Czytaj także: Kto zapłaci PCC od zbycia udziałów spółki z o.o.
Jak zaksięgować nabycie przez spółkę udziałów własnych w celu umorzenia
Wątpliwości interpretacyjne może budzić kwestia opodatkowania sprzedaży przez wspólnika na rzecz spółki z o.o. udziałów w celu ich umorzenia (w przypadku umorzenia dobrowolnego) – podatkiem od czynności cywilnoprawnych (por. art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PCC), zgodnie z którym podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży praw majątkowych. Nabycie przez spółkę udziałów od wspólnika za wynagrodzeniem celem ich umorzenia, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej bezpośrednio w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu PCC (której nie można utożsamiać z umową sprzedaży, uregulowaną w art. 535 w zw. z art. 555 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność praw majątkowych, a kupujący zobowiązuje się zapłacić sprzedawcy cenę), nie podlega temu podatkowi (por. interpretację Izby Skarbowej w Warszawie z 17 stycznia 2017r., 1462-IPPB2.4514.519. 2016.1.AK). W ramach instytucji nabycia udziałów w celu umorzenia ma miejsce przeniesienie praw z udziałów na spółkę w konkretnym celu (tj. w celu ich umorzenia przez spółkę-nabywcę, która nie może wykonywać praw z zakupionych w ten sposób udziałów). Co więcej, zapłata z tytułu umorzenia udziałów – o ile wystąpi, tj. gdy wspólnik się jej nie zrzeknie – ma charakter wynagrodzenia, a nie ceny. Cena, obok oznaczenia przedmiotu zbytu, stanowi element przedmiotowo istotny umowy sprzedaży. Zapłata ceny jest podstawowym obowiązkiem kupującego. Cena jest ekwiwalentem praw, nabytych w drodze umowy sprzedaży. Natomiast w przypadku nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę z o.o. w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin „wynagrodzenie" nie może być natomiast traktowany na równi z pojęciem „ceny". Instytucja umorzenia udziału w spółce w drodze nabycia przez nią udziału jest bowiem ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce i musi wynikać z umowy spółki. Jest to norma o charakterze szczególnym w stosunku do przepisów prawa cywilnego. ?