Trzeba ją uiścić, gdy przedsiębiorca nie zapewni wymaganego poziomu odzysku i recyklingu wprowadzonych na rynek opakowań i gdy po obliczeniu się okaże, że przekracza ona 50 zł.

Sprawozdań nie muszą składać te firmy, które rozliczają się z pomocą organizacji odzysku.

Przypominamy, że płacić trzeba zarówno za niewykonanie obowiązku recyklingu za każdy rodzaj opakowań i innych produktów, jak i

– podobnie jak w 2008 r.

– za zbyt mały odzysk ogółem.

[b]Z opłaty produktowej za 2009 r. rozlicza się przedsiębiorca, który wprowadza na teren kraju:[/b]

- produkty w opakowaniach (np. produkuje paczkowane produkty spożywcze, opakowany sprzęt elektroniczny, kosmetyki itp.)

- baterie i akumulatory (np. do telefonów komórkowych, samochodów czy pilotów telewizyjnych)

- oleje techniczne (np. smarowe, samochodowe)

- opony (nowe i bieżnikowane)

[b]Taki obowiązek ma również firma, która:[/b]

- prowadzi sklep detaliczny o powierzchni handlowej powyżej 500 mkw. lub sieć sklepów o łącznej powierzchni handlowej powyżej 5000 mkw. i sprzedaje produkty tam pakowane (np. supermarket, sieć sklepów odzieżowych) – w zakresie opakowań

- pakuje produkty wytworzone przez kogo innego (np. kupuje jabłka luzem, konfekcjonuje je i sprzedaje na tackach opakowanych w folię)

- zleca innemu przedsiębiorcy wytworzenie produktu lub produktu w opakowaniu, jeżeli jego oznaczenie (znak towarowy) znajduje się na produkcie - importuje lub sprowadza potrzeby własne:

– towary w opakowaniach,

– ogniwa, baterie, akumulatory lub opony,

– towary, których częściami składowymi są ogniwa, baterie, akumulatory, oleje techniczne, opony.

Produkt lub produkt w opakowaniu uważa się za wprowadzony do obrotu tylko raz. Dalsze odsprzedanie go np. detaliście przez hurtownię, która nabyła towar od importera, nie podlega już opłacie.

[srodtytul]Skąd wziąć dane[/srodtytul]

Dane do sprawozdania przedsiębiorca czerpie z prowadzonej przez siebie ewidencji. Sposób jej prowadzenia określa art. 11 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=185746]ustawy o opłacie produktowej[/link].

Oprócz danych przedsiębiorcy muszą tam widnieć informacje o masie opakowań wprowadzonych na rynek krajowy z podziałem na ich poszczególne rodzaje. Rodzaje opakowań określa załącznik nr 1 do ustawy o opłacie produktowej.

Przedsiębiorcy wprowadzający na rynek niektóre inne produkty też muszą prowadzić ewidencję wymaganą ustawą o opłacie produktowej. Wpisują do niej oleje i opony (a w 2009 r. wpisywali też baterie i akumulatory) zgodnie z podziałem określonym w załączniku nr 3 do ustawy o opłacie produktowej.

[b]Uwaga![/b] Ewidencję muszą też prowadzić firmy, które rozliczają się z opłaty produktowej za pośrednictwem organizacji odzysku. Na tej podstawie ustalają bowiem, z jakiej ilości odpadów opakowaniowych i poużytkowych rozlicza się za nich organizacja.

Natomiast wykonany odzysk lub recykling przedsiębiorca ustala na podstawie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling wydanych przez recyklera.

[srodtytul]Co jest opakowaniem[/srodtytul]

Ustalając, z czego firma będzie się rozliczać, trzeba wziąć pod uwagę definicję z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=DAAAA1AC446550F54AB45005E6C0840E?id=161822]ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (DzU z 2001 r., nr 63, poz. 638 ze zm.). [/link]

Chodzi o wprowadzone do obrotu wyroby wykonane z jakichkolwiek materiałów, przeznaczone do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji wszelkich produktów, a także części opakowań i elementy pomocnicze połączone z opakowaniami i przeznaczone do tego samego celu co dane opakowanie.

Przedsiębiorca musi więc pamiętać, że rozlicza się nie tylko z folii, torebek czy pudełek, ale i etykiet, gwoździ, zszywek, sznureczków, nakrętek, taśm czy uchwytów.

Niekiedy jednak coś, co wydaje się na pierwszy rzut oka elementem opakowania, w praktyce nim nie jest. Dokładne wyjaśnienia w tym zakresie znaleźć można na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska: www.mos.gov.pl w zakładce prawo, wyjaśnienia do przepisów.

[srodtytul]Za butelkę i paletę[/srodtytul]

Opakowania dzielimy na trzy grupy. Pierwsza – to jednostkowe. Służą one do przekazywania produktu użytkownikowi w miejscu zakupu. Warto też wiedzieć, że za takie uznawane są także naczynia jednorazowego użytku sprzedawane z żywnością przeznaczoną bezpośrednio do konsumpcji.

Druga grupa to opakowania zbiorcze, czyli różnego rodzaju pudła, zgrzewki, worki zawierające kilka lub wiele opakowań jednostkowych. Nie ma przy tym znaczenia, czy zostaną one przekazane użytkownikowi, czy też służą tylko do wprowadzenia produktów do sklepów.

Są jeszcze opakowania transportowe, służące do przywożenia produktów w jednostkowych lub zbiorczych pudełkach czy torebkach. Ich celem jest zapobieganie uszkodzeniom produktów w transporcie. Najbardziej klasyczny przykład to paleta drewniana.

Natomiast kontenery służące do transportu drogowego, lotniczego, kolejowego czy morskiego nie są uznawane za opakowania.

Przedsiębiorca rozlicza się ze wszystkich wyżej wymienionych rodzajów opakowań.

[srodtytul]Jak rozliczyć opłatę za 2009 r.[/srodtytul]

Wyliczając opłatę za opakowania za ubiegły rok, trzeba pamiętać o: aktualnym poziomie odzysku i recyklingu opakowań oraz właściwych stawkach (patrz tabela) .

Uwaga! Opłatę produktową należy uiścić, gdy przedsiębiorca nie zapewni wymaganego poziomu odzysku i recyklingu wprowadzonych na rynek opakowań i gdy po obliczeniu się okaże, że przekracza ona 50 zł. Chodzi o łączną opłatę zarówno za produkty, jak i opakowania

Jednak nawet gdy opłata nie jest wymagana, firma powinna złożyć roczne sprawozdanie do właściwego urzędu marszałkowskiego w terminie do 31 marca.

Przypominamy, że płacić trzeba zarówno za niewykonanie obowiązku recyklingu za każdy rodzaj opakowań (i produktów), jak i za zbyt mały odzysk opakowań ogółem.

Natomiast nadal, mimo ustawowego obowiązku, firmy nie rozliczają się (przynajmniej za 2009 r. i prawdopodobnie za 2010 r.) z niewykonania ogólnego poziomu recyklingu.

Poziom recyklingu liczy się w odniesieniu do łącznej masy wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych przez przedsiębiorcę na rynek. Stawki opłaty są takie same, jak dla recyklingu, a wzór na wyliczenie opłaty jest podany w załączniku nr 5 do ustawy o opłacie produktowej.

Dane dotyczące odzysku, recyklingu i procesów, w ramach których się on odbywa, ustala się na podstawie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i recykling, które prowadzący odzysk lub recykling jest obowiązany wydać na wniosek przedsiębiorcy przekazującego odpady.

[srodtytul]OBRÓT WORKAMI I KARTONAMI BEZ OPŁATY[/srodtytul]

[b]Przedsiębiorcy zajmujący się produkcją, importem bądź eksportem opakowań nie płacą za to, co wyprodukują, przywiozą bądź wywiozą. Mają natomiast obowiązki sprawozdawcze dotyczące tej działalności[/b]

Sprawozdania składają w urzędzie marszałkowskim na drukach określonych w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1D2DEE77A6FEEF1A6F5D3EB1DB114878?id=176346]rozporządzeniu ministra środowiska o wzorach formularzy służących do składania rocznych sprawozdań o masie wytworzonych, przywiezionych z zagranicy oraz wywiezionych za granicę opakowań (DzU z 2005 r., nr 4, poz. 30)[/link].

Termin składania rocznego sprawozdania jest taki sam jak przy opłacie produktowej – upływa 31 marca. Sprawozdania OPAK-3 wypełniają też firmy, które eksportują towary w opakowaniach.

Wyeksportowanych z produktami opakowań nie bierze się pod uwagę przy rocznych rozliczeniach opłaty produktowej.

