę w kilogramach opakowań wprowadzonych na rynek
p – wymagany poziom recyklingu wyrażony w procentach
o – osiągniętą przez przedsiębiorcę wielkość recyklingu obliczoną jako iloraz wielkości faktycznie poddanych recyklingowi i wielkości wprowadzonych na rynek opakowań, wyrażoną w procentach
s – stawkę jednostkową opłaty produktowej w złotych za kilogram, określoną w rozporządzeniu w sprawie stawek opłat produktowych.
Jeżeli (p – o) ma wartość ujemną, to jako należną opłatę produktową wpisuje się zero, a nadwyżkę można rozliczyć w następnym roku.
Opłatę wylicza się oddzielnie dla każdego rodzaju odpadu opakowaniowego i następnie wpisuje na formularzu „wysokość należnej opłaty produktowej”, a potem sumuje w rubryce „razem”.
[srodtytul]Tworzywa sztuczne[/srodtytul]
Zakładamy, że Porządna w 2008 r. zużyła 500 kg opakowań z tworzyw sztucznych, a 50 kg odpadów tego rodzaju przekazała do recyklingu. Może więc obliczyć opłatę produktową nie od całości, lecz pomniejszoną. Osiągnęła więc 10-proc. poziom recyklingu.
Obowiązkowy poziom recyklingu tworzyw w 2008 r. wyniósł 16 proc., a stawka za kilogram to 2,73 zł 500 kg x [(16 proc. — 10 proc.): 100 proc.] x 2,73 zł/kg = 81,90 zł
[srodtytul]Papier i tektura[/srodtytul]
Zakładamy też, że w 2008 r. Porządna zużyła 500 kg opakowań z papieru i tektury (łącznie z etykietami) i oddała 150 kg do recyklingu. To znaczy, że uzyskała poziom recyklingu równy 30 proc. Obowiązkowy poziom recyklingu w 2008 r. dla papieru i tektury wynosi 49 proc., a stawka za kilogram 0,65 zł.
Swoją opłatę za papier pani Porządna wyliczy więc następująco:
500 kg x [(49proc. – 30 proc.): 100 proc.] x 0,65 zł/kg = 61,75 zł
[srodtytul]Drewno[/srodtytul]
Porządna wprowadziła w 2008 r. na rynek razem z produktami 300 kg opakowań drewnianych (skrzyń) i 500 kg nowych palet. Czyli w sumie było to 800 kg opakowań drewnianych. Obowiązkowy poziom recyklingu dla drewna, wynosi 15 proc., a stawka 0,33 zł za kilogram.
Porządna nie przekazała nic do recyklingu. W tym wypadku musi więc zapłacić za całość wprowadzonych na rynek opakowań:
800 kg x [(15 proc. – 0 proc.): 100 proc.] x 0,33 zł/kg = 39,60zł
[srodtytul]Blacha stalowa[/srodtytul]
Porządna wykorzystała też 10 kg opakowań z blachy stalowej. Obowiązkowy poziom recyklingu dla takich opakowań wynosi 25 proc. Jednak Porządna oddała do recyklingu 2 kg opakowań tego samego rodzaju. Osiągnęła 20-proc. poziom recyklingu.
Za blaszane dodatki zapłaci więc:
10 kg x [(25 proc.-20 proc.): 100 proc.] x 0,82 zł/kg = 0,41 zł
[b]W sumie Porządna zapłaci za niewykonany recykling opakowań:
81,90 zł + 61,75 zł + 39,60 zł + 0,41 zł = 183,66 zł[/b]
[srodtytul]KROK 4. Obliczanie opłaty za odzysk[/srodtytul]
Teraz Porządna musi obliczyć opłatę za odzysk opakowań. Robi to zgodnie ze wzorem zawartym w załączniku nr 5 do ustawy o opłacie produktowej - [b][link=http://grafik.rp.pl/grafika2/287766]patrz wzór 1[/link][/b].
Wysokość należnej opłaty produktowej z tytułu niewykonania obowiązku odzysku odpadów opakowaniowych należy obliczać według poniższego wzoru.
Poszczególne litery we wzorze oznaczają:
OP odzysk – wysokość należnej opłaty produktowej w zł
M z indeksem liczbowym – masa w kg danego rodzaju opakowania wprowadzona przez przedsiębiorcę w 2008 r. w kraju, przy czym:
M1 – dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych
M2 – dotyczy opakowań z aluminium
M3 – dotyczy opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej
M4 – dotyczy opakowań z papieru i tektury
M5 – dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami
M6 – dotyczy opakowań z drewna
OP z indeksem liczbowym – odpowiednio stawka jednostkowa opłaty produktowej w zł za kg dla danego rodzaju opakowania, określona w obowiązującym w 2008 r. rozporządzeniu w sprawie stawek opłat produktowych, przy czym:
OP1 – dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych
OP2 – dotyczy opakowań z aluminium
OP3 – dotyczy opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej
OP4 – dotyczy opakowań z papieru i tektury
OP5 – dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami
OP6 – dotyczy opakowań z drewna
P odzysku – wyrażony ułamkiem dziesiętnym wymagany w 2008 r. roku poziom odzysku
M całkowita – suma mas w kg wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych przez przedsiębiorcę w 2008 r. na terytorium kraju
M odzyskana – suma mas w kg wszystkich rodzajów odpadów opakowaniowych poddanych odzyskowi w 2007 r.
Jeżeli przedsiębiorca nie wprowadzał opakowań z jakiegoś rodzaju materiałów, to pomija go w obliczeniach.
Porządna podstawiła teraz odpowiednie dane do wzoru ([b][link=http://grafik.rp.pl/grafika2/287767]patrz wzór 2[/link][/b]).
Stawki za odzysk są takie same jak za recykling. W jej wypadku:
M1 = 500 kg, a OP1 = 2,73 zł/kg;
M2 nie występuje, więc zostaje pominięte
M3 = 10 kg a OP3 = 0,82 zł/kg
M4 = 500 kg a OP4 = 0,65 zł/kg
M5 nie występuje, więc zostaje pominięte
M6 = 800 kg (z uwzględnieniem palet)
OP6 = 0,33 zł/kg
M całkowita = 1810 kg
P odzysku - wymagany w 2008 r. roku wynosi: 0,50 (50 proc.)
M odzyskana = 702 kg (pani Porządna przekazała 202 kg do recyklingu, który jest jedną z form odzysku, ma też dokumenty potwierdzające odrębnie odzysk i recykling) oraz 500 kg zużytych palet spaliła w zakładowym piecu, co udokumentowała w karcie ewidencji tego odpadu
[b]Opłata produktowa za odzysk wyniosła więc 220,07027 zł co po zaokrągleniu da 220 zł 07 gr.[/b]
Kwota za odzysk i recykling przekracza 50 zł, przedsiębiorca będzie ją musiał wpłacić na konto urzędu marszałkowskiego przed 31 marca 2008 r.
Łącznie zapłaci:
220,07 zł + 183,66 zł = 403,73 zł.
[b]Po zaokrągleniu do pełnych złotych należna opłata produktowa, jaką Porządna wpłaci na rachunek urzędu marszałkowskiego, wynosi: 404 zł.[/b]
[srodtytul]KROK 5. Wypełnianie sprawozdań OŚ-OP [/srodtytul]
Wzory formularzy określa [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184223]rozporządzenie z 23 listopada 2006 r. w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej (DzU z 2006 r. nr 226, poz. 1654)[/link].
Z wyjaśnień do tego rozporządzenia wynika, że rodzaje opakowań trzeba wpisać w formularzu w odpowiedniej kolejności. Ma być ona taka sama jak w załączniku nr 4 do ustawy i w rozporządzeniu w sprawie stawek opłat produktowych. W sprawozdaniu pomija się natomiast te rodzaje opakowań, których przedsiębiorca nie wprowadził na rynek.
[b]Dział 1.1 Porządna wypełnia następująco:[/b]
1. W kolumnie 1 wpisuje rodzaj opakowania, z którego powstał odpad.
2. W kolumnie 2 podaje masę opakowań w kilogramach wprowadzonych na rynek krajowy.
3. Gdyby wprowadzała na rynek produkty w opakowaniach wielomateriałowych, wypełniałaby też kolumnę 3. Wpisałaby też tam masę takich opakowań uwzględnionych w masie danego rodzaju opakowania w danym roku sprawozdawczym. Ponieważ Porządna nie stosowała takich opakowań, kolumnę 3 pozostawia pustą.
