W praktyce może się zdarzyć, że z identycznymi żądaniami, np. podwyżki wynagrodzeń zasadniczych, wystąpią organizacje związkowe działające u kilku pracodawców w ramach jednej grupy kapitałowej czy osoby prawnej.
W takiej sytuacji zarówno obowiązujące przepisy, jak i orzecznictwo pozwalają na prowadzenie wielozakładowego sporu zbiorowego, choć tylko na etapie postępowania przed kolegium arbitrażu społecznego. Wskazuje na to art. 16 ust. 2 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych: na etapie arbitrażu spór zakładowy rozpoznaje kolegium arbitrażu społecznego przy sądzie wojewódzkim, a spór wielozakładowy rozpoznaje Kolegium Arbitrażu Społecznego przy Sądzie Najwyższym.
Ustawodawca poza powyższym przepisem nie uregulował zasad prowadzenia sporu wielozakładowego, wywodzenie, że jest taka możliwość na etapie mediacji, nie ma wystarczającej podstawy prawnej.
Dorobek orzecznictwa wskazuje na warunki umożliwiające przekształcenie sporów zakładowych w spór wielozakładowy na etapie postępowania arbitrażowego.
I tak zarządzenie Sądu Najwyższego z 10 lutego 1983 r. (III PO 1/84) wskazuje, iż o charakterze sporu zbiorowego decyduje okoliczność, czy spór obejmuje jeden czy też więcej zakładów. Nie decydują o tym natomiast inne okoliczności, w szczególności np., czy przedmiot sporu występującego w jednym zakładzie może zainteresować pracowników innych zakładów pracy, bądź też że kierownik zakładu nie jest właściwy do rozwiązania sporu zbiorowego.
Postanowienie Kolegium Arbitrażu Społecznego Sądu Najwyższego z 26 stycznia 2006 r. (III KAS 1/05)
wskazuje natomiast, iż spory zbiorowe prowadzone w fazie rokowań i mediacji jako spory zakładowe mogą zostać przekształcone w jeden spór wielozakładowy w fazie postępowania przed kolegium arbitrażu społecznego, jeżeli takie przekształcenie wynika z woli stron tych sporów, przedmiot sporu dotyczy zatrudnionych przez więcej niż jednego pracodawcę, a prawa i interesy wszystkich pracowników i pracodawców objętych sporem są reprezentowane przez podmioty upoważnione do działania w imieniu występujących odpowiednio po ich stronie uczestników.
Autor jest radcą prawnym Wojewódka i Wspólnicy Kancelaria Prawa Pracy
Więcej o sporach zbiorowych w serwisie:
» Kadry i płace » Związki zawodowe i rady pracowników » Strajki i spory zbiorowe
