Od tego, czy zgodnie z przepisami i sumiennie ją wypełniają, zależy poprawność wykazów przesyłanych marszałkowi województwa. To także ważny dokument w razie kontroli (zazwyczaj prowadzonej przez Inspekcję Ochrony Środowiska).
Najbardziej sformalizowane jest prowadzenie ewidencji odpadów, ich posiadacz jest obowiązany ją prowadzić zgodnie z art. 36 ustawy o odpadach.
Od początku 2011 r. przedsiębiorców obowiązują nowe wzory ewidencji odpadów. Określa je rozporządzenie ministra środowiska z 8 grudnia 2010 w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (DzU z 2010 nr 249, poz. 1673).
Ewidencja jest prowadzona z zastosowaniem
- karty ewidencji odpadu prowadzonej dla każdego rodzaju odrębnie i
- karty przekazania odpadu.
Małe i średnie firmy (przepisy milczą w tym miejscu o mikroprzedsiębiorstwach) ewidencjonują odpady w sposób uproszczony, czyli za pomocą kart przekazania odpadów. Ale tylko wtedy, gdy
- wytwarzają odpady niebezpieczne w ilości do 100 kg rocznie,
- wytwarzają odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie.
To znaczy, że powinny założyć np. segregator i wpinać do niego kolejno karty przekazania odpadów. Na ich podstawie sporządzą sprawozdanie roczne, które prześlą marszałkowi województwa.
Z zastosowaniem tylko kart przekazania odpadów ewidencjonują je także firmy prowadzące wyłącznie transport śmieci.
Uwaga!
Prowadzenie uproszczonej ewidencji nie zwalnia z obowiązku sprawozdawczego.
Co w ewidencji
Karty ewidencji prowadzi się odrębnie dla każdego rodzaju odpadu (zgodnie z katalogiem odpadów). Wypełnienie prawidłowo druku z załącznika nr 1 do rozporządzenia tylko z pozoru jest proste. Podobnie jest z kartami przekazania odpadów (załącznik nr 5).
Przede wszystkim trzeba pamiętać, żeby zarówno karty ewidencji, jak i przekazania odpadów były zgodne z aktualnym wzorem. Otrzymaliśmy bowiem sygnały, że inspektorzy ochrony środowiska nakładają mandaty na firmy, które wypełniają stare formularze kart.
Wyjaśnienia i pułapki
Do formularzy są szczegółowe wyjaśnienia, ale jak zwykle nie brakuje pułapek.
W karcie ewidencji nie można zapomnieć o zaznaczeniu, w jakim zakresie podmiot prowadzi działalność związaną z odpadami.
– Wytwarzający odpady, którzy świadczą usługi u klienta, powinni prowadzić karty ewidencji odpadu osobne dla każdego województwa – mówi Joanna Wilczyńska, ekspert opolskiej firmy Atmoterm SA zajmującej się ochroną środowiska.
– Nie muszą być prowadzone odrębnie dla każdej gminy czy dla każdego adresu wytworzenia śmieci. Na ich podstawie trzeba zrobić zbiorcze roczne zestawienia osobno dla każdego marszałka tego województwa, w którym odpady zostały wytworzone.
Gminne jednostki organizacyjne lub firmy odbierające odpady komunalne na podstawie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach prowadzą karty ewidencji odpadu osobne dla każdej gminy. Na ich podstawie należy koniecznie podać w zbiorczym rocznym zestawieniu do marszałka województwa dane dotyczące odebranych odpadów w poszczególnych gminach.
Pozostałe podmioty prowadzą karty ewidencji odpadu osobne dla każdego adresu (wytworzenia, zbierania, odzysku czy unieszkodliwiania).
– W karcie przekazania odpadu są dwie nowe rubryki: „rodzaj procesu przetwarzania, któremu powinien zostać poddany odpad” i „wnioskuję o wydanie dokumentu potwierdzającego odzysk i recykling” – mówi Joanna Wilczyńska.
– Wielu przedsiębiorców niepotrzebnie je wypełnia i zakłady odbierające śmiecie muszą wystawiać sterty niepotrzebnych potwierdzeń. Tymczasem pierwszą z nich wypełnia jedynie przedsiębiorca prowadzący stację demontażu, a dokumenty potwierdzające odzysk i recykling są potrzebne tylko firmom rozliczającym się z opłaty produktowej.
Wątpliwości budzi też wypełnianie kolumny „transportujący odpad”, jeśli odbiera je bezpośrednio np. firma recyklingowa. – W takiej sytuacji należy zostawić pustą kolumnę, ale jeśli ktoś ją wypełni, nie jest to traktowane jako błąd – dodaje Joanna Wilczyńska.
Kłopoty z pośrednikiem
Kłopoty pojawiają się, gdy chodzi o potwierdzenie odbierającego na karcie przekazania odpadu, jeśli pośredniczy w tym firma transportowa. Wytwórca śmieci uzyskuje bezpośrednio tylko podpis transportującego. Na ogół odbierający przesyła wytwórcy kopię karty z podpisem.
Jeśli zbyt długo tego nie robi, warto się o to upomnieć, bo mogą być kłopoty w razie kontroli.
Ponadto w przypadku odpadów przekazywanych na składowisko ewidencja dodatkowo powinna obejmować (zgodnie z art. 36 ust. 1b ustawy o odpadach):
- podstawową charakterystykę odpadów,
- wyniki testów zgodności.
Uwaga!
Możliwe jest niesporządzanie karty przekazania odpadu, jeżeli jeden z posiadaczy odpadów jest zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji (np. jest osobą fizyczną odbierającą odpady z kory).
Wolno także wypełnić zbiorczą kartę przekazania odpadu, obejmującą odpad tylko danego rodzaju, pod warunkiem że jest przekazywany łącznie w czasie jednego miesiąca kalendarzowego, za pośrednictwem tego samego podmiotu prowadzącego transport odpadów i oddawanych temu samemu odbierającemu śmieci.
Ewidencję można też prowadzić w systemie elektronicznym, niezbędne jest jednak poświadczenie dokumentów ewidencji odpadów za pomocą podpisu elektronicznego.
Jakie stosuje się przepisy
• ustawa z 27 kwietnia 2001 o odpadach (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 185, poz. 1243)
Dla kogo który załącznik
W rozporządzeniu w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów jest pięć załączników: karty ewidencji i przekazania odpadów.
• załącznik nr 1 – kartę ewidencji wypełniają wytwórcy odpadów, w tym prowadzący usługi u klienta, prowadzący zbieranie, odzysk lub unieszkodliwianie, a także odbierający śmieci na podstawie ustawy o czystości i porządku w gminach
• załącznik nr 2 – kartę ewidencji komunalnych osadów ściekowych stosowanych w celach określonych w art. 43 ustawy o odpadach wypełnia wytwórca osadów
• załącznik nr 3 – kartę ewidencji odpadów dla zużytego
sprzętu elektrycznego i elektronicznego wypełnia prowadzący zakład przetwarzania
• załącznik nr 4 – kartę ewidencji odpadów dla pojazdu wycofanego z eksploatacji wypełnia prowadzący stację demontażu oraz prowadzący punkt zbierania pojazdów
• załącznik nr 5 – kartę przekazania odpadów wypełnia przekazujący odpady, a w przypadku odpadów komunalnych – prowadzący odbieranie odpadów na podstawie ustawy o czystości i porządku w gminach
Największa grupa przedsiębiorców spotka się z załącznikiem nr 5, czyli kartą przekazania odpadów, wielu z nich także z załącznikiem nr 1 (kartą ewidencji), pozostałe dotyczą znacznie mniejszych grup firm.
Kto musi prowadzić, kto jest zwolniony
Taki obowiązek mają zajmujący się: wytwarzaniem, transportem i zbieraniem odpadów oraz poddawaniem ich odzyskowi lub unieszkodliwianiu.
Zwolnieni z prowadzenia ewidencji odpadów są:
• wytwórcy odpadów komunalnych, czyli
– osoby prywatne,
– przedsiębiorcy wytwarzający śmiecie, takie jak typowe odpady z gospodarstw domowych z wyłączeniem odpadów niebezpiecznych (mogą być kłopoty z odróżnieniem zarówno odpadów typowych, jak i nietypowych, a także niebezpiecznych od innych niż niebezpieczne),
– osoby, które wycofują swoje pojazdy z eksploatacji, jeżeli zostały one przekazane do stacji demontażu lub punktu zbierania,
– osoby fizyczne i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami (np. urzędy, szkoły itp.), które wykorzystują odpady na własne potrzeby. Lista odpadów, o które chodzi, jest w rozporządzeniu w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (DzU z 2006 r. nr 75, poz. 527),
• wytwórcy niektórych śmieci (mówi o nich rozporządzenie w sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów (DzU z 2001 r. nr 152, poz. 1735),
• prowadzący zbiórkę baterii i akumulatorów przenośnych, do których tzw. użytkownik końcowy może oddać zużyte baterie przenośne i zużyte akumulatory przenośne (wynika to z art. 52 pkt 4 ustawy o bateriach i akumulatorach).
Dokumenty sporządzone na potrzeby ewidencji odpadów przechowywać należy przez pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym sporządzono te dokumenty.
Zobacz:
» Dobra Firma » Firma » Ochrona środowiska » Odpady
» Dobra Firma » Firma » Ochrona środowiska » Sprawozdania