4. W kolumny 4 i 5 wpisuje masę wprowadzonych na rynek opakowań podlegających obowiązkowi odzysku lub recyklingu.
5. W kolumny 6 i 8 przedsiębiorca wpisuje masę odpadów poddanych odzyskowi i recyklingowi ogółem, a w kolumny 7 i 9 masę odpadów poddanych odzyskowi i recyklingowi w 2008 r. W opisywanej przez nas firmie jest to ta sama masa, ponieważ Porządna nie miała nadwyżek recyklingowych z poprzedniego roku.
6. Wymagany poziom odzysku i recyklingu (dla danego rodzaju opakowania) w proc. przedsiębiorca wpisuje w kolumny 10 i 11 – wpisuje się przy tym poziom odzysku i recyklingu określony w rozporządzeniu w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych dla danego rodzaju opakowania określonego w przepisach.
7. Osiągnięty poziom recyklingu i odzysku dla poszczególnych rodzajów opakowań pani Porządna wyliczyła na podstawie masy odpadów opakowaniowych poddanych w danym roku sprawozdawczym odzyskowi i recyklingowi (kolumny 6 i 8) oraz masy wprowadzonych na rynek krajowy opakowań podlegających obowiązkowi odzysku i recyklingu (kolumny 4 i 5) w danym roku sprawozdawczym.
8. Porządna wyliczyła też osiągnięty poziom odzysku, dzieląc masę przekazanych do odzysku opakowań przez masę wprowadzonych na rynek krajowy opakowań i mnożąc tę liczbę przez 100. Podobnie wyliczyła poziomy recyklingu dla poszczególnych rodzajów opakowań.
9. Jeżeli przedsiębiorca przekroczyłby obowiązujący poziom odzysku bądź recyklingu, to wpisałby masę nadwyżki w kolumny 14 i 15 jednak Porządnej ta sytuacja nie dotyczyła pozostawiła je więc puste.
[b]Dział 1.2 Porządna wypełnia sprawdzając dokumenty potwierdzające odrębnie odzysk i recykling.[/b]
Na szczęście przedsiębiorca, któremu oddała odpady, przekazał wszystkie do recyklingu materiałowego, nie będzie więc musiała głowić się nad tym, co w jakie pola wpisać.
1. W kolumnie 2 wpisuje przekazane do odzysku odpady – trzeba podać masę odpadów opakowaniowych wykazaną w dokumencie potwierdzającym odzysk lub recykling (zgodnym z [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184420]rozporządzeniem ministra środowiska z 19 grudnia 2006 r. w sprawie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling; DzU z 2006 r. nr 247, poz. 1816[/link]).
2. Również z tych dokumentów odczytała, że w jej wypadku był to tylko recykling materiałowy. Zgodnie z wyjaśnieniami do formularza wpisuje się je w kolumnę 3, przy czym chodzi wyłącznie o recykling, w wyniku którego powstaje produkt wykonany z tego samego rodzaju materiału, z którego powstał odpad przekazany do recyklingu, np. dla tworzyw sztucznych będzie takim proces, w wyniku którego otrzymuje się produkt wykonany z tworzywa sztucznego.
3. Inne procesy wpisuje się też zgodnie z dokumentem potwierdzającym odzysk.4. Kolumna 5 jest sumą danych z kolumn 3 i 4.5. Kolumna 9 zawiera sumę danych z kolumn 5 – 8.
[b]Dział 2 to natomiast kwoty opłaty produktowej.[/b]
Porządna wpisuje je w formularz „wysokość należnej opłaty produktowej – opakowania” . Formularz ten może sprawiać problemy przy wypełnianiu, nie został bowiem od ubiegłego roku poprawiony. Radzimy wpisać kwoty, tak jak w [link=http://grafik.rp.pl/grafika2/287768]załączonym wzorze[/link], ale zastrzegamy, że poszczególne urzędy mogą mieć swoje wymagania.
Przypominamy, że zgodnie z instrukcją podaną w załączniku do rozporządzenia w sprawozdaniu przedsiębiorca podaje:
- masę opakowań lub produktów z dokładnością do 1 kg,
- należną opłatę produktową z dokładnością do pełnych złotych (ale nie jest jasne, czy chodzi o zaokrąglanie poszczególnych opłat produktowych za każdy rodzaj opakowania, czy łącznie za odzysk, czy łącznie za recykling, czy łącznie za opakowania za odzysk i recykling, czy łącznie za opakowania i produkty),
- osiągniętą wielkość odzysku i recyklingu z dokładnością do 0,01 proc.
