Wiele zakładów serwisowych zarówno wymienia opony przekazywane przez klientów, jak i sprzedaje opony, które następnie montuje. Trudno natomiast odpowiedzieć jednoznacznie na pytanie, jakie obowiązki związane z ustawą o odpadach musi spełniać konkretny przedsiębiorca.

[srodtytul]Usługodawca też wytwarza śmiecie[/srodtytul]

Trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na definicję zawartą w art. 3 ust. 3 pkt. 22 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=185040]ustawy o odpadach (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 39, poz. 251 ze zm.)[/link]. Zgodnie z nią wytwórcą odpadów jest również osoba, która świadczy usługi konserwacji lub napraw.

Wymianę opon należałoby zaklasyfikować jako konserwację lub naprawę, w wyniku której mogą powstać odpady w postaci zużytych opon. Jeżeli zatem umowa o świadczenie usługi nie zastrzega, że zużyte opony należą do klienta to właściciel zakładu wymiany opon jest jednocześnie wytwórcą odpadów. Nie ma natomiast obowiązku sporządzania umowy odmiennie określającej obowiązki warsztatu i klienta na piśmie (np. wtedy, gdy klient chce zabrać opony, by stosować je jako odbojniki).

Jeżeli klient przyniesie do punktu wymiany opon zużyte opony, to serwis może ten odpad przyjąć pod warunkiem, że ma zezwolenie na zbieranie takich odpadów. Zużytych opon nie można przekazać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym do wykorzystania na ich własne potrzeby, jeśli nie są przedsiębiorcami.

[srodtytul]Inne niż niebezpieczne[/srodtytul]

Opony są zgodnie z katalogiem odpadów klasyfikowane jako odpady inne niż niebezpieczne, przedsiębiorca nie musi więc stosować ostrych przepisów obowiązujących dla odpadów niebezpiecznych. Zatem zgodnie z art. 17 ustawy o odpadach właściciel warsztatu musi przedłożyć informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi, jeśli zbiera rocznie więcej niż 5 t opon.

Jeśli jednak warsztat zgodnie z prawem ochrony środowiska należałoby uznać za instalację i jednocześnie powstaje w nim ponad 5 tys. t odpadów rocznie, to wytwórca odpadów musi nawet uzyskać pozwolenia na wytwarzanie odpadów.

[b]Gdy śmieci (innych niż niebezpieczne) jest nie więcej niż 5 ton rocznie, to ich wytwórca nie musi ani przedkładać informacji, ani uzyskiwać pozwolenia na ich wytwarzanie. [/b]

[srodtytul]Prowadzenie ewidencji[/srodtytul]

Jeśli zakład jest wytwórcą odpadów, to musi prowadzić ich ewidencję zgodnie z art. 36 ustawy o odpadach. U naszego czytelnika będzie to prawdopodobnie ewidencja uproszczona.

Jeżeli bowiem zakład wymiany opon zaliczony jest do małych lub średnich przedsiębiorstw i wytwarza odpady inne niż niebezpieczne (z wyłączeniem komunalnych i do 5 Mg rocznie), to zgodnie z [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=163613]rozporządzeniem ministra środowiska z 11 grudnia 2001 r. o rodzajach odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów (DzU nr 152, poz. 1735)[/link], może prowadzić ewidencję uproszczoną z zastosowaniem wyłącznie karty przekazania odpadów. Co roku zbiorcze zestawienie przedkłada marszałkowi województwa.

[srodtytul]Zmagazynujesz u siebie albo przekażesz firmie[/srodtytul]

Zgodnie z art. 63 ustawy o odpadach wytwórca może magazynować własne odpady na terenie, do którego ma tytuł prawny, np. w swojej siedzibie. Maksymalny czas magazynowania zależy od ich przeznaczenia i wynosi od roku do trzech lat. Ponieważ opony raczej nie powinny trafiać na wysypisko (ale do odzysku), można przyjąć, że są to trzy lata. Jednak problem w tym, że okresy magazynowania odpadów liczy się łącznie dla wszystkich kolejnych posiadaczy tych odpadów. Tak więc w praktyce nie da się gromadzić opon w zakładzie przez pełne trzy lata. Ponadto przedsiębiorca nie powinien przekraczać terminów uzasadnionych względami technologicznymi bądź organizacyjnymi. Miejsce i sposób magazynowania powinny być określone w pozwoleniu na wytwarzanie odpadów lub w informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi. Nie trzeba przy tym stosować przepisów o planowaniu przestrzennym.

Przedsiębiorca musi przekazywać odpady, w tym wypadku opony, firmie mającej odpowiednie zezwolenie na ich zbieranie, odzysk bądź unieszkodliwianie. Przy przekazywaniu odpadów wypełnia kartę przekazania. Jeżeli swoich odpadów nie będzie sam zawozić do odbiorcy, to zezwolenie musi mieć też prowadzący działalność w zakresie transportu tych odpadów.

Ponadto każdy (a więc także przedsiębiorca) może zużyte opony przekazać jednostce handlowej sprzedającej opony i ta nie musi mieć zezwolenia na zbieranie odpadów. Konieczne jest, aby widniała w odpowiednim rejestrze starosty.

[srodtytul]Nie zawsze opłata produktowa[/srodtytul]

Zgodnie z [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=185746]ustawą o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 90, poz. 607)[/link] rozliczać się z recyklingu lub uiszczać opłatę produktową muszą producenci i importerzy opon wprowadzanych na rynek. Mogą to robić samodzielnie lub przy pomocy organizacji odzysku. W obu wypadkach trzeba prowadzić ewidencję zgodnie z przepisami ustawy o opłacie produktowej, a przy samodzielnym rozliczaniu się z obowiązku trzeba dodatkowo raz w roku do 31 marca przesyłać sprawozdanie i ewentualnie opłatę produktową marszałkowi województwa. Jeżeli opłata jest niższa niż 50 zł, nie płaci się jej, nie zwalnia to jednak z obowiązku złożenia sprawozdania.

Jeżeli więc właściciel warsztatu samodzielnie sprowadza z zagranicy opony, które następnie sprzedaje swoim klientom, to podlega obowiązkom tej ustawy. Natomiast jeżeli tylko kupuje opony w krajowych firmach bądź hurtowniach albo wymienia opony powierzone przez właścicieli pojazdów, to nie musi się w ogóle rozliczać z tego obowiązku.

[ramka][b]Nie tylko producent ma obowiązki[/b]

Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 22 ustawy o odpadach pod pojęciem wytwórcy odpadów rozumie się każdego, kogo działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów, oraz każdego, kto przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów, a także wytwórcę odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw. [/ramka]

[ramka][b]Komentuje Joanna Wilczyńska, ekspert z opolskiej firmy Atmoterm SA[/b]

Definicja małego i średniego przedsiębiorcy jest zawarta w [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=236773]ustawie o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 155, poz. 1095, ze zm.)[/link]. Ale ustawa ta od 2005 r. wprowadziła nowe pojęcie: „mikroprzedsiębiorca”. Za takiego uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średnio w ciągu jednego roku mniej niż dziesięciu pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych poniżej równowartości 2 mln euro w złotych, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości 2 mln euro w złotych.

Niestety, przepisy odpadowe nie zostały uaktualnione. Nie jest więc pewne, czy mikroprzedsiębiorca może również stosować uproszczoną ewidencję odpadów, tak jak mały i średni przedsiębiorca. Pewne jest natomiast to, że mikroprzedsiębiorca, podobnie jak mały i średni, wnosi niższe opłaty skarbowe (506 zł) za wydanie pozwoleń środowiskowych.

Pozostałe firmy muszą płacić 2011 zł.[/ramka]