Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą wpisaną do ewidencji działalności gospodarczej ma zdolność upadłościową. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F84704B8D067B8D203E2937F769347B0?id=328912]prawa upadłościowego i naprawczego (DzU z 2009 r., nr 175, poz. 1361)[/link] przepisy ustawy stosuje się do przedsiębiorców, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.

Zgodnie z kodeksem cywilnym przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 33 [sup]1[/sup] § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

[srodtytul]Stan niewypłacalności[/srodtytul]

Podstawę do ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy stanowi zaistnienie stanu niewypłacalności. Powstaje on wtedy, gdy przedsiębiorca nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. [b]W każdym przypadku zaistnienia stanu niewypłacalności powstaje obowiązek zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości. [/b]

Zatem osoba fizyczna ma nie tylko możliwość, ale wręcz obowiązek złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości i to w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym nastąpił stan niewypłacalności.

Z przepisów prawa upadłościowego i naprawczego wynika, że co do zasady przedsiębiorcy mogą być postawieni w stan upadłości w przypadku:

- niewypłacalności – tzn. trwałego zaprzestania spłaty długów, przy czym dłużnika uważa się za niewypłacalnego, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych – w omawianym zakresie decydujące znaczenie ma przy tym obiektywne kryterium oceny zaprzestania płacenia długów, przykładowo w sytuacji gdy brak zapłaty długów następuje, bo dłużnik nie uznaje obowiązku zapłaty lub uważa wierzytelność za nienależną;

- przerostu wartości zadłużenia nad wartością całego majątku przedsiębiorcy ustalonego w odpowiednich dokumentach finansowych – tzn. w sytuacji gdy zobowiązania dłużnika będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną, której przepisy prawa przyznają zdolność prawną, przekroczą wartość jego majątku – nawet wówczas, gdy na bieżąco wykonuje zobowiązania.

[srodtytul]Podanie do sądu[/srodtytul]

[b]Wniosek składa się do sądu rejonowego – sądu gospodarczego właściwego miejscowo dla głównego zakładu przedsiębiorstwa dłużnika.[/b]

Ogłoszenie upadłości następuje w dniu uprawomocnienia się postanowienia sądu o ogłoszeniu upadłości. W postanowieniu tym sąd określa sposób prowadzenia postępowania. Chodzi w szczególności o to, czy postępowanie upadłościowe będzie obejmowało likwidację majątku dłużnika, czy też przewiduje się możliwość zawarcia układu z wierzycielami.

Sąd oddali jednak wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza nawet na zaspokojenie kosztów postępowania. Dodatkowo sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekracza trzech miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10 proc. wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika.

Możliwości tej nie stosuje się, jeżeli niewykonanie zobowiązań ma charakter trwały albo gdy oddalenie wniosku może spowodować pokrzywdzenie wierzycieli.

Sąd może również oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

Zasadą jest prowadzenie postępowania upadłościowego z likwidacją majątku dłużnika. Jeżeli jednak zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu wierzyciele zostaną zaspokojeni w wyższym stopniu, niż zostaliby zaspokojeni po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku dłużnika, ogłasza się upadłość dłużnika z możliwością zawarcia układu.

[srodtytul]Likwidacja lub układ[/srodtytul]

Ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu występuje tylko wówczas, jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu wierzyciele zostaną zaspokojeni w wyższym stopniu, niż zostaliby zaspokojeni po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku dłużnika.

Dodatkowo, zgodnie z art. 23 ust. 1 prawa upadłościowego, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości zgłasza dłużnik, powinien we wniosku określić, czy wnosi o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, czy też o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację jego majątku, a ponadto do wniosku powinien dołączyć:

- aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników,

- aktualne sprawozdanie finansowe, a jeżeli na podstawie odrębnych przepisów nie ma obowiązku sporządzania takiego sprawozdania – bilans sporządzony dla celów tego postępowania, na dzień nie późniejszy niż 30 dni przed złożeniem wniosku,

- spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty, a także listę zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na jego majątku wraz z datami ich ustanowienia,

- oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku,

- spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika wraz z adresami, z określeniem wierzytelności, daty ich powstania i terminów zapłaty) wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi,

- informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych i zastawów skarbowych oraz innych obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrach, jak również o prowadzonych innych postępowaniach sądowych lub administracyjnych dotyczących majątku dłużnika.

[b]Jeżeli dłużnik wnosi o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, powinien ponadto dołączyć do wniosku: propozycje układowe wraz z propozycjami finansowania wykonania układu,[/b] a także rachunek przepływów pieniężnych za ostatnie 12 miesięcy, jeżeli obowiązany był do prowadzenia dokumentacji umożliwiającej sporządzenie takiego rachunku.

[ramka][b]Co trzeba wpisać we wniosku[/b]

Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:

- imię i nazwisko dłużnika, jego nazwę albo firmę, miejsce zamieszkania albo siedzibę, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa lub osoba prawna – reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia;

- oznaczenie miejsca, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika;

- wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;

- informację, czy dłużnik jest uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=21E33D4DDA12D53F72810EA506353250?id=358653]ustawy z 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (DzU nr 123, poz. 1351)[/link];

- informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=ADFC8ED9A3A2150C1D75311090590C6A?id=330458]ustawy z 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (DzU nr 185, poz. 1439)[/link].[/ramka]