Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, wlicza się do okresu zatrudnienia czas pozostawania bez pracy, za który przyznano wynagrodzenie (art. 51 § 1 kodeksu pracy).
A ten, za który nie dostał rekompensaty finansowej, nie jest przerwą, pociągającą za sobą utratę uprawnień uzależnionych od nieprzerwanego zatrudnienia.
Ale czy to oznacza, że w czasie pozostawania bez pracy pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego, a w razie jego niewykorzystania ma prawo do ekwiwalentu pieniężnego? Nic podobnego.
Tak jednoznaczną odpowiedź można znaleźć w orzecznictwie. Sąd Najwyższy w wyroku z 14 marca 2006 r. (I PK 144/05) wskazał, że pracownik przywrócony do pracy na mocy orzeczenia sądu nie nabywa prawa do urlopu wypoczynkowego za okres pozostawania bez pracy określony w art. 51 § 1 kodeksu pracy.
Podobnie wypowiedział się w wyroku z 10 marca 2010 r. (II PK 265/09). Stwierdził tu, że pojęcie „okres pozostawania bez pracy”, o którym mowa w art. 51 § 1 k.p., należy rozumieć jako okres nieświadczenia pracy u pracodawcy, który dokonał wypowiedzenia niezgodnie z prawem. Nie jest ani okresem zatrudnienia, ani okresem uznawanym za okres zatrudnienia, lecz jest do niego jedynie wliczany.
W związku z tym pracownik przywrócony do pracy na podstawie orzeczenia sądu nie pozostaje w tym czasie w stosunku pracy. Dlatego, jeśli wróci na etat, za okres pozostawania bez zajęcia nie przysługuje mu prawo do urlopu wypoczynkowego. A w konsekwencji nie ma również prawa do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystane dni urlopowe.
Przykład
Sąd przywrócił pana Adama do pracy na poprzednich warunkach i przyznał mu wynagrodzenie za czas pozostawania bez zajęcia od 10 maja 2009 r. do 24 listopada 2010 r. Pracownik ten po podjęciu pracy przebywał jednak na długotrwałym zwolnieniu lekarskim i pracodawca ponownie rozwiązał z nim umowę o pracę.
Wówczas pracownik wystąpił do sądu z żądaniem zasądzenia na jego rzecz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy za okres pozostawania bez pracy, za który przyznano mu wynagrodzenie. Sąd jednak oddalił jego powództwo, bo pracownikowi nie przysługuje ekwiwalent z tytułu niewykorzystania urlopu wypoczynkowego za okres pozostawania bez pracy.
Podobnie jest w przypadku zasądzenia na rzecz pracownika odszkodowania za wadliwe rozwiązanie umowy o pracę. Według art. 51 § 2 k.p. pracownikowi, któremu przyznano odszkodowanie, wlicza się do okresu zatrudnienia okres pozostawania bez pracy, odpowiadający okresowi, za który przyznano odszkodowanie. Nie daje to jednak możliwości nabycia prawa do urlopu wypoczynkowego.
Tak też wynika z uchwały SN z 28 września 1990 r. (III PZP 15/90). SN uznał w niej, że okres, za który zasądzono pracownikowi odszkodowanie na podstawie art. 56 k.p. i który zgodnie z art. 51 § 2 k.p. i art. 61 k.p. wlicza się do okresu zatrudnienia, jest bowiem okresem pozostawania bez pracy.
Wynika to jednoznacznie z treści art. 51 § 2 k.p. Zasądzenie odszkodowania nie powoduje więc przedłużenia czasu trwania stosunku pracy o okres, za który zostało ono przyznane. Tym samym nie może być mowy o nabyciu prawa do urlopu wypoczynkowego.
Różny status, różne pieniądze
Jeżeli pracodawca nieprawidłowo wypowiedział umowę o pracę, wskutek czego pracownik został przez sąd przywrócony na etat, to gdy wróci do firmy, ma prawo do wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.
Należy się ono – według art. 47 k.p. – za nie więcej niż za dwa miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił trzy miesiące, to za maksymalnie jeden miesiąc. W lepszej sytuacji są pracownicy w wieku przedemerytalnym, pracownice w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, a także korzystający z ochrony zatrudnienia z mocy przepisu szczególnego.
Im po podjęciu zatrudnienia w wyniku przywrócenia do pracy wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy. Na to samo może liczyć pracownik ojciec wychowujący dziecko, gdy stracił posadę w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego.
Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Kielcach
Czytaj także:
Czas bez pracy nie zwiększa urlopu,
Przy powrocie do firmy wakacje za absencję się nie należą
Polecamy także serwisy: