Zacznijmy od podatku dochodowego. Z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy o PIT[/link] wynika, że właściciel firmy na zakończenie działalności powinien zrobić tzw. remanent likwidacyjny.

Trzeba wpisać w nim towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, wyroby gotowe, braki i odpadki oraz rzeczowe składniki majątku związanego z wykonywaną działalnością (oprócz środków trwałych), jeżeli wydatki na ich nabycie zostały zaliczone wcześniej do kosztów.

[srodtytul]Trzeba wyliczyć dochód[/srodtytul]

Składniki spisu są wyceniane według ceny zakupu. Gdy już znamy wartość remanentu, mnożymy ją przez wskaźnik procentowy wynikający z udziału dochodu w przychodach w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających likwidację. Jeśli nie mieliśmy dochodu w tym czasie, wskaźnik ustalamy za poprzedni rok.

Po pomnożeniu wartości remanentu przez wyliczony procent wyjdzie nam dochód, od którego musimy odprowadzić 10-proc. podatek.

Płacimy go w terminie do 20. miesiąca następującego po ostatnim miesiącu prowadzenia działalności (albo po ostatnim kwartale, jeśli firma rozlicza się co trzy miesiące). W tym terminie przesyłamy też do urzędu spis z natury.

Przy sprzedaży majątku, który został wykazany w remanencie likwidacyjnym, nie trzeba już płacić podatku.

[ramka][b]Przykład [/b]

Przedsiębiorca zlikwidował we wrześniu działalność.

Wartość majątku, która mu została na dzień zamknięcia firmy i którą wykazał w spisie z natury, to 20 000 zł. Od czerwca do sierpnia uzyskał 5000 zł dochodu (przychód 25 000 zł – koszty 20 000 zł). Wskaźnik procentowy dochodu w przychodzie wyniósł 20 proc. = (5000 zł : 25 000 zł) x 100.

Dochód z remanentu likwidacyjnego wyniesie więc 4000 zł (20 000 zł x 20 proc.), podatek zaś to 400 zł (4000 zł x 10 proc.). Przedsiębiorca musi go zapłacić do 20 października. W tym terminie musi też przesłać do urzędu skarbowego spis z natury. [/ramka]

[srodtytul]VAT od towarów[/srodtytul]

Remanent jest też potrzebny do rozliczenia VAT. Przedsiębiorca musi bowiem zapłacić go od towarów, których nie udało mu się sprzedać. Mówi o tym art. 14 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B04E59460D33925EA3D336D8D795FF71?id=172827]ustawy o VAT[/link]. Przepis ten dotyczy osób fizycznych, które są podatnikami VAT, oraz spółek cywilnych lub handlowych niemających osobowości prawnej.

Nie muszą sporządzać remanentu likwidacyjnego podatnicy, którzy korzystają ze zwolnienia podmiotowego (ze względu na wysokość sprzedaży).

VAT od niesprzedanych towarów zapłacimy jednak tylko wtedy, gdy przy ich zakupie przysługiwało nam prawo do odliczenia podatku naliczonego. Nie ma znaczenia, czy podatnik faktycznie z tego prawa skorzystał.

Spis z natury dla celów VAT trzeba sporządzić na dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu (lub na dzień rozwiązania spółki). VAT należny wynikający z remanentu wykazujemy w deklaracji składanej za okres (miesiąc lub kwartał) obejmujący dzień zakończenia działalności.

[ramka][b]Kiedy bez PIT[/b]

Dochód na dzień likwidacji nie powstaje, jeżeli:

- w wyniku zmiany formy prawnej lub połączenia przedsiębiorstw składniki majątku objęte remanentem zostały wniesione jako wkład lub aport do nowo powstałego lub istniejącego przedsiębiorcy,

- nastąpiła całkowita lub częściowa zmiana branży,

- osoba fizyczna wniosła w formie wkładu lub aportu do spółki cywilnej albo spółki handlowej składniki majątku objęte remanentem,

- nastąpiło przekształcenie spółki cywilnej w spółkę handlową,

- doszło do przekształcenia osobowej spółki handlowej w inną osobową spółkę handlową,

- nastąpiło przekształcenie osobowej spółki handlowej w kapitałową spółkę handlową. [/ramka]