Nawet najlepszy biznesplan nie przekuje się samoistnie w rynkowy sukces. Wdrożenie go w życie wymaga kapitału. Jest to szczególnie trudne dla dopiero startujących małych i średnich przedsiębiorców oraz takich, którzy nie posiadają jeszcze historii kredytowej. Tymczasem w Polsce od ponad 20 lat rozwija się mało znany system funduszy pożyczkowych, który dostarczając sektorowi MŚP finansowania zewnętrznego, stanowi uzupełnienie oferty sektora bankowego. Fundusze pożyczkowe nie mają nic wspólnego, zarówno pod względem formy prawnej, oferty, jak i sposobu działania, z tzw. firmami pożyczkowymi, których oferta jest skierowana do osób fizycznych i spotyka się z negatywnymi ocenami społecznymi.
Skąd kapitał
Fundusze pożyczkowe funkcjonują na podstawie ogólnych przepisów prawa, zwłaszcza kodeksu cywilnego i kodeksu spółek handlowych. Stanowią wyodrębnioną działalność fundacji, stowarzyszeń, nienastawionych na zysk spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. W części funduszy swoje udziały (nierzadko ich większość) posiadają władze samorządowe. Generalnie fundusze pożyczkowe są prowadzone przez podmioty trzeciego sektora i ich celem nie jest osiąganie zysku.
W ostatnich latach podstawowym źródłem wzrostu wartości wyposażenia kapitałowego funduszy pożyczkowych były środki finansowe pozyskane w ramach dotacji pochodzących z funduszy Unii Europejskiej.
Fundusze pożyczkowe oferują atrakcyjnie oprocentowane pożyczki zarówno start- upom, jak i już działającym przedsiębiorstwom z sektora MŚP. Na skorzystanie z tego rodzaju finansowania zewnętrznego mogą liczyć tylko takie przedsięwzięcia biznesowe, które mają szanse powodzenia. Pożyczki nie mogą być przeznaczone na przykład na pokrycie zaległości w opłacaniu zobowiązań związanych z ubezpieczeniem społecznym pracowników. Oczywiście przedsiębiorcy-pożyczkobiorcy muszą legitymować się zdolnością do spłacenia zobowiązania, a sama pożyczka jest zwykle odpowiednio zabezpieczona.
Nawet 300 tysięcy
W ubiegłym roku nastąpił wzrost wyposażenia kapitałowego sektora funduszy pożyczkowych o ponad 20 proc., do poziomu blisko 2 mld zł.
W 2012 r. fundusze udzieliły 8,3 tys. pożyczek. Ich przeciętna wartość wyniosła prawie 78 tys. zł. Jednak fundusze udzielają pożyczek w kwocie nawet powyżej 300 tys. zł. Najczęściej z oferty funduszy korzystają przedsiębiorstwa zajmujące się handlem, przetwórstwem przemysłowym oraz te, których działalność zalicza się do usługowej w szerokim znaczeniu tego słowa.
Fundusze dużo czasu poświęcają na doradztwo i bezpośrednią pracę z przedsiębiorcą. Taka aktywność jest szczególnie ważna dla przedsiębiorstw z sektora MŚP, których nie stać na odpłatne doradztwo z zakresu kadrowego, pozyskiwania klientów, optymalizacji kosztów. Działalność funduszy ma charakter rewolwingowy (odnawialny), dzięki czemu przedsiębiorca otrzymuje zastrzyk finansowy w sposób stały.
Fundusze gospodarują publicznymi pieniędzmi co gwarantuje, że są poważnym partnerem dla sektora MŚP. Podlegają kontroli m.in. swoich inwestorów, Komisji Europejskiej, Urzędów Kontroli Skarbowej. Aby znaleźć najbliższy przedsiębiorcy fundusz, wystarczy wejść na strony internetowe Polskiego Związku Funduszy Pożyczkowych (www.pzfp.pl), Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (www.parp.gov.pl) oraz urzędów marszałkowskich.
Autor jest dyrektorem Biura Polskiego Związku Funduszy Pożyczkowych
