Prowadzę działalność gospodarczą w niewielkim zakresie (usługi szewskie) opodatkowaną na zasadach ogólnych (skala podatkowa). Miesięczny dochód mieści się w granicach 800 – 900 zł. Prowadzę podatkową księgę przychodów i rozchodów. Kilka miesięcy temu przeszedłem zawał i obecnie coraz ciężej jest mi wypełniać obowiązki związane z prowadzeniem dokumentacji podatkowej. Czy z uwagi na stan zdrowia i wiek (mam 69 lat) mogę ubiegać się o zwolnienie z obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów? Słyszałem, że urząd skarbowy może mnie zwolnić z tego obowiązku. – pyta czytelnik.
Zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy o PIT do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów albo ksiąg rachunkowych są zobowiązane m.in. osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą. Na podatniku, który zadał pytanie, ciąży zatem obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Zasady jej prowadzenia regulują przepisy rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (dalej: rozporządzenie).
Na wniosek
Stosownie do § 7 rozporządzenia, w przypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, zwłaszcza takimi jak: rodzaj i rozmiar wykonywanej działalności, wiek oraz stan zdrowia, naczelnik urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika, na wniosek tego podatnika może zwolnić go od obowiązku prowadzenia księgi, jak również od poszczególnych czynności z tego zakresu. Wniosek musi być złożony co najmniej na 30 dni przed rozpoczęciem miesiąca, od którego zwolnienie miałoby być zastosowane, a w razie rozpoczęcia wykonywania działalności lub powstania obowiązku prowadzenia księgi w ciągu roku podatkowego – w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia tej działalności lub powstania obowiązku prowadzenia księgi.
W szczególnych przypadkach
Zwolnienie podatnika przez naczelnika urzędu skarbowego z obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów może mieć miejsce w przypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, zwłaszcza takimi jak:
- rodzaj i rozmiar wykonywanej działalności,
- wiek oraz stan zdrowia.
Z obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów zwalnia naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. Robi to na wniosek zainteresowanego.
Aby zatem ubiegać się o to zwolnienie, czytelnik powinien złożyć stosowny wniosek co najmniej na 30 dni przed rozpoczęciem miesiąca, od którego zwolnienie miałoby być zastosowane (jako podatnik prowadzący już działalność gospodarczą).
Przykład
Jeżeli podatnik chciałby skorzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów od 1 września 2016 r., to stosowny wniosek powinien złożyć najpóźniej 1 sierpnia 2016 r.
Naczelnik nie musi
Decyzja naczelnika urzędu skarbowego w zakresie zwolnienia z obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów wydawana jest na podstawie tzw. uznania administracyjnego. Oznacza to, że naczelnik urzędu skarbowego może, ale nie musi zwolnić wnioskodawcy z obowiązku prowadzenia księgi. Uznanie administracyjne nie oznacza jednak całkowitej dowolności i na organie rozpatrującym wniosek spoczywa obowiązek wszechstronnego rozpatrzenia takiej prośby. Organ podatkowy uwzględnia przy tym nie tylko przesłanki uzasadniające zwolnienie (tj. w szczególności – rodzaj i rozmiar wykonywanej działalności, wiek oraz stan zdrowia wnioskującego podatnika), ale także brak zagrożenia dla budżetu państwa w przypadku zwolnienia oraz szeroko pojęty interes publiczny.
Uzyskanie od naczelnika urzędu skarbowego zwolnienia z obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów nie oznacza, że nie należy ewidencjonować przychodów i kosztów. Dalej należy to robić, z tym że forma ewidencjonowania może być dowolna. Musi jednak pozwolić na wyliczenie należnego podatku dochodowego.
Warto rozważyć ryczałt
Na podstawie art. 24a ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT, obowiązek prowadzenia księgi nie dotyczy osób, które opłacają podatek dochodowy w formach zryczałtowanych. Zryczałtowane formy opodatkowania podatkiem dochodowym reguluje ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Jedną z takich form jest karta podatkowa, którą mogą być objęte usługi szewskie. Jeżeli od przyszłego roku czytelnik wybrałby opodatkowanie w formie karty podatkowej, to w ogóle nie miałby obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Autor jest doradcą podatkowym