[b]Zobacz [link=http://www.rp.pl/galeria/84101,2,450611.html]stawki i poziomy opłat produktowych za 2009 r.[/link][/b]

[ramka][b]Jakie jeszcze sprawozdania trzeba przesłać do 31 marca[/b]

- Producenci opakowań przesyłają sprawozdanie o masie wytworzonych opakowań OPAK-1

- Importerzy opakowań przesyłają sprawozdanie o masie przywiezionych z zagranicy opakowań OPAK-2

- Eksporterzy opakowań i eksporterzy produktów w opakowaniach przesyłają sprawozdanie o masie wywiezionych za granicę opakowań OPAK-3.

Wzory formularzy są w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1D2DEE77A6FEEF1A6F5D3EB1DB114878?id=176346]rozporządzeniu ministra środowiska w sprawie wzorów formularzy służących do składania rocznych sprawozdań o masie wytworzonych, przywiezionych z zagranicy oraz wywiezionych za granicę opakowań (DzU z 2005 r. nr 4, poz. 30)[/link]. [/ramka]

[srodtytul]ILE NALEŻY SIĘ ZA ODZYSK I RECYKLING[/srodtytul]

[b]Przedsiębiorca sprawdził przepisy i doszedł do wniosku, że musi się rozliczyć z urzędem marszałkowskim nie tylko za spaliny z samochodu, którego używa na potrzeby firmy (zrobił to przed końcem stycznia), lecz także za baterie i akumulatory oraz za opakowania[/b]

Dowiedział się bowiem, że za 2009 r. zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Środowiska przedsiębiorcy rozliczają się za ogniwa na podstawie obowiązujących do końca ubiegłego roku przepisów ustawy o opłacie produktowej i rozporządzeń wykonawczych do niej. Na tej samej podstawie Jerzy Jasny rozliczy się też za opakowania.

[b]Skorzysta przy tym:[/b]

- z formularzy z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=60CC492BE1B1D848C575746257383DD6?id=184223]rozporządzenia w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej (DzU z 2006 r. nr 226, poz. 1654)[/link]; z tego samego aktu prawnego pochodzi wzór stosowany do wyliczenia opłaty produktowej

- obowiązujących w 2009 r. poziomów odzysku i recyklingu, które znajdzie w rozporządzeniu [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=7DD5DAC9296D0F4441FE59A6108AC671?id=186052]w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (DzU z 2007 r. nr 109, poz. 752)[/link]

- stawek opłaty produktowej z rozporządzenia w sprawie szczegółowych stawek opłat produktowych (DzU z 2007 r. nr 247, poz. 1840).

[b]Uwaga! [/b]Niektóre z tych rozporządzeń są już nieaktualne. Ale na ich podstawie rozlicza się jeszcze rok 2009.

[srodtytul]Jak obliczyć opłatę za baterie...[/srodtytul]

Firma pana Jerzego sprowadziła z zagranicy w 2009 r. 15 tys. akumulatorków guzikowych niklowo-żelazowych. Przedsiębiorca sprowadził też 20 tys. baterii alkalicznych o masie do 50 g.

Nie podpisał umowy z organizacją odzysku ani nie przekazał nic do recyklingu.

Opłatę produktową za 2009 r. wyliczy, korzystając z danych, które pokazujemy w tabeli obok.

Zrobi to na podstawie [b]wzoru 1[/b] na obliczenie opłat

[b]N= W x [(p - o):100%] x s[/b]

[ramka][b]Poszczególne litery oznaczają:[/b]

[b]N[/b] – to wysokość należnej opłaty produktowej, w złotych,

[b]W [/b] – to ilość, w sztukach produktów wprowadzonych na rynek,

[b]p[/b] – to wymagany poziom odzysku lub recyklingu, w proc.

[b]o[/b] – oznacza osiągnięty poziom odzysku lub recyklingu odpadów poużytkowych obliczony jako iloraz ilości faktycznie poddanych odzyskowi lub recyklingowi i ilości wprowadzonych na rynek produktów, wyrażony w procentach.,

[b]s[/b] – oznacza stawkę jednostkową opłaty produktowej, w złotych za sztukę[/ramka]

[b]Uwaga![/b] Jeżeli p – o ma wartość ujemną, jako należną opłatę produktową wpisuje się „0”.

Przedsiębiorca wyliczył opłatę, korzystając z danych podanych w naszej tabeli dla baterii.

Za recykling dla akumulatorków niklowo-żelazowych guzikowych zapłaci:

[b]15000 x {(20 - 0): 100} x 0,04 zł = 120 zł[/b]

Także według tego samego wzoru obliczy opłatę za odzysk tych ogniw. Nie będziemy powtarzać działania, bo podstawione do wzoru wartości są dokładnie takie same. Opłata za odzysk wyniesie w jego przypadku 120 zł.

Opłatę za odzysk baterii alkalicznych Jerzy Jasny wyliczy następująco:

[b]20000 x {(20 - 0)} x 0,13 zł = 520 zł [/b]

Ponieważ recykling nie dotyczy baterii alkalicznych, tej opłaty nie musi wyliczać i uiszczać.

W sumie więc opłata pana Jerzego za ogniwa wyniesie:

[b]120zł + 120 zł + 520 zł = 760 zł[/b]

Ponieważ kwota ta przewyższa 50 zł, Jasny musi ją wnieść na konto urzędu marszałkowskiego.

[srodtytul]... a jak za opakowania[/srodtytul]

Ten sam Jerzy Jasny wprowadził na polski rynek towary w opakowaniach:

- wraz ze sprowadzonymi do kraju bateriami 500 kg opakowań z tworzyw sztucznych,

- 130 kg opakowań tekturowych,

- zużył też na etykiety 20 kg papieru.

Ponieważ rozwoził wszystko własnym samochodem osobowym, nie stosował opakowań transportowych.

Firma musi zapłacić za 2009 rok po 2,73 zł za kilogram odpadów plastikowych (obowiązuje 17-proc. poziom recyklingu) i po 0,65 zł za kilogram papieru i tektury (obowiązuje 50-proc. poziom recyklingu).

Opłatę Jasny wyliczy według [b]wzoru 2[/b]:

[b]N = W x (p – o) : 100 x s[/b]

Poszczególne litery oznaczają:

[b]N[/b] – wysokość należnej opłaty produktowej w złotych

[b]W[/b] – masę w kilogramach opakowań wprowadzonych na rynek

[b]p [/b]– wymagany poziom recyklingu wyrażony w procentach

[b]o[/b] – osiągniętą przez przedsiębiorcę wielkość recyklingu obliczoną jako iloraz wielkości faktycznie poddanych recyklingowi i wielkości wprowadzonych na rynek opakowań, wyrażoną w procentach

[b]s[/b] – stawkę jednostkową opłaty produktowej w złotych za kilogram, określoną w rozporządzeniu w sprawie stawek opłat produktowych.

Jeżeli (p – o) ma wartość ujemną, to jako należną opłatę produktową wpisuje się zero, a nadwyżkę można rozliczyć w następnym roku.

Jasny obliczy opłatę za recykling opakowań plastikowych:

[b]500 x (17 - 0): 100 x 2,73 zł = 232,05 zł[/b]

Zapłaci więc za recykling plastiku 232,05 zł

Do tego samego wzoru podstawi dane dotyczące opakowań papierowych

[b]150 x (50 - 0): 100 x 0,65 = 48,75[/b]

Zapłaci za nie 48,75 zł. To jednak nie wszystko.

Jasnemu pozostało ustalenie należnej opłaty produktowej z tytułu niewykonania obowiązku odzysku odpadów opakowaniowych.

Obliczy ją według poniższego [b]wzoru 3[/b].

[b]OP odzysk = [(M1 x OP1 + M2 x 0P2 + ...M6 x OP6): M całkowita] x (P odzysku x M całkowita - M odzyskana)[/b]

Poszczególne litery we wzorze oznaczają:

[b]OP odzysk [/b]– wysokość należnej opłaty produktowej w zł

[b]M z indeksem liczbowym[/b] – masa w kg danego rodzaju opakowania wprowadzona przez przedsiębiorcę w 2009 r. w kraju, przy czym:

[b]M1[/b] – dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych

[b]M2[/b] – dotyczy opakowań z aluminium

[b]M3[/b] – dotyczy opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej

[b]M4[/b] – dotyczy opakowań z papieru i tektury

[b]M5[/b] – dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami

[b]M6[/b] – dotyczy opakowań z drewna

[b]OP z indeksem liczbowym [/b]– odpowiednio stawka jednostkowa opłaty produktowej w zł za kg dla danego rodzaju opakowania, określona w obowiązującym w 2009 r. rozporządzeniu w sprawie stawek opłat produktowych, przy czym:

[b]OP1 [/b]– dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych

[b]OP2[/b] – dotyczy opakowań z aluminium

[b]OP3[/b] – dotyczy opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej

[b]OP4[/b] – dotyczy opakowań z papieru i tektury

[b]OP5[/b] – dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami

[b]OP6[/b] – dotyczy opakowań z drewna

[b]P odzysku[/b] – wyrażony ułamkiem dziesiętnym wymagany w 2009 roku poziom odzysku

[b]M całkowita[/b] – suma mas w kg wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych przez przedsiębiorcę w 2008 r. na terytorium kraju

M odzyskana – suma mas w kg wszystkich rodzajów odpadów opakowaniowych poddanych odzyskowi w 2009 r.

Jeżeli przedsiębiorca nie wprowadzał opakowań z jakiegoś rodzaju materiałów, to pomija go w obliczeniach.

Jasny podstawił teraz odpowiednie dane do [b]wzoru nr3[/b].

Stawki za odzysk są takie same jak za recykling. W tym wypadku:

M1 = 500 kg, a OP1 = 2,73 zł/kg;

M4 = 150 kg, a OP 4= 0,65 zł/kg

(pozostałych grup opakowań przedsiębiorca nie stosował)

M całkowita = 650 kg

M odzyskana = 0 kg

P odzysku – wymagany w 2009 roku wynosi: 0,51 (51 proc.)

[b]OP odzysk = [(500 x 2,73) + (150 x 0,65)] : 650 x [(0,51 x 650) - 0)] = 2,25 x 331,5 = 745,88[/b]

W sumie za opakowania przedsiębiorca uiści opłatę w wysokości:

[b]232,05 zł+48,75 zł+745,88 zł = 1026,68 zł[/b]

Razem z bateriami jego należność wobec urzędu skarbowego wyniesie:

[b]760 zł + 1026,68 zł = 1786,68 zł.[/b]

Po zaokrągleniu do pełnych złotych nasz przedsiębiorca wpłaci na konto urzędu marszałkowskiego 1787 zł.

[ramka][b]Czytelnicy pytają, DF odpowiada[/b]

[b]Spółka komandytowa, zajmująca się doradztwem, zakupiła w 2009 r. za granicą 20 nowych komputerów na własny użytek, co oznacza, że korzystają z nich w trakcie pracy biurowej pracownicy spółki. Komputery były opakowane.

Czy w związku z tym zakupem nasza firma musi składać sprawozdania dotyczące wprowadzonego (w tym wypadku importowanego) sprzętu elektronicznego i wprowadzonych opakowań?[/b]

[b]Tak[/b]. Jeżeli firma samodzielnie sprowadziła z zagranicy sprzęt elektroniczny w opakowaniach (nie ma znaczenia czy z UE, czy spoza niej), podlega zarówno przepisom dotyczącym wprowadzanych na rynek opakowań wraz z produktami, jak i wprowadzających sprzęt elektryczny i elektroniczny.

Skoro nie przekazała obowiązku organizacji odzysku, to musi rozliczyć się samodzielnie z obu rodzajów opłat. Konieczne jest przesłanie sprawozdania marszałkowi województwa i GIOŚ (za sprzęt) nawet w sytuacji, gdy opłata nie przekroczy 50 zł.

Nie dość tego, firma musi się zarówno zarejestrować jako wprowadzający sprzęt w rejestrze wprowadzających prowadzonym przez GIOŚ (co wiąże się z opłatą), jak i zgłosić marszałkowi województwa, że sprowadza do kraju produkty w opakowaniach.

[b]Czy za 2009 r. muszę się rozliczać za recykling opakowań ogółem? [/b]

[b]Nie.[/b] Wprawdzie przepisy nakazują przedsiębiorcom osiągnięcie 30-procentowego poziomu recyklingu odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadzili na rynek produkty i uiszczenie opłaty za niewykonanie tego obowiązku, ale na razie regulacje te pozostają martwe.

Nie ma bowiem wzoru, na podstawie którego można wyliczyć opłatę. Tak więc czytelnik rozlicza się podobnie jak przed rokiem za poszczególne rodzaje recyklingu i za odzysk ogółem.[/ramka]

[b]Zobacz:[/b]

[b][link=http://]Szczegółowe stawki opłat produktowych dla baterii i akumulatorów[/link][/b]

[b][link=http://www.rp.pl/galeria/84101,2,450611.html]Stawki i poziomy opłat produktowych za 2009 r.[/link][/b]