Obowiązująca od 24 lipca ustawa o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz.U. z 10 lipca  2013 r., poz. 915) wprowadza sporo nowości dla wszystkich przedsiębiorców prowadzących sklepy i punkty usługowe. Regulacja dostosowuje obowiązujące przepisy do realiów rynku i eliminuje zbędne dla przedsiębiorców obciążenia. Najważniejsza zmiana dotyczy zniesienia obowiązku podwójnego oznaczania ceną każdego produktu. To duże ułatwienie, szczególnie dla drobnych sklepikarzy.

Mniej roboty

Zgodnie z poprzednio obowiązującą regulacją sprzedawca zobowiązany był oznaczać ceną towar zarówno bezpośrednio np. metkując go, jak i pośrednio – poprzez umieszczenie wywieszki obok towaru. Nowe przepisy zmierzają do rezygnacji z obowiązku oznaczania ceną każdej sztuki towaru lub usługi z osobna. Było to szczególnie dotkliwe na przykład przy zmianie ceny – przedsiębiorca zobowiązany był do oddelegowania nieraz większej liczby pracowników, aby na czas oznaczyli nową cenę wielu produktów, co w konsekwencji mogło skutkować wzrostem cen towarów.

Uważaj, żeby nie pomylić

Co więcej, przy indywidualnym oznaczaniu ceną każdego produktu wzrastało ryzyko pomyłek. Obecnie wystarczy umieszczenie ceny pośrednio, czyli na wywieszce, umieszczanej w miejscu ogólnodostępnym i widocznym, bezpośrednio przy towarach lub obok nich. W przypadku towarów podobnych konieczne jest umieszczenie na wywieszce dodatkowego opisu, aby nie można było pomylić ceny jednego towaru z ceną drugiego, podobnego towaru. Firmy nie mają już obowiązku umieszczania na każdym produkcie jego ceny, co oznacza znaczne zmniejszenie obowiązków personelu.

Ustawa wprowadza nową zasadę, zgodnie z którą, w przypadku rozbieżności co do ceny za oferowany towar lub usługę, klient może żądać sprzedaży towaru po cenie dla niego najkorzystniejszej. To dobra wiadomość dla konsumentów, ale już niekoniecznie dla sprzedawców. Istnieje bowiem ryzyko zwiększenia obserwowanego już teraz zjawiska przeklejania metek z cenami przez klientów.

Inny sposób karania

Nowa regulacja zmienia także sposób karania za naruszenie obowiązków dotyczących oznaczania cen. Z jednej strony nie będzie to już wykroczenie, ale podniesiono maksymalną wysokość kar pieniężnych, które na przedsiębiorcę może nałożyć inspekcja handlowa.

Przy jednorazowym naruszeniu będzie to kara do maksymalnej wysokości 20 tys. zł, ale w przypadku trzykrotnego stwierdzenia naruszenia w ciągu 12 miesięcy – może wzrosnąć do 40 tys. zł.

Podniesienie wysokości górnej granicy kary ma zwiększyć ochronę konsumentów i jest dodatkowo uzasadnione zmniejszeniem obciążeń nałożonych na przedsiębiorców, w tym likwidacją obowiązku metkowania produktów. Więksi przedsiębiorcy, posiadający kilka sklepów powinni pamiętać, że naruszenia z poszczególnych placówek będą się sumować. Wystarczy więc po jednej kontroli w trzech dowolnych sklepach należących do tej samej firmy, aby narazić się na maksymalną karę.

Wielkość obrotów ?i przychodu

Wbrew licznym publikacjom ukazującym się w ostatnim czasie i straszącym, że kara 40 tys. zł nałożona na drobnego sklepikarza oznacza jego bankructwo, należy zauważyć, że przy ustalaniu wysokości kary inspekcja handlowa ma obowiązek uwzględnić stopień naruszenia, dotychczasową działalność przedsiębiorcy a przede wszystkim – wielkość jego obrotów i przychodu. Wydaje się więc, że te najwyższe kary zarezerwowane będą dla rynkowych gigantów – supermarketów i sklepów sieciowych. Mała firma, na którą inspekcja handlowa nałoży maksymalną karę, zyskuje za to argumenty przy odwołaniu i ma szansę walczyć z uznaniowością inspektorów.

Karolina ?Nowak-Różycka, radca prawny Chajec, ?Don-Siemion & Żyto ?Kancelaria Prawna

Kolejne nowości wprowadza rozporządzenie wykonawcze ?do omówionej regulacji. Należy jednak zaznaczyć, że na razie jest ?to tylko projekt a do czasu jego wprowadzenia obowiązuje dotychczasowe rozporządzenie z 10 czerwca 2002 roku. Zmianie ulega między innymi sama forma wywieszki – nie musi już mieć formy tabliczki lub plakatu, ale może być elektroniczna, np. w formie małych ekraników ?– to kolejne ułatwienie, ponieważ zmiana ceny w systemie komputerowym, może automatycznie spowodować jej zmianę na wywieszce umieszczonej na sklepowej półce.

Rozporządzenie wprowadza także nowość dla sklepów odzieżowych ?i sklepów z akcesoriami np. z biżuterią czy zegarkami. W sklepach tych, w których klienci często przekładają towar, który występuje równocześnie w wielu rozmiarach i wzorach, preferowane były metki przyczepione bezpośrednio do odzieży. Tymczasem dotychczasowa regulacja dopuszczała rezygnację z zamieszczania wywieszek jedynie w przypadku odzieży wierzchniej, które to pojęcie budziło zresztą wiele kontrowersji. Projekt nowego rozporządzenia dopuszcza, aby w przypadku biżuterii, wyrobów z metali szlachetnych, zegarków i wyrobów odzieżowych, cena uwidoczniona była tylko w jeden spośród trzech wskazanych: na przywieszce trwale złączonej z produktem, na wywieszce lub w katalogu. Zamieszczenie ceny towaru za pomocą jednej z tych form, np. na metce, dopuszczałoby rezygnację z zamieszczenia ceny w inny sposób.

Nowa regulacja obliguje także przedsiębiorców prowadzących sklepy samoobsługowe do zapewnienia czytników umożliwiających elektroniczną identyfikację towarów i ich ceny. Z obowiązku tego zwolnieni są jedynie mniejsi sklepikarze, którzy z uwagi na zakres prowadzonej działalności w ogóle nie dokonują elektronicznej identyfikacji towaru i ceny przy kasie rejestrującej.