[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]Ustawa o VAT[/link] w art. 43 ust. 1 pkt 9 zwalnia z opodatkowania dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.
Zwolnienie to nie ma zastosowania w sytuacji, gdy dana transakcja w ogóle nie podlega VAT, przykładowo dlatego, że sprzedawca dokonując takiej transakcji nie działa jako podatnik.
W praktyce stosowanie tego przepisu budzi wiele wątpliwości. Ustawodawca nie sprecyzował bowiem, na jakiej podstawie należy oceniać, czy teren jest niezabudowany oraz czy nie jest przeznaczony pod zabudowę. Sądy administracyjne zwracają uwagę, że fakt zabudowania gruntu lub też jego przeznaczenia pod zabudowę należy oceniać na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
W razie jego braku o takim przeznaczeniu gruntu może decydować studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (na co wskazał minister finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 11881 z 28 października 2009 r.).
Stanowisko takie potwierdziły również: [b]WSA w Bydgoszczy w wyroku z 6 maja 2009 r. (I SA/Bd 157/09), WSA w Krakowie w wyroku z 6 lutego 2009 r. (I SA/Kr 1450/08) i WSA w Warszawie w wyroku z 6 maja 2008 r. (III SA/Wa 296/08).[/b]
Zatem [b]o skutkach w VAT sprzedaży gruntu rolnego decyduje nie tylko jego faktyczne zabudowanie, ale też przewidziana w planie zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego możliwość usytuowania na danym gruncie jakiejkolwiek budowli lub budynku[/b] (również np. przeznaczenie na cele wypoczynkowo-rekreacyjne z możliwością zabudowy letniskowej, turystycznej itp.).
Zapisy studium należy oceniać na moment zawarcia transakcji, dlatego zmiany dokonane po tej dacie powinny pozostać bez wpływu na opodatkowanie/zwolnienie z VAT wcześniejszej transakcji.
Jednocześnie należy pamiętać, że o opodatkowaniu sprzedaży działki rolnej nie decyduje subiektywny zamiar stron transakcji wyrażony przykładowo w oświadczeniu nabywcy [b](co potwierdził m.in. WSA w Białymstoku w wyroku z 17 marca 2009 r., I SA/Bk 449/08). [/b]
Zamiar nabywcy o nieprzeznaczeniu terenu pod zabudowę nie może dlatego stanowić okoliczności uzasadniającej zwolnienie z VAT.
W sytuacji, gdy z obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego wynika, że dana działka jest zabudowana lub jest przeznaczona do zabudowy, to jej sprzedaż nie korzysta ze zwolnienia z VAT. Właściwą stawką jest 22 proc. VAT.
Należy również pamiętać, że w sytuacji gdy sprzedaż nieruchomości korzysta ze zwolnienia z VAT, co do zasady podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych (według stawki 2 proc.).
[i]Autorka jest doradcą podatkowy w MDDP[/i]