Do tej pory przepisy unijnej dyrektywy VAT nie przewidywały możliwości stosowania stawki 0 proc. VAT do dostaw szczepionek przeciwko COVID-19 oraz dostaw testów diagnostycznych w kierunku SARS-CoV-2 i COVID-19. Jednak w związku z faktem ogłoszenia przez Światową Organizację Zdrowia ogólnoświatowej pandemii w ramach unijnej strategii udostępnienia narzędzi do walki z COVID-19, przewidziano m.in. nadzwyczajne środki w obszarze VAT.
Szczepionki na koronawirusa i dyrektywa do zmiany…
W celu skutecznej realizacji tej strategii Komisja Europejska podjęła inicjatywę legislacyjną, zmieniając dyrektywę VAT w ten sposób, aby umożliwić państwom członkowskim stosowanie:
- zwolnienia z prawem do odliczenia (stawka VAT 0 proc.) dla dostaw szczepionek przeciwko COVID-19 oraz usług ściśle związanych z tymi szczepionkami,
- stawki obniżonej albo zwolnienia z prawem do odliczenia (stawka VAT 0 proc.) dla dostaw wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro w kierunku COVID-19 oraz usług ściśle związanych z tymi wyrobami.
… polskie regulacje również
W związku z tym teraz aktywność w tym obszarze rozpoczął minister finansów, przygotowując projekt odpowiedniego rozporządzenia. Przewiduje ono, że stawkę VAT w wysokości 0 proc. będzie można stosować do dostawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia i importu następujących towarów:
- testów diagnostycznych (molekularnych, antygenowych i serologicznych) będących wyrobami medycznymi do diagnostyki in vitro,
- szczepionek przeciwko COVID-19 będących produktami leczniczymi.
Dzięki inicjatywie legislacyjnej resortu finansów, stawka 0 proc. VAT będzie można stosować do wszelkiego rodzaju testów identyfikujących wirusa i chorobę, którą wywołuje, a więc w szczególności następujące testy:
- molekularne wykrywające materiał genetyczny wirusa SARS-CoV-2,
- antygenowe wykrywające białka wirusa SARS-CoV-2,
- testy serologiczne oceniające odpowiedź humoralną na zakażenie wirusem SARS-CoV-2 (tzw. badanie przeciwciał).
Preferencja dotyczy również testów łączonych, które oprócz wirusa obejmują jednoczesną detekcję innych patogenów, a więc mogą wykrywać dodatkowo inne oprócz SARS-CoV-2 patogeny jak np. określoną grupę np. koronawirusów, czy też np. wirus grypy.
CZYTAJ TEŻ: Wraca preferencyjny VAT na darowizny komputerów i laptopów
Z kolei w zakresie szczepionek preferencją objęte zostaną takie czynności jak: dostawa, wewnątrzwspólnotowe nabycie i import szczepionek przeciwko COVID-19, będących produktami leczniczymi:
- dopuszczonymi do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z przepisami Prawa farmaceutycznego, lub
- które uzyskały pozwolenie wydane przez Radę Unii Europejskiej lub Komisję Europejską.
Preferencja obejmie więc szczepionki przeciwko zakażeniu wirusem SARS-CoV-2 i skutkom choroby COVID-19, którą wirus ten wywołuje.
Dla kogo preferencja?
Kto skorzysta z preferencyjnej stawki VAT? Wejście w życie rozporządzenia umożliwi stosowanie stawki VAT 0 proc. przez podmioty dokonujące dostaw testów i szczepionek m.in. do placówek opieki medycznej wykonujących testy i podających szczepionki (producenci i dystrybutorzy testów i szczepionek).
CZYTAJ TEŻ: Alkohol jako firmowy prezent świąteczny. Co z podatkiem VAT?
Trzeba podkreślić, że preferencja nie będzie dotyczyć usług, które są już objęte zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, tj. czynności wykonywanych w ramach opieki medycznej służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Aplikowanie szczepionek oraz wykonywanie testów diagnostycznych to zasadniczo obszar działania systemu opieki medycznej. Czynności wykonywane w ramach opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane zasadniczo objęte są zwolnieniem z VAT, jeśli wykonywane są przez podmioty odpowiednio uznane przez państwa członkowskie.
CZYTAJ TEŻ: Próbki i prezenty w świetle przepisów ustawy o podatku VAT
Wprawdzie świadczenia z zakresu opieki medycznej wykonywane przez krajową służbę zdrowia generalnie są bezpłatne, niektóre placówki dokonują również testowania odpłatnie. Możliwość zakupu przez te wszystkie podmioty testów wykrywających obecność wirusa SARS-CoV-2 i wywołanej nim choroby COVID-19 i ewentualnie szczepionek przeciwko COVID-19 nieobciążonych VAT (ze stawką 0 proc.) wpłynie na koszty opieki medycznej w tym obszarze, przyczyniając się tym samym do zwiększenia jej dostępności dla obywateli.
CZYTAJ TEŻ: TSUE: polska ulga na złe długi w VAT narusza prawo unijne
Ważne: Wymienienie w projektowanym rozporządzeniu wyłącznie dostawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz importu wskazanych w projekcie testów i szczepionek nie oznacza, że preferencją nie będą objęte pewne czynności, które można określić mianem usług ściśle z tymi transakcjami związanymi.
Projekt rozporządzenia przewiduje, że 0 proc. VAT na testy i szczepionki na koronawirusa będzie stosowany do 31 grudnia 2022 r. Przepisy rozporządzenia mają wejść w życie następnego dnia po jego ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Obecnie projekt jest na etapie konsultacji.