Ustanowienie służebności przesyłu nie sprowadza się tylko i wyłącznie do ograniczenia wykonywania prawa własności pod konkretnymi urządzeniami przesyłowymi. To również ograniczenia dla terenu znajdującego się w bezpośrednim ich otoczeniu.
W tym kontekście stosowane są różne sformułowania, których zakres znaczeniowy niestety ulega czasem pewnemu zamazaniu. Dlatego - trochę porządkując terminologię – warto wyodrębnić dwa pojęcia: strefę ochronną i pas technologiczny. Ta pierwsza to strefa oddziaływania urządzenia. Obejmuje ona teren, którego eksploatacja będzie niezbędna do prawidłowej eksploatacji urządzenia, jak też ochrony życia i zdrowia ludzi. Z kolei pas technologiczny to teren, który jest niezbędny do wykorzystywania urządzenia przesyłowego.
Zarówno dla przedsiębiorcy przesyłowego i właściciela obciążonej nieruchomości, ustalenie tych wielkości jest ważne. Nie tylko wpływa na kształt służebności przesyłu, ale również na wysokość wynagrodzenia należnego za jej ustanowienie. Dla różnych urządzeń przesyłowych występują różne zasady wyznaczania wskazanych terenów. Często brakuje wówczas konkretnych, precyzyjnych podstaw prawnych i wtedy należy oprzeć się na normach lub koncepcjach wypracowanych na podstawie uznanych metodologii. Ważnym punktem odniesienia jest uchwała Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2015 r. (III CZP 88/15). Odnosi się ona co prawda do gazociągu wybudowanego przed 12 grudnia 2001 r., ale warto o niej pamiętać także przy wykładni innych przepisów. Wskazano w niej bowiem, że obszar strefy kontrolowanej (zawierającej dopuszczalne odległości związane z zabudową), jakim powinny odpowiadać sieci gazowe, wskazany w rozporządzeniu ministra gospodarki, nie pokrywa się z zakresem obciążenia służebnością przesyłu. Oznacza to, że czym innym będą np. ograniczenia dotyczące zabudowy wokół urządzeń przesyłowych, wynikające ze szczegółowych przepisów lub norm, a czym innym sam zakres służebności przesyłu. Zdaniem sądu roszczenia odszkodowawcze związane z wyznaczeniem obszaru strefy kontrolowanej i jego ograniczeniami należy dochodzić nie od przedsiębiorcy przesyłowego, ale od gminy odpowiedzialnej za uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Należy rozróżniać zakres „stref ochronnych" określanych dla urządzeń przesyłowych w planach oraz zakres pasów technologicznych. Przy ustanawianiu urządzeń przesyłowych należy zweryfikować, jaka część nieruchomości będzie niezbędna do wykorzystywania urządzeń przesyłowych. Ustalona w ten sposób część będzie objęta służebnością przesyłu. Jeżeli w planie miejscowym „strefa ochronna" urządzeń jest wyznaczona szerzej – to odszkodowania za ograniczenia wykorzystywania nieruchomości przekraczające zakres pasów technologicznych muszą być dochodzone przez właściciela nieruchomości od gmin, a nie przedsiębiorców. To gminy – niezależnie od działań przedsiębiorcy przesyłowego – te ograniczenia w formie aktu prawa miejscowego wprowadziły.
Jest jeszcze jeden problem, o którym powinni pamiętać przedsiębiorcy. Czasem ustalenia planów miejscowych nie pasują do realnego zakresu obciążeń nieruchomości, a w praktyce procedura zmiany planu i dopasowanie jego wytycznych do realnych potrzeb przedsiębiorcy przesyłowego trwa dość długo.
