Gdy w ramach kontraktu zleceniodawca korzysta ze sprzętu lub wyposażenia kontrahenta, musimy rozważyć, czy mamy tu do czynienia z umową leasingu. Wytyczne w tym zakresie znajdują się w interpretacji Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej KIMSF (IFRIC) 4 „Ustalenie, czy umowa zawiera w sobie elementy leasingu”. Zgodnie z punktem 6 tej interpretacji ocena, czy umowa stanowi leasing lub zawiera w sobie jego elementy, powinna być oparta na analizie treści ekonomicznej ustaleń pomiędzy stronami. W szczególności trzeba ocenić, czy wykonanie ustalonego zakresu kontraktu zależy od wykorzystania danego środka trwałego oraz czy umowa przenosi prawo do jego użytkowania na kontrahenta.

[ramka][b]Przykład[/b]

Spółka A dostarcza spółce B centralę telefoniczną i zobowiązuje się świadczyć usługi przesyłu danych, a także usługi serwisowe związane z tym środkiem trwałym, przez okres trzech lat. Zgodnie z umową spółka A otrzymuje wynagrodzenie wyłącznie z tytułu świadczonych usług (w kontrakcie nie ma zapisów dotyczących sprzedaży sprzętu). Spółka A nie ma możliwości (zarówno technicznych, jak i ekonomicznych) wywiązania się z kontraktu, wykorzystując inne niż będące przedmiotem umowy aktywa. Centrala jest obsługiwana w siedzibie spółki B przez jej etatowych pracowników. Umowa przewiduje kary umowne dla odbiorcy w przypadku odstąpienia od kontraktu przed upływem dwóch lat.

Treść ekonomiczna transakcji wskazuje, że w jej ramach występuje leasing. Spółka A powinna podzielić przychody z całej umowy na część dotyczącą środka trwałego i usług serwisowych do niego oraz usług przesyłu danych. Wszelkie zapisy umowne pozwalające na wymianę danych aktywów w trakcie trwania umowy nie wykluczają potraktowania jej jako leasingowej przed dniem wymiany.[/ramka]

Ocena umowy pod kątem wbudowanego leasingu powinna być dokonywana na moment jej zawarcia oraz każdorazowo w razie zmiany jej warunków lub istotnych zmian w użytkowanych aktywach.

W razie stwierdzenia, że umowa zawiera wbudowany leasing, do dalszego ujęcia księgowego tej części kontraktu, a także ustalenia charakteru leasingu (operacyjny czy finansowy) należy stosować zapisy MSR 17 „Leasing”. W odniesieniu do innych elementów umowy jednostka powinna się kierować przepisami zawartymi w pozostałych standardach.

[i]Autor jest starszym konsultantem w zespole technologii, telekomunikacji, mediów i rozrywki w dziale audytu PricewaterhouseCoopers [/i]