Stosowanie zaliczek jest w obrocie gospodarczym powszechnie stosowaną praktyką, której celem nie jest – jak ma to miejsce w przypadku zadatku – zabezpieczenie wykonania umowy, a jedynie wpłata na poczet przyszłych należności. To powoduje, że w przypadku rozwiązania umowy zaliczka taka podlega zwrotowi.
Rozpatrując wpłatę oraz otrzymanie zaliczki w aspekcie dochodowym należy podkreślić, że ani w jednej, ani w drugiej sytuacji taka przedpłata nie powoduje powstania kosztu i odpowiednio przychodu podatkowego (art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT oraz art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT). Należy je rozpoznać dopiero w momencie wykonania usługi bądź dostawy towaru w całości lub w części, nie później jednak niż w dniu wystawienia faktury lub – jeśli zapłata nastąpi wcześniej – w dacie uiszczenia należności niebędącej zaliczką.